Tłuszczaki – rodzaje, objawy, czynniki ryzyka, diagnoza i leczenie

Tłuszczaki to potoczna nazwa łagodnego nowotworu bądź guza, którego większość powierzchni zbudowana jest z komórek tłuszczowych. Inne wykorzystywana nazwy tłuszczaków to: wzrosty tłuszczowe lub nowotwory tłuszczowe. Zwykle są klasyfikowane jako nieszkodliwe, ponieważ wzrost występuje tylko w jednym miejscu i nie rozprzestrzenia się na inne części ciała, tak jak komórki rakowe

Tłuszczaki mogą się rozwinąć w każdym wieku. Choć, przypadki u dzieci są bardzo rzadkie. Zazwyczaj wyrastają w centralnych ośrodkach ciała tj.: szyja, ramiona, plecy, brzuch oraz uda. Leczenie tłuszczaków w większości przypadków nie wymaga podjęcia leczenia. Wyjątkami są sytuację, gdy mają one charakter nowotworowy i zagrażają życiu człowieka.

Rodzaje tłuszczaków

W śródpiersiu

Najczęściej tłuszczaki osiedlają się w tkance tłuszczowej przez co nie są tak problematyczne. Jednak w niektórych przypadkach może dojść do wzrostu guza tłuszczowego w mięśniach, pobliżu narządów wewnętrznych ciała.

Guzy w śródpiersiu (przestrzeń w klatce piersiowej między płucami, gdzie znajduje się serce, główne naczynia krwionośne, tchawica i przełyk) mogą rosnąć bardzo szybko i bardzo dużej postaci, nie powodując przy tym żądnych kłopotów. Mimo że nie są złośliwe, zazwyczaj zostają usunięte w celu uniknięcia rozwoju nowotworu.

W jelicie cienkim

Nowotwory w jelicie cienkim są bardzo nietypowe. Kiedy się pojawiają, powodują ból brzucha, który często jest wynikiem częściowej blokady w jelicie. Usunięcie dotkniętych obszarów (resekcja) jest trudnym zabiegiem, ponieważ tłuszczaki mogą umiejscowić się w różnych obszarach jelita cienkiego.

W mięśniach

Tłuszczak zbudowany z komórek wrzecionowatych występuje głównie u mężczyzn, gdy dojrzałe komórki tłuszczowe są zastępowane przez kolagen – białko występujące w mięśniach i kościach. Powoduje to powstawanie komórek wrzecionowatych, które pojawiają się na plecach lub szyi, i są najczęściej u mężczyzn w wieku 45-65 lat.

Naczyniakomięśniakotłuszczak

Naczyniakomięśniakotłuszczak występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. Te tłuszczaki występują w wątrobie lub nerkach i składają się z tłuszczu, mięśni gładkich i naczyń krwionośnych. Chociaż komórki są dobrze oddzielone od zdrowych komórek, naczyniakotłuszczak czasami rozciąga się do narządów w otaczającej jamie brzusznej. Ponadto, naczyniakotłuszczaki mogą występować samodzielnie lub razem z innymi rodzajami nowotworów w tym samym lub w różnych narządach. Mogą powodować ból brzucha i czasami są uwalniane z moczem.

W kręgosłupie

Tłuszczaki kręgosłupa są bardzo rzadkie i z jakiegoś powodu występują najczęściej u dzieci. Te tłuszczaki wymagają skomplikowanych zabiegów chirurgicznych i innych środków likwidujących.

Jakie są objawy tłuszczaka?

Istnieje wiele rodzajów nowotworów skóry, ale tłuszczak jest niezwykle charakterystyczny. Podejrzenia o posiadanie tłuszczaka mogą zostać potwierdzone, jeśli pacjent odczuwa następuję symptomy:

• Narośl lub guz są bardzo miękkie w dotyku,
• Wewnętrzna przestrzeń guza jest wolna i niejednolita w momencie zewnętrznego nacisku,
• Narośl znajduje się bezpośrednio pod skórą,
• Obszar zaatakowany jest jasny,
• Rozmiar tłuszczaka nie jest duży, lecz regularnie rośnie.

Tłuszczaki, jak już wyżej wspomniano są najczęściej zlokalizowane na szyi, plecach i barkach, ale mogą również wystąpić na brzuchu, udach i ramionach. Tłuszczaki są bolesne, jeżeli rosną wokół nerwu pod skórą. Zaobserwowanie jakichkolwiek zmian skórnych na ciele powinno być ostrzeżeniem dla pacjenta i wskazówką, iż należy umówić się na wizytę z lekarzem, choćby tym rodzinnym, który pomoże zdiagnozować problem. To istotne zagranie, ponieważ tłuszczaki wyglądają bardzo podobnie do guzów nowotworowych, które są bardzo poważnym schorzeniem.

Jakie są czynniki ryzyka rozwoju tłuszczaka?

Przyczyna tłuszczaków nie jest znana. Ryzyko rozwinięcia tego rodzaju guzka skóry wzrasta, jeśli u pacjenta w rodzinie występowały takiego rodzaju zmiany skórne. Ten stan jest najbardziej rozpowszechniony u dorosłych w wieku od 40 do 60 lat.

Pewne schorzenia zdrowotne mogą również zwiększać ryzyko rozwoju tłuszczaka. Obejmują one:

• Choroba Dercuma – rzadkie schorzenie charakteryzujące się wieloma, bolesnymi tłuszczakami,
• Zespół Cowdena – zespół objawów chorobowych cechujących się licznymi ogniskami łagodnych nowotworów oraz indywidualnymi predyspozycjami do zachorowania na nowotwór sutka, jajników oraz tarczycy.
• Zespół Gardnera – zespół chorobowy charakteryzujący się polipowatością, czyli występowaniem mnogich polipów w formie gruczolaków w jelicie grubym
• Choroba Madelunga – schorzenie cechujące się rozsianą, łagodną i symetryczną tłuszczakowatością.

W jaki sposób diagnozowany jest tłuszczak?

Lekarze często diagnozują tłuszczaka, wykonując badanie fizykalne. To czynności bezbolesne i łagodne, ponieważ tłuszczaki są zbudowane z tkanki tłuszczowej, która jest miękka i elastyczna.

W niektórych przypadkach dermatolog może wykonać biopsję tłuszczaka. Podczas tej procedury pobiera się niewielką część tkanki i wysyła do laboratorium w celu przetestowania. Ten test ma na celu wykluczenie przesłanek nowotworowych. Dalsze badania z użyciem tomografii komputerowej i USG są wykonywane, tylko wtedy, gdy bioposja wykazała, że podejrzany tłuszczak jest faktycznie mięsakiem liposomowym – nowotworem.

Jak leczy się tłuszczaka?

Tłuszczak pozostawiony sam sobie zwykle nie powoduje żadnych problemów i konsekwencji zdrowotnych, z wyjątkiem tych estetycznych. Jednak lekarz dermatolog może rozpocząć leczenie guzka, jeżeli pacjent oświadczy, że z jego powodu czuje niesamowity dyskomfort. Lekarz podejmie leczenie, jeżeli niżej wymienione czynniki mu na to pozwolą:

• wielkość tłuszczaka,
• liczba tłuszczaków, które pacjent posiada,
• Historia schorzeń skóry pacjenta,
• Historia schorzeń skóry pośród członków rodziny,
• Bolesność tłuszczaka.

Chirurgia

Najczęstszym sposobem leczenia tłuszczaka jest jego chirurgiczne usunięcie. To szczególnie przydatna procedura, ponieważ w przypadku dużego guza, który nieprzerwalnie rośnie. Po prawidłowo wykonanym zabiegu chirurgicznym, tłuszczak nie powinien już odrosnąć.

Liposukcja

Inną opcją leczenia jest liposukcja. Związku z tym, że tłuszczaki są zbudowane z tłuszczu, to zabieg liposukcji może zmniejszyć jego wielkość i kształt. Liposukcja polega na umiejscowieniu strzykawki w obszar objęty tłuszczakiem.

Zastrzyki sterydowe

Zastrzyki sterydowe można również stosować bezpośrednio na tłuszczakowatym obszarze. Zabieg ten może zmniejszyć tłuszczak, ale nie usuwa go całkowicie.