Witamina B12 – rola, właściwości i naturalne źródła pozyskiwania
Witamina B12 to ostatnia z odkrytych witamin przyporządkowanych do grupy witamin B. Odkryto ją i zdefiniowano w latach 40. XX w. Jest jedyną z witamin tej grupy, którą magazynuje i przechowuje ludzki organizm, a robi to przede wszystkim w wątrobie. Wchłanianie witaminy B12 jest złożonym procesem:
- enzymy trawienne zawarte w kwasie żołądkowym oddzielają witaminę B12 od białek
- kolejno ulega ona wiązaniu z gastromukoproteiną – białkiem, które zostało wytworzone przez komórki ścianek żołądka
- całość zostaje przetransportowana do jelita cienkiego, gdzie następuje proces wchłaniania przez organizm
Wraz z upływem czasu, gdy stężenie kwasu żołądkowego staje się niewystarczające, u osób powyżej 50 lat, następują niedobory tej witaminy, jednak dzięki wieloletniemu magazynowaniu jej w wątrobie braki witaminy B12 uwidaczniają się bardzo powoli.
Rola witaminy B12 w organizmie
Witamina B12 jest organicznym związkiem chemicznym zawierającym w postaci atomu centralnego kobalt. W organizmie człowiek przede wszystkim reguluje produkcję erytrocytów, czyli czerwonych ciałek krwi, a jej niedobór prowadzi do niedokrwistości. Witamina B12 w organizmie ludzkim realizuje szereg funkcji:
- jej obecność jest niezbędna do podziału komórek
- potrzebna jest do produkcji erytrocytów, czyli krwinek czerwonych
- jest jednym ze składników osłonki mielinowej wokół nerwów
- bierze udział w przetwarzaniu pożywienia w energię
- odgrywa ważną rolę w syntezie materiału genetycznego komórek: DNA i RNA
- wraz z kwasem foliowym, będąc ważnym koenzymem, bierze udział w rozpadzie homocysteiny
- pozytywnie działa na układ nerwowy, dzięki czemu zapobiega wielu zaburzeniom neurologicznym oraz drętwieniu i mrowieniu, które towarzyszą osobom chorym na cukrzycę
- wspomaga leczenie depresji
- wpływa korzystnie na układ immunologiczny
- wydłuża okres upływający pomiędzy zakażeniem wirusem HIV a rozwojem AIDS
- wzmacnia reakcje odpornościowe, szczególnie u starszych osób
- jako składnik osłonki mielinowej nerwów jest cennym lekiem w leczeniu stwardnienia rozsianego
- przeciwdziała niedokrwistości
- warunkuje syntezę kwasów nukleinowych w komórkach, także w komórkach szpiku kostnego
- zapewnia dobry nastrój
- pomaga w koncentracji
- pozytywnie wpływa na układ kostny
- reguluje apetyt
Wpływ witaminy B12 na układ nerwowy
Witamina B12 ogrywa ogromną rolę w organizmie człowieka przede wszystkim za sprawą jej wpływu na układ nerwowy, za który odpowiada w zróżnicowany sposób:
- bierze udział w biosyntezie nukleotydów i choliny będących składowymi osłonek otaczających włókna nerwowe, gdy brakuje witaminy B12 , szczególnie u starszych osób, pojawiają się zaburzenia równowagi i chodzenia
- witamina B12 bierze udział w przetwarzaniu białe, tłuszczów i węglowodanów, dzięki czemu pośrednio przeciwdziała poczuciu permanentnego zmęczenia i osłabienia organizmu, zapobiega również utracie pamięci
- witamina B12 bierze też udział w syntezie serotoniny, czyli neuroprzekaźnika niezbędnego w leczeniu depresji, obniżanie poziomu serotoniny we krwi powoduje rozdrażnienie, zmęczenie oraz zły nastrój aż do depresji włącznie
Witamina B12 – ważna dla zapobiegania niedokrwistości
Rola witaminy B12 w organizmie jest nie do przecenienia, przede wszystkim ze względu na jej udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek w szpiku. Jednocześnie jej niedobór może spowodować pojawienie się anemii wynikającej właśnie z braków tej witaminy w organizmie, czyli choroby Addisona-Biermera.
Witamina B12 współdziałając z kwasem foliowym oraz witaminą B6 zapobiegają gromadzeniu się homocysteiny, czyli substancji, która powstaje w wyniku rozpadu białek w organizmie. Nadmiar homocysteiny jest szkodliwy dla zdrowia człowieka i może przyczynić się do powstania wielu chorób układu krążenia. Homocysteina bierze udział w tworzeniu się blaszek miażdżycowych wewnątrz naczyń krwionośnych, blaszki te w pewnym momencie blokują transport krwi i wywołują choroby układu sercowo naczyniowego, czyli ; zawał, udar mózgu czy zmiany zakrzepowe.
Dzienne zapotrzebowanie dorosłej osoby na witaminę B12 wynosi 2,4 μg/ dobę. Kobiety w ciąży powinny spożywać jej nieco więcej, czyli 2,6 μg/dobę a kobiety karmiące piersią jeszcze większą dawkę; 2,8 μg witaminy/ dobę. Prawidłowe stężenie witaminy B12 w surowicy krwi powinno wynosić:118-664 pmol/l
Witamina B12 wspomaga również leczenie zapalenia wątroby typu C. Włączenie tej witaminy w proces leczenia ma przyczynić się do pozbycia się wirusa HCV.
Witamina B12
Kliknij i sprawdź ceny!
Witaminy B12- naturalne źródła pozyskiwania
Jak w większości składników odżywczych najkorzystniej dla każdego organizmu jest dostarczanie mu witamin i minerałów w naturalnej postaci, pozyskiwanych z pożywienia. Taki sposób gwarantuje harmonijne przetwarzanie tychże substancji chemicznych i naturalne wchłanianie ich przez organizm człowieka. Zatem naturalnymi źródłami witaminy B12 są:
- najwięcej jest jej w szczupaku, nerkach oraz wątrobie
- w podrobach
- w jajkach
- w mięsie
- w wędlinach
- w mięsie króliczym
- w przetworach mlecznych
- w serach
- w ostrygach
- w pozostałych rybach
- w drożdżach piwowarskich
- w nieprzetwarzanych płatkach śniadaniowych
- makaronach jajecznych
Witamina B12 nie występuje w produktach roślinnych, za wyjątkiem tych, które zostały poddane procesom fermentacji.
Gdy zachodzi taka potrzeba, zgodnie ze wskazówkami lekarza, witaminę B12 można suplementować. W aptekach jest dostępna w postaci kapsułek, tabletek, zastrzyków czy zawiesin. Znajduje się ona też w składzie multiwitamin, które zawierają co najmniej dzienną ich dawkę. Dawki lecznicze, profilowane znajdują się w preparatach zawierających wyłącznie witaminy z grupy B z dodatkiem kwasu foliowego.Warto jednak pamiętać, że stosowanie dużych, leczniczych dawek witaminy B12 w dłuższym okresie czasu może wywołać, przynajmniej u niektórych osób, objawy uczuleniowe.