Witamina B17 (amigdalina) – działanie, zastosowanie, kontrowersje

Witamina B17, a w szczególności jej domniemane działanie przeciwnowotworowe, to jeden z najbardziej kontrowersyjnych tematów medycznych ostatnich lat. Jest ona zażywana przez wielu pacjentów wbrew stanowisku oficjalnej medycyny, która podkreśla brak dowodów na leczniczą aktywność owej substancji i przestrzega przed działaniami niepożądanymi.

Nazwę witamina B17 powinno się generalnie brać w cudzysłów, gdyż związek ten nie jest zaliczany do witamin. Nie spełnia ona w organizmie człowieka żadnej funkcji, które realizują tradycyjne witaminy. Jest to przede wszystkim substancja toksyczna, która zastosowana w niewłaściwy sposób może powodować poważne zatrucia. Wiadomo jednak, że szereg trucizn, użytych w odpowiedni sposób i we właściwej dawce, wykazuje działanie lecznicze. Podejrzewa się, że amigdalina również może być skuteczna w terapii określonych schorzeń, wykazując przy tym aktywności:

• przeciwnowotworową
• przeciwkaszlową i przeciwastmatyczną
• przeciwbólową
• przeciwzapalną i immunomodulatorową

Jednakże, w chwili obecnej jej praktyczne stosowanie ogranicza się do medycyny niekonwencjonalnej. Z drugiej strony, wielu naukowców prowadzi podstawowe badania nad oddziaływaniem opisywanej substancji na ludzkie i zwierzęce komórki, zatem w niedalekiej przyszłości powinniśmy dysponować rzetelną wiedzą o jej wpływie na organizm.

Występowanie i struktura chemiczna witaminy B17

Prawdopodobnie najpowszechniej stosowana nazwa omawianej tu substancji to amigdalina. Jest ona cząsteczką naturalną, produkowaną przez rośliny. W znaczniejszych ilościach występuje w pestkach owoców wytwarzanych przez wielu przedstawicieli rodziny różowatych (Rosaceae), a w szczególności przez: morelę, brzoskwinię, pigwę, migdałowiec zwyczajny (jest obecna w gorzkich migdałach), śliwę i wiśnię.

Cząsteczka amigdaliny składa się z dwu połączonych ze sobą cząsteczek glukozy, do których przyłączony jest związek zwany mandelonitrylem (nazwa chemiczna – 2-hydroksy-2-fenyloacetonitryl). Jest ona zatem glikozydem cyjanogennym. W organizmie cząsteczka witaminy B17 rozpada się wytwarzając cyjanowodór, który odpowiedzialny jest zarówno za toksyczne jak i za terapeutyczne (domniemane) jej działania.

Innym produktem rozpadu, mogącym posiadać biologiczną aktywność jest aldehyd benzoesowy. Półsyntetycznym związkiem, o zbliżonych do amigdaliny właściwościach, jest Laetrile, którego cząsteczka składa się z mendelonitrylu połączonego z kwasem glukuronowym (zamiast glukozy). Został on opracowany i opatentowany w Stanach Zjednoczonych. Obecnie nazwa „laetrile” (w Polsce raczej „letril”) jest powszechnie używana również w odniesieniu do oryginalnej amigdaliny. Również letril produkowany w Meksyku to amigdalina izolowana z pestek moreli.

Witamina B17 – odrobina historii

Amigdalina została po raz pierwszy wyizolowana, z gorzkich migdałów, na początku XIX wieku przez francuskich chemików. Po raz pierwszy została wykorzystana do leczenia nowotworu już w połowie XIX wieku, w Rosji, przy czym donoszono o pozytywnych efektach u pierwszego pacjenta.

W latach dwudziestych XX wieku, w USA, próbowano stosować witaminę B17, w postaci doustnych pigułek, do leczenia nowotworów. Pigułki te były jednak zbyt toksyczne dla pacjentów i ten sposób terapii został zarzucony. W połowie ubiegłego wieku opracowano Laetrile (glukuronian), który w opinii twórców miał być mniej toksyczny. Ta postać leku była przeznaczona do podawania dożylnego. Preparat ten zdobył dużą popularność w Stanach Zjednoczonych, w latach siedemdziesiątych XX wieku.

Gdy liczba korzystających z niego pacjentów była już znaczna, Narodowy Instytut Raka (NCI) zdecydował się przeprowadzić testy kliniczne tej substancji. Ponieważ dały one wynik negatywny, Laetrile został zakazany w USA (oraz w Europie). Nazwa „witamina B17” została wprowadzona przez Ernsta T. Krebsa Juniora (którego nie należy mylić z Hansem Krebsem – sławnym biochemikiem i laureatem nagrody Nobla), aby ułatwić sprzedaż suplementu produkowanego w Meksyku.

Według autora nazwy, rozwój nowotworu miałby być spowodowany niedoborem tej witaminy, jednak nie istnieją nawet poszlaki potwierdzające prawdziwość tej teorii. Obecnie pewne zainteresowanie amigdaliną można zaobserwować u badaczy chińskich, co może mieć związek z faktem, że odgrywa ona istotną rolę w tradycyjnej medycynie chińskiej (np. TAO REN – nasiona brzoskwini).

Losy amigdaliny w organizmie

Witamina B17 może być podawana pacjentom dwoma drogami: doustnie i dożylnie. W sprzedaży jest wiele suplementów diety z amigdaliną przeznaczonych do spożywania. Zawierają one zazwyczaj wyciąg z pestek moreli.

Doustne podawanie preparatów z amigdaliną

Gdy zjedzona amigdalina trafi do jelita, rozpoczyna się proces jej rozkładu. W pierwszej kolejności odłączona zostaje od niej jedna cząsteczka glukozy, w wskutek czego powstaje prunazyna. Ta z kolei może zostać rozłożona do mandelonitrylu, który może wchłonąć się do krwi.

Procesy powyższe zachodzą jednak bardzo powoli i zdecydowana większość zjedzonej witaminy B17 przedostaje się, wraz z treścią pokarmową, do jelita grubego. Obecne w jelicie grubym bakterie rozkładają większość opisywanego związku, przetwarzając go na cyjanowodór i aldehyd benzoesowy. Tak więc do krwi wchłania się nie cała witamina B17, ale sam cyjanowodór. Jego stężenie we krwi znacznie wzrasta 1,5-2 godziny po spożyciu preparatu. Cyjanowodór to związek niezwykle toksyczny, działa podobnie do np. cyjanku potasu. Jony cyjankowe blokują ważne enzymy, które umożliwiają komórkom pozyskiwanie energii ze składników pokarmowych.

Dlatego organizm posiada systemy pozwalające na jego szybkie unieszkodliwianie. Enzym rodanaza przekształca cyjanek do tiocyjanku. Biorąc pod uwagę opisane przemiany, wydaje się bardzo mało prawdopodobne, aby podana doustnie amigdalina mogła działać we wnętrzu komórek nowotworowych. Łatwo może za to dochodzić do zatrucia cyjankiem. Jest to szczególnie niebezpieczne u dzieci, u których odnotowano przypadki śmiertelne.

Dożylna droga podawania witaminy B17

Podawanie amigdaliny dożylnie wydaje się bezpieczniejsze – nie obserwowano wtedy znacznego wzrostu stężenia cyjanowodoru we krwi. Tak podany związek ma też większe szanse dotrzeć do komórek nowotworowych.

Dożylna droga podania oznacza jednak zagrożenia innego rodzaju: podawane preparaty muszą być sterylne i wytworzone zgodnie z pewnymi standardami. A z tym (jak wykazały badania preparatów meksykańskich) może być różnie.

Witamina B17
Kliknij i sprawdź ceny!

Czy witamina B17 leczy nowotwory?

Należy bardzo mocno podkreślić, że amigdalina nie jest cudownym lekiem na raka, który skorumpowana oficjalna medycyna stara się ukryć przed ludźmi.

Koncerny farmaceutyczne mają niejedno za uszami, ale jaki miałyby interes w tym, że ludzie umierają na raka? Substancja ta może mieć pewną aktywność przeciwnowotworową. Wskazują na to wyniki badań na izolowanych komórkach nowotworowych: amigdalina hamowała namnażanie się transformowanych komórek, powodowała ich obumieranie (tzw. śmierć programowana) i zmniejszała zdolność do przemieszczania się (co ma duże znaczenie przy przerzutach). Nie jest jednak jasne, czy działania te są specyficzne dla komórek nowotworowych, czy mogą wystąpić też w komórkach zdrowych. Prawdopodobnie, takie działanie witaminy B17 jest związane z wewnątrzkomórkowym generowaniem cyjanowodoru.

Część badań na zwierzętach laboratoryjnych, u których indukowano nowotwory, dała zachęcające rezultaty. Badania na ludziach nie przyniosły przełomu, jednak wszyscy zgadzają się z jednym: do tej pory nie przeprowadzono badań klinicznych spełniających odpowiednie standardy.