Tomografia komputerowa zatok – jak przebiega badanie, ile kosztuje i jak się do niego przygotować?

Tomografia komputerowa zatok jest jednym z najbardziej precyzyjnych badań diagnostycznych wykorzystywanych w kontekście chorób zatok przynosowych. Umożliwia ona dokładną ocenę zarówno tkanki kostnej jak i otaczających zatoki tkanek miękkich. Niestety badanie, podobnie jak przy diagnostyce innych dolegliwości, naraża pacjenta na kontakt ze szkodliwym promieniowaniem jonizującym.

Czym są chore zatoki?

Zatoki przynosowe, często określane tez jako zatoki oboczne nosa, to jamiste przestrzenie wypełnione powietrzem zlokalizowane w obszarze kości twarzy. ,Ściśle połączone z jamą nosową. Możemy podzielić je na zatoki czołowe, szczękowe, komórki sitowe oraz zatokę klinową. Zatoki odgrywają kluczową role w filtracji, nawilżaniu i ocieplaniu wdychanego przez nos powietrza.

W normalnym, nie chorobowym stanie w zatokach nie obserwuje się żadnego płynu ani śluzu. Który w pojawia się w trakcie choroby zatok przynosowych i stanowi źródło rozwoju bakterii. Według najnowszych raportów Europejskiego Towarzystwa Rynologicznego, ostre zapalenie zatok przynosowych przytrafia się około 6-15% społeczeństwa, zaś ich postaci przewlekłe (symptomy trwające powyżej 12 tygodni) obserwuje się u 5-15% populacji.

Prognozuje się wzrost tych składników, ze względu na postępującą alergizację środowiska, w którym żyjemy. Ponadto zaznaczyć należy, iż jedynie 2-4% przypadków przewlekłego zapalenia zatok przynosowych jest stwierdzana badaniami lekarskimi, a co się z tym wiąże – odpowiednio leczona. Coraz większą skuteczność przynoszą domowe sposoby na zatoki, ale jeśli one nie pomogą to należy jak najszybciej wybrać się do lekarza specjalisty.

Przygotowanie do badania

Przed badaniem chory powinien pozbyć się wszelkiej biżuterii, okularów oraz sprzętów typu aparaty słuchowe, zwłaszcza gdy znajdują się w okolicy twarzy. Za każdym razem radiolog lub personel medyczny zaznajamia pacjenta z dokładnymi wytycznymi dotyczącymi przygotowania do badania. Każdorazowo o powyższych wskazaniach pacjenta informuje lekarz radiolog wyjaśniając szczegółowe wskazania diagnostyczne.

Przebieg badania

Tomografia komputerowa zatok jest zazwyczaj poprzedzona innymi, bardziej podstawowymi badaniami (np. RTG zatok), których wyniki były niewystarczające do postawienia pewnej diagnozy. Często zdarza się, że dopiero tomografia pozwala stwierdzić chorobę. Badanie jest konieczne w przypadku przygotowywania pacjenta do leczenia chirurgicznego, ponieważ stwarza możliwość precyzyjnego zobrazowanie budowy jamy nosowej i zatok, co pomagać zaplanowanie i możliwie jak najbezpieczniejsze przeprowadzenie zabiegu oraz oceny efektów wdrożonego leczenia.

Zaleceniem do wykonania tomografii komputerowej zatok są także stany pourazowe w obrębie głowy, ponieważ daje możliwość stwierdzenia urazów, ich umiejscowienia, a także zasięgu. Tomografia komputerowa rekomendowana jest również w diagnostyce wrodzonych wad zatok przynosowych oraz stanów zapalnych zatok przynosowych. Ponadto zabieg ten pozwala również na szybkie wykrycie zmian nowotworowych w obrębie zatok i jamy nosowej. Biorąc pod uwagę wyjątkowo dobre obrazowanie struktur kostnych, tomografia komputerowa zatok jest również pomocna w diagnozowaniu wszelkich patologii ścian kostnych zatok, będących konsekwencją przewlekłych stanów zapalnych lub mutacji nowotworowych. Zazwyczaj procedura badania z zastosowaniem tomografii komputerowej przebiega podobnie.

Chory zajmuje pozycję leżącą na specjalnym stole, najczęściej kładzie się w pozycji na plecach, czasami zdarza  się ułożenie pacjenta na boku lub na brzuchu. Celem zapewnienia stabilnej i nieruchomej pozycji w trakcie przebiegu badania używa się specjalnych pasków i poduszek. Podczas przebiegu badania tomografii komputerowej stół, na którym leży pacjent powoli wsuwa się w urządzenie aż do osiągnięcia pozycji umożliwiającej  wiarygodnych i pełnych obrazów badanego obszaru.

Tabletki na chore zatoki
Kliknij i sprawdź ceny!

Po badaniu

Po przygotowaniu chorego lekarz wychodzi do odrębnego pomieszczenia, w którym znajduje się stacja kontrolująca urządzenia oraz komputer. Stamtąd lekarz lub technik obsługuje skaner i monitoruje całą procedurę. Wiele pomieszczeń, w których dokonuje się tomografii komputerowej umożliwia kontakt werbalny lekarza z pacjentem. Personel medyczny ma możliwość np. poprosić pacjenta o nieoddychanie lub nieporuszanie się, co może zakłamać wynik badania utrudniając tym samym skuteczną diagnozę.

W wybranych sytuacjach w zależności od rodzaju badania niezbędne jest zastosowanie tzw. kontrastu. Najczęściej używa się do tego celu dożylnie (poprzez welflon założony do żyły na dłoni lub przedramieniu pacjenta) zaaplikowanego środka kontrastowego. Po zakończeniu usuwa się wkłucie.

Czas oczekiwania na wyniki po badaniu metodą tomografii komputerowej wynosi najczęściej kilka minut, natomiast należy do niego doliczyć rzeczywisty czas spędzony w pomieszczeniu ze skanerem, który będzie dłuższy z uwagi na [przygotowanie do badania oraz podanie ewentualnego kontrastu

Koszt badania

Dostępne jest w ramach świadczenia gwarantowanego (długi czas oczekiwania) oraz prywatnie. W zależności od lokalizacji koszt badania tomografii komputerowej zatok waha się od 180 zł do nawet 400 zł (w województwie mazowieckim).