Tymianek jest rośliną należącą do rodziny jasnotowatych. Pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego, obecnie uprawiany jest praktycznie na całym świecie. Jest rośliną dość niska, przeciętnie osiąga wysokość około 20-30 cm. Tymianek posiada drobne kwiaty o zabarwieniu w kolorze jasnego fioletu i różu. Kwitnie zwyczajowo od maja do września.
Tymianek ma szereg zastosowań. Począwszy od walorów smakowych – dlatego jest stosowany jako popularna przyprawa, poprzez szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie oraz w kosmetyce.
Właściwości tymianku
Tymianek posiada bardzo wiele cennych właściwości. Wszystko to za sprawą wielu cennych składników aktywnych. Działa przede wszystkim antybakteryjnie i przeciwzapalnie, a także wykrztuśnie, rozkurczowo, napotnie oraz uspokajająco. Liczne badania potwierdzają również działanie przeciwgrzybiczne tymianku oraz moczopędne. Ziele tymianku zawiera olejek eteryczny w ilości do 3,5%. Oprócz tego zawiera flawonoidy, saponiny, sole mineralne oraz inne wartościowe składniki, takie jak:
- witaminę A,
- beta karoten,
- witaminę B,
- niacynę,
- witaminę B6,
- kwas foliowy,
- witaminę C,
- potas,
- żelazo,
- cynk,
- wapń,
- fosfor,
- miedź.
Stosowanie tymianku jest bezpieczne, ale warto go nie nadużywać. Zbyt duże bądź zbyt częste dawki lecznicze wyciągu z tymianku mogą powodować zatrucie pokarmowe. Objawia się ono nudnościami, wymiotami, zapaleniem żołądka. Nie należy przyjmować doustnie olejku tymiankowego – zatrucie jest bardzo niebezpieczne w skutkach i może prowadzić nawet do śmierci. Za takie reakcje organizmu odpowiedzialny jest jeden z olejków eterycznych zawartych w tymianku – mianowicie tymol. Jego spożycie w większej ilości prowadzi do uszkodzenia wewnętrznych narządów, w tym wątroby i serca oraz porażenia ośrodkowego układu nerwowego.
Ostrożnie do spożywania tymianku powinny podchodzić kobiety w ciąży. Tymianek bądź olej tymiankowy może mieć niekorzystny wpływ na rozwój płodu oraz prowadzić do przedwczesnego porodu, ze względu na stymulowanie szyjki macicy oraz działanie prowokujące skurcze.
Zastosowanie tymianku w medycynie
Surowcem, który wykorzystuje się w medycynie naturalnej jest przede wszystkim ziele tymianku – można używać zarówno łodygi, jak i liści oraz kwiatów. Ziele tymianku zbiera się dwa razy do roku, w czerwcu oraz w sierpniu. Najlepiej jest roślinę potem ususzyć – rozkładając ją na papierze w przewiewnym i niezbyt nasłonecznionym miejscu bądź w specjalnych urządzeniach do suszenia. tymianek można również ususzyć w piekarniku bądź zawieszając pędy nad piecem.
Zbierając ziele tymianku warto jest wybierać miejsca nieskażone, to jest odsunięte od dróg oraz nie narażone na opryski z herbicydów, które są stosowane w rolnictwie czy w sadownictwie. Gwarantuje to najbardziej efektywne i zdrowe zbiory. Tymianek można również hodować w kuchni, na balkonie czy na parapecie. Nie jest wymagającą rośliną, dlatego też świetnie sprawdza się jako roślina doniczkowa. Wystarczy go regularnie podlewać oraz zapewnić wzrost w przewiewnym i lekko nasłonecznionym miejscu. Tak wyhodowany tymianek można stosować zarówno w postaci świeżej, jak również ususzyć.
Tymianek można stosować na kaszel oraz ból gardła. W aptekach można spotkać gotowe pastylki do ssana, które zawierają wyciąg z tej rośliny. W domowych warunkach można przygotować napar oraz płukanki. Herbatę z wyciągiem z tymianku można pić w stanach przeziębiania oraz płukać gardło w przypadku zakażeń infekcyjnych.
Wyciąg z tymianku jest również wskazany na wszelkie dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Ziele łagodzi odczuwany dyskomfort, zmniejsza uczucie pełności i zapobiega wzdęciom. Dodatkowo wspomaga pracę układu pokarmowego i wspomaga proces trawienia. Zalecany jest po wszystkich ciężkostrawnych i tłustych potrawach – świetnie sprawdzi się zarówno w celach profilaktycznych, jak również po obfitym posiłku. Tymianek może być również stosowany jako naturalny sposób przeciwko zaparciom oraz biegunce – jego działanie jest łagodne, dlatego też może być stosowany również u osób starszych oraz dzieci.
Tymianek ze względu na swoje działanie przeciwzapalne jest pomocny również w przypadku bólu mięśni czy stawów. W tym celu można pić zarówno napar, jak również ciepłe okłady przygotowane z wyciągu z tymianku, które należy przykładać na bolące miejsca powodujące dyskomfort.
Aby przygotować napar z tymianku wystarczy zalać 1 łyżkę suszonego ziela (zebranego samodzielnie bądź kupionego w aptece bądź w sklepach zielarskich) szklanką wrzątku oraz odstawić na 10 minut do zaparzenia. Tak przygotowany napar można lekko dosłodzić, aby jego smak był bardziej znośny. Herbatę z wyciągiem z tymianku można pić 2-3 razy dziennie w celach profilaktycznych bądź w przypadku problemów z żołądkiem czy przeziębieniem.
Zastosowanie tymianku w kuchni
Tymianek jest bardzo znaną przyprawą. Posiada bardzo charakterystyczny aromat i świetnie współgra z innymi ziołami, na przykład pietruszką, liściem laurowym czy miętą. Można go stosować do wielu potraw oraz dań. Świetnie sprawdzi się jako dodatek do mięs, jak również do sałatek.
Dodanie jednej łyżeczki tymianku jako przyprawy do ciężkostrawnych potraw zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia problemów żołądkowych i polepsza trawienie.Tymianek świetnie komponuje się również z rybami oraz domowymi sosami. Niektórzy dodają go nawet do ziołowych likierów. Nie należy jednak stosować zbyt dużej ilości tymianku, ponieważ sam w sobie jest dosyć gorzkawy i jego zbyt duża ilość może zmienić smak potrawy.
Tymianek
Kliknij i sprawdź ceny!
Zastosowanie tymianku w kosmetyce
Tymianek jest często stosowany w kosmetyce. Przede wszystkim ze względu na swoje działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne wyciągi z tymianku można znaleźć w kosmetykach skierowanych do cery tłustej oraz trądzikowej. W leczeniu trądziku oprócz gotowych kosmetyków dostępnych na rynku można wykorzystać przemywanie twarzy tonikiem z tymianku bądź dodawanie go do domowych maseczek. Doskonałym sposobem na pozbycie się uciążliwych wyprysków jest także regularne picie naparu z tymianku – jego działanie od wewnątrz przyczynia się do polepszenia stanu cery oraz lepszej jakości skóry.
Tymianek jest często stosowany w szamponach oraz odżywkach. Produkty na bazie wyciągu z tymianku są wskazane dla osób z przetłuszczającymi się włosami oraz skórą głowy, a także dla osób borykających się z łupieżem. W domowych warunkach można stworzyć płukanki na bazie tymianku – garść ziela wystarczy zalać wrzątkiem i po zaparzeniu oraz przestygnięciu płukać włosy oraz skórę głowy podczas codziennej pielęgnacji. Tymianek w płukankach można łączyć z innymi ziołami, które wspomagają stan włosów – na przykład ze skrzypem, kozieradką czy rozmarynem.
Ziele tymianku jest często stosowane również w pastach do zębów. Właściwości tymianku sprawiają, że pasty z wyciągiem z tymianku działają przeciwzapalnie oraz pomagają usuwać zalegające na tkance zębowej bakterie. Dodatkowo tymianek wspomaga proces regeneracji drobnych uszkodzeń, dlatego też wskazany jest dla osób mających problemy z aftami czy krwawiącymi dziąsłami.
