Tasiemiec – rodzaje, objawy, leczenie, zapobieganie

Tasiemiec to niezwykle groźny dla człowieka pasożyt. Zarażenie się nim jest bardzo łatwe – wystarczy na przykład spożyć mięso niewiadomego pochodzenia. Powoduje chorobę zwaną tasiemczycą. Istnieje kilka rodzajów tasiemca z czego niebezpieczniejszym jest tasiemiec uzbrojony. Pozbycie się go z ciała jest konieczne w celu utrzymania zdrowia.

Tasiemiec – mały, ale groźny przeciwnik

Tasiemiec to płaski robak. Różne rodzaje pasożytów wykształciły niecodzienne sposoby na pasożytowanie. W celu udowodnienia tego wystarczy podać przykład tasiemca, który żyje mimo braku układu pokarmowego. Jednakże jeśli zagnieżdżą się one np. w jelitach ludzi, mają stale zapewnione pożywienie jakim jest strawiony pokarm. W tym samym czasie robaki te mają bardzo rozbudowany układ rozrodczy. W ciągu swego przebywania w ciele gospodarza są w stanie wydać kilkadziesiąt tysięcy jaj.

Rodzaj tasiemca nieuzbrojonego można znaleźć w każdym miejscu na świecie. Chociaż jego przeważająca część znajduje się na Bliskim Wschodzie. Każdy z gatunków różni się od siebie rodzajem żywiciela i morfologią. Jedne są krótkie – osiągają mniej więcej 10 cm. długości, podczas gdy inne mogą mieć aż 20 metrów. Charakterystyczne w budowie wszystkich tasiemców są połączone ze sobą człony tworzące jedną całość. Każdy z nich jest wyposażony w pełny układ rozrodczy.

Wygląd

Istnieje kilka gatunków tasiemca. Chociaż wszystkie posiadają cechy wspólne, poszczególne gatunki mogą nieco się od siebie różnić. Najpopularniejszymi jest tasiemiec nieuzbrojony i/lub uzbrojony.

Rodzaje

• Tasiemiec nieuzbrojony – najczęściej wywołuję tasiemczycę u człowieka. Gdy pasożyt urośnie, może mieć nawet 10 metrów długości. Żyje w mięśniach bydła. Łatwo się nim zarazić np. poprzez spożycie wołowego tatara. Znajdujące się w mięsie larwy wyglądają jak pestki ogórka.
• Tasiemiec uzbrojony – jest nieco mniejszy niż jego poprzednik. Ma do 3 metrów długości. Najczęściej zamieszkuje mięso wieprzowe, ale także warzywa i owoce. Posiada główkę z narządami czepnymi – haczyki/przyssawki.
• Bruzdogłowiec szeroki – sięga do 15 metrów
• Tasiemiec karłowaty – nazwa została mu dobrana adekwatnie do rozmiaru. Jest mały i osiąga maksymalnie 6 mm.
• Tasiemiec bąblowcowy – najrzadszy z wszystkich rodzajów tasiemca. Często jego nosicielami są psy i koty, nawet na swojej sierści.

Poza tym wszystkie tasiemce muszą mieć dwóch żywicieli. Człowiek jest więc dla nich gospodarzem ostatecznym lub pośrednim. Larwy rozwijają się w różnych tkankach i komórkach człowieka, a dojrzałe pasożyty zagospodarowują sobie jelito cienkie. Żywicieli pośrednich stanowią zazwyczaj zwierzęta. Żyjąc w jelitach ludzi, larwy przeistaczają się w swoje dojrzałe wersje. Wydalając kał, wydala się także jaja tasiemce. Zarazić można się poprzez, nawet przypadkowe, spożycie czegoś, co zawierało w sobie jaja tego pasożyta.

Forma zarażenia

Najpopularniejszą formą zarażenia się tasiemcem jest zjedzenie surowego mięsa. W wołowinie spotkać zwykle można gatunek nieuzbrojony. W przypadku rodzaju uzbrojonego, ten tasiemiec bytuje zazwyczaj w rybach i/lub mięsie wieprzowym. Warto dodać, że jeśli chodzi o same ryby, mogą one posiadać też tasiemca karłowatego. Przenosi się on przez brudne ręce, skażoną wodę lub skażony pokarm. Poza tym sposobem zarażenia się tasiemcem jest zjedzenie nieumytych owoców leśny lub po zabawie ze zwierzęciem. Szczególnie narażone na to są dzieci, które po skończonej zabawie mają tendencje do wkładania rąk do buzi bez ich uprzedniego umycia.

Objawy

Symptomy w przypadku tasiemca mogą w ogóle nie być widoczne, ale nie jest to regułą. W przeciwnej sytuacji, objawy mogą nieco różnić się od siebie, w zależności czy pasożyta złapał dorosły czy dziecko. Na samym początku ich pojawienia się, istnieje możliwość pomylenia go z zatruciem pokarmowym albo z grypą żołądkową. Jest to główny powód, dlaczego ludzie nie zdają sobie sprawy, że w ich ciele znajduje się nieproszony gość.

Charakterystycznymi objawami jest spadek wagi bez żadnej konkretnej przyczyny, anemia, zaparcia lub biegunka. Dodatkowo chory nie ma ochoty jeść, chce mu się wymiotować i jest osłabiony. Do wszystkiego dochodzą bóle głowy, mięśni i oczywiście brzucha. Jest się pobudliwym, a jednocześnie apatycznym. Czasami w kale da się zauważyć fragmenty tasiemca.

Jeśli chodzi o dzieci, przeżywają one pasożyta o wiele bardziej i w widoczniejszy sposób. Zdecydowanie lepiej zauważyć jest u nich fragmenty pasożyta w fekaliach. No tego występują gwałtowne bóle brzucha, organizm i przez to same dziecko jest osłabione, ma ochotę wymiotować i to często robi. Nie może się skoncentrować. Do tego dochodzą zaburzenia dotyczące jest wzrostu i wagi.

Poza tym w obydwu przypadkach może wystąpić niedokrwistość. Akurat za ten objaw odpowiada bruzdogłowiec szeroki, który wchłania witaminę B12.

Wągrzyca

Tasiemiec uzbrojony, oprócz problemów jelitowych, wywołuje także wągrzycę. Pasożyt znajduje się wtedy zazwyczaj w narządach wewnętrznych, mięśniach, oku albo mózgu. Bytując w nich tworzy trwałe (nawet na kilka lat) wągry. Po pewnym czasie ulegają one zwapnieniu i obumarciu.

Tasiemiec w mózgu

Wspomniane wągry umiejscawiane są zazwyczaj w korze mózgowej. Na skutek ich powstaje obrzęk i wzrasta ciśnienie śródczaszkowe. W niektórych sytuacjach dochodzi do uszkodzenia struktur mózgowych, zaburzeń osobowości, a nawet paraliżu. Lekarze zwykle dają bardzo złe i słabe rokowania dla takiego pacjenta.

Tasiemiec w oku

Jest to rzadkość, ale jednak się pojawia. Za jego sprawą zaczyna się źle widzieć. Im dłużej się tam znajduje tym więcej szkód jest w stanie stworzyć. Wlicza się w to trwałe uszkodzenia wzroku i stany zapalne obejmujące szeroki obszar.

Diagnoza

Zbadanie czy człowiek jest nosicielem tasiemca polega na przebadaniu kału. W głównej mierze dlatego, że w nich znajdują się zwykle części jak i jaja pasożyta. Niestety badanie trzeba przeprowadzić co najmniej kilka razy, najlepiej jeśli będą to próbki z kilku następujących po sobie dni.

Po znalezieniu tasiemca określa się jego rodzaj. Można to zrobić przy użyciu mikroskopu, który pokaże jak wyglądają człony tasiemca, a trzeba znaleźć ten określany jako „maciczny”, bowiem od jest w stanie dać ostateczną odpowiedź na pytanie. Jednakże, w celu zdefiniowania gatunku, istnieje jeszcze opcja wywiadu z chorym. Przykładem może być spożywane w przeszłości pożywienie (na przykład te surowe) lub kontakt ze zwierzętami.

Leczenie

Jedynie lekarz może prowadzić leczenie mające na celu definitywne pozbycie się tasiemca z organizmu. Najlepiej jeśli wszystko będzie odbywać się w warunkach szpitalnych.

Chcąc pozbyć się pasożyta samemu jest nierozsądne i nieskuteczne. Wiele środków znajdujących się w aptekach i mających zwalczyć tasiemca, jest po prostu nieskutecznych. W efekcie mogą spowodować w organizmie chorego więcej szkód niż korzyści.

Po badaniu zwykle podaje się leki na odrobaczenie. Paraliżują one pasożyta i niszczą jego jaja. W efekcie tasiemiec odczepia się od ścianek jelita i zostaje wydalony wraz ze stolcem. Jednakże zdarzają się sytuacje gdy w organizmie pozostaje główka pasożyta więc może się on w całości odrodzić. Z powodu tego ryzyka leki na odrobaczenie podawane są jeszcze raz,

W przypadku wykrycia w organizmie wągr, usuwa się je metodą chirurgiczną.

Zapobieganie

Głównym zadaniem w zapobieganiu złapania tasiemca jest utrzymywanie higieny i diety. Przede wszystkich spożywane mięso nie może był surowe/na wpół surowe. Po drugie powinno zaprzestać się całowania zwierząt, nawet jeśli są odrobaczane. Przed każdym posiłkiem, a także po zabawie ze zwierzętami mycie rąk jest obowiązkowe. Pita woda powinna być uprzednio przegotowana. Alternatywą jest ta z butelek. Owoce i warzywa przed zjedzeniem trzeba umyć, a wszelkie mięso kupować wyłącznie ze sprawdzonych źródeł. Ponadto warto wprowadzić w codzienną dietę naturalne środki odrobaczające. Są nimi między innymi goździki, ogórki kiszone, czosnek, czy pestki dyni.