Włókniaki – typy, przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie i prognozy

Włókniaki to nieprawidłowe zrosty rozwijające się w lub na macicy kobiety. Czasami te guzy stają się dość duże i powodują silny ból brzucha i ciężkie miesiączki. W innych przypadkach nie powodują żadnych objawów. Zrosty są zazwyczaj łagodne lub posiadają złośliwy charakter. Do tej pory przyczyna mięśniaków nie została odnaleziona. Włókniaki są również nazywane mięśniakami.

W aspekcie czynników wpływających na rozwój włókniaków, spore znaczenie ma wiek kobiety. Około ¾ przypadków diagnozowane jest u kobiet, które ukończyły 50 rok życia. Ze względu na brak jakichkolwiek symptomów obecności włókniaków, część kobiet nigdy się nie dowiaduje, że je posiada.

Typy włókniaków

Śródścienne włókniaki

Włókniaki śródścienne są najczęściej spotykanym rodzajem. Te typy pojawiają się w mięśniowej ścianie macicy. Śródścienne mięśniaki mogą urosnąć i rozciągnąć macicę do niewielkich rozmiarów.

Włókniaki podśluzówkowe

Włókniaki podśluzówkowe tworzą się na zewnątrz macicy, która nazywa się błoną śluzową. Mogą wyrosnąć do poważnych rozmiarów, często powodują, że łono kobiety wygląda na większe, niż powinno być naturalnie.

Uszypułowane włókniaki macicy

Główną cecha tego rodzaju włókniaka jest fakt, że nazywany jest mięśniakiem rodzącym. Generalnie nie jest on częstym u kobiet.

Włókniaki błony śluzowej

Tego typu włókniaki rozwijają się w środkowej warstwie mięśniowej lub w mięśniówce macicy. Guzy podśluzówkowe nie są tak częste jak inne typy włókniaków. Cechują się bardziej poważną postacią.

Przyczyny włókniaków

Nie zbadano do dziś dokładnie przyczyn powstawania włókniaków. Bardzo trudno stwierdzić, dlaczego wyrastają. Jednak istnieje kilka czynników, które mogą wpływać na ich powstawanie.

Hormony

Estrogen i progesteron są hormonami wytwarzanymi przez jajniki. Powodują regenerację wyściółki macicy podczas każdego cyklu miesiączkowego i mogą stymulować wzrost mięśniaków.

Genetyka

Zwiększone ryzyko wzrostu włókniaków jest możliwe jeśli w rodzinie pacjenta istniały przypadki takich zaburzeń.

Ciąża

Ciąża zwiększa produkcję estrogenu i progesteronu w organizmie. Włókniaki mogą rozwijać się i szybko wzrastać w czasie ciąży.

Kto jest zagrożony włókniakami?

Kobiety są bardziej narażone na rozwój włókniaków, jeśli mają jeden lub więcej z następujących czynników ryzyka:

• Są w ciąży,
• rodzinna historia mięśniaków,
• wiek powyżej 50 lat lub więcej,
• nadwaga.

Jakie są objawy włókniaków?

Objawy włókniaków zależą od ich wielkości, lokalizacji i ilości. Na przykład, mięśniaki podśluzówkowe mogą powodować ciężkie krwawienie miesiączkowe i problemy z zajściem w ciąże. Podczas, gdy włókniak jest bardzo mały i nieszkodliwy można w ogóle nie być świadomym jego istnienia. Część włókniaków powstaje w okresie menopauzy. Inne w tym okresie się zmniejszają lub powiększają. Dzieje się tak dlatego, że kobiety przechodzące menopauzę doświadczają spadku poziomu estrogenu i progesteronu, hormonów, które stymulują wzrost mięśniaków. Objawy mięśniaków mogą obejmować:

• obfite krwawienie pomiędzy miesiączkami lub w trakcie jej trwania,które obejmują również skrzepy krwi,
• ból w miednicylub dolnej części pleców,
• zwiększone skurcze menstruacyjne,
• zwiększone oddawanie moczu
• ból podczas stosunku płciowego,
• menstruacja trwająca dłużej niż zwykle, czyli powyżej 7 dni,
• uczucie ciśnienia lub pełności w dolnej części brzucha,
• obrzęk lub powiększenie brzucha.

Diagnoza

Aby uzyskać prawidłową diagnozę w pierwszej kolejności należy umówić się na wizytę u ginekologa, który wykona precyzyjne i bezbolesne badanie miednicy. Takie badanie służy określeniu stanu, rozmiaru i kształtu macicy pacjentki. Kobieta może potrzebować również innych testów, które mogą obejmować:

Ultradźwięki

USG wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości do produkcji obrazów macicy na ekranie. Pozwoli to lekarzowi zobaczyć jej wewnętrzne struktury i wszelkie obecne włókniaki. Wewnątrzpochwowe USG, w którym różdżka USG jest wkładana do pochwy, może zapewnić wyraźniejsze obrazy, ponieważ jest bliżej obszaru macicy podczas wykonywania tej procedury.

W jaki sposób leczy się włókniaki?

Przy określaniu planu leczenia włókniaków lekarz sugeruje się wiekiem pacjentki, wielkością zmian i ogólnym stanem zdrowia.

Domowe środki zaradcze i naturalne zabiegi

Niektóre domowe środki zaradcze i naturalne metody leczenia mogą mieć pozytywny wpływ na rozwój i rozmiar włókniaków. Szczególną rolę odgrywa:

• akupunktura,
• joga,
• masaże,
• środki medycyny chińskiej,
• stosowanie ciepła na skurcze (unikać gorąca w przypadku silnego krwawienia).

Zmiany w żywieniu również mogą pomóc w leczeniu włókniaków. Należy unikać tłustych wędlin oraz wysokokalorycznych potraw. Zamiast tego należy wybierać produkty o wysokiej zawartości flawonoidów, zielonych warzyw, zielonej herbaty i ryb zimnowodnych, takich jak tuńczyk lub łosoś. Ponadto, kontrolowanie stresu i nerwowych sytuacji również wpływa na stan włókniaków. Zmniejszenie masy ciała, u kobiet z nadwagą, może również przynieść pośrednie korzyści.

Leki

Leki regulujące poziom hormonów mogą być przepisywane w celu zmniejszenia rozmiaru mięśniaków. Celem stosowania leków jest obniżenie poziomu estrogenu i progesteronu. Kontrola parametrów tych hormonów pomaga w regulacji miesiączki i zmniejsza wielkość włókniaków. Inne opcje, które mogą pomóc w kontrolowaniu krwawienia i bólu, ale nie będą się zmniejszać ani eliminować włókniaków, obejmują: tabletki antykoncepcyjne oraz przeciwbólowe środki dostępne bez recepty.

Chirurgia

Zabieg chirurgiczny jest wykonywany tylko wtedy, gdy włókniaków w organizmie kobiety jest za dużo. Operacja polega na wykonaniu dużego nacięcia w jamie brzusznej w celu uzyskania dostępu do macicy. Kiedy otwór zostanie wykonany, dochodzi do usunięcia włókniaków. Operację można również wykonać laparoskopowo, za pomocą kilku małych nacięć, do których wkładane są narzędzia chirurgiczne i kamera. Niestety, włókniaki mają to do siebie, że potrafią się odnowić.

Prognozy

Prognozy związane z rozwojem włókniaków zależą od ich wielkości i lokalizacji. Część z nich może nie wymagać leczenia. Inne są małe i nie wywołują żadnych symptomów. Jeżeli kobieta posiada włókniaki i zajdzie w ciąże, to przez cały jej przebieg jest ona obserwowana i kontrolowana. W większości, włókniaki nie powodują problemów podczas ciąży, ale ważne jest, by ich stan był regularnie sprawdzany. Planowanie ciąży przy posiadaniu włókniaków powinno być konsultowane z ginekologiem.