Stomia: jakie są typy, czy jest to odwracalne i możliwe powikłania?

Stomia to otwór brzuszny, który pozwala odpływowi (kał i mocz) opuścić ciało, zamiast przechodzić twój układ trawienny. Są stosowane, gdy część jelit lub pęcherza wymaga leczenia lub usunięcia. Aby utworzyć stomię, lekarz wykona część jelita cienkiego lub grubego na powierzchni skóry i zszyje ją w otworze w jamie brzusznej. Koniec jelit opróżnia odpady do aparatu stomijnego, który jest woreczkiem przymocowanym do stomii. Stomie są zwykle okrągłe, czerwone i wilgotne i mają około 4 do 6 cm szerokości.

Jakie są typy?

Istnieje kilka rodzajów stomii, w zależności od procedury użytej do ich utworzenia:

• Kolostomia: stomia tworzy się z częścią okrężnicy, zwaną także jelita grubego, aby ominąć odbytnicę. W niektórych przypadkach możesz usunąć dolną część jelita, co prowadzi do trwałej stomii. Kolostomia może również być tymczasowa, jeśli okrężnica potrzebuje tylko się goić. Może również zaistnieć potrzeba kolostomii, jeśli podejrzewa się raka okrężnicy lub odbytnicy, urazu okrężnicy lub blokadę w okrężnicy.
• Urostomia: lekarz zrobi saszetkę z jelita cienkiego. Połączy moczowody z tym woreczkiem, aby mocz mógł wypłynąć poza ciało bez przechodzenia przez pęcherz. Może okazać się również tak, że konieczna będzie procedura urostomii, jeśli pęcherz jest chory lub uszkodzony.
• Ileostomy: stomia tworzy się z jelita cienkiego, aby odpady mogły ominąć okrężnicę i odbytnicę. Jest to najczęstszy typ tymczasowej stomii, ale mogą one również być trwałe. Pacjent może potrzebować ileostomii, jeśli cierpi na chorobę Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub raka jelita grubego.

Niezależnie od rodzaju stomii, każdy lekarz najprawdopodobniej użyje jednej z tych dwóch metod, aby ją wykonać:

• Przecięty koniec jelita jest przeciągany przez stomię i przyszyty do otworu.
• Pętla jelita jest przeciągnięta przez otwór. Pętla jest następnie cięta, a oba końce są przymocowane do stomii. Jeden otwór stomijny jest dla śluzu, a drugi dla kału.

Jakiego rodzaju opieka jest potrzebna?

Każde urządzenie stomijne zawiera torebkę, do której stomia wpada. W zależności od rodzaju posiadanego woreczka, należy go wymieniać co trzy do siedmiu dni. Po zmianie torebki należy oczyścić skórę wokół stomii ciepłą wodą i pozostawić do całkowitego wyschnięcia. Nie trzeba używać mydła, ale jeśli zaistnieje taka potrzeba, to należy się upewnić, czy jest ono łagodne i bezzapachowe. Po zdjęciu torebki trzeba sprawdzić, czy nie ma podrażnienia, krwi lub zmian w wielkości i kolorze stomii. Jeśli pacjent zauważy którykolwiek z tych objawów, niezwłocznie powinien skontaktować się z lekarzem. Podczas gdy niektóre zmiany są normalne, podczas leczenia stomii, najlepiej zachować się prewencyjnie i skontaktować się z lekarzem.

Oprócz wymieniania torebki co kilka dni, pacjent powinien opróżniać torebkę kilka razy dziennie. Przede wszystkim należy postarać się opróżniać go regularnie, gdy poziom będzie wskazywał około jednej trzeciej. Dzięki temu unika się wycieków.

 Po powrocie do zdrowia można zacząć ponownie wprowadzać różne produkty spożywcze do diety. Należy starać się to robić powoli, abyś móc zauważyć, jakiekolwiek trudności z trawieniem określonego jedzenia. Trzeba pamiętać, że mogą zaistnieć problemy z trawieniem niektórych pokarmów, które zostały spożyte. Można także monitorować konsystencję i ilość odpadów w etui, aby sprawdzić oznaki odwodnienia lub inne problemy.

Ponadto, należy upewnić się w pełni czy zdobyta wiedza jest adekwatna. W razie wątpliwości, można śmiało zapytać lekarza w jaki sposób zadbać o stomie. Każdy lekarz powinien dostarczyć komplet instrukcji, które można zabrać ze sobą do domu.

Czy jest to odwracalne?

W zależności od podstawowego stanu stomia może być stała lub tymczasowa. Jeśli wnętrzności lub pęcherz nie są trwale uszkodzone i po prostu pacjent potrzebuje przerwy,  stomia może być odwracalna. Tylko i wyłącznie lekarz powinien być w stanie powiedzieć i uświadomić pacjenta przed operacją, czy stomia będzie miała charakter trwały. Jeśli stomia jest tymczasowa, operacja odwrócenia jej jest zwykle wykonywana trzy miesiące do roku po pierwotnym zabiegu. Daje to czasna kompleksowe wyleczenie narządów.

Aby odwrócić stomię, musi być wystarczająco dużo jelita, aby ponownie połączyć końce ze sobą. Podczas operacji rewersyjnej lekarz powróci na końce jelita i zszyje otwór stomijny zamknięty. Może minąć trochę czasu, zanim jelito grube pacjenta zacznie znowu normalnie funkcjonować.

Powikłania

Czy są jakieś komplikacje lub powikłania ściśle związane ze stomią?

Chociaż przetoki są stosunkowo powszechną i bezpieczną operacją, istnieją pewne możliwe komplikacje. Obejmują one:

• Podrażnienie skóry. Jest to powszechny problem spowodowany klejem umieszczonym na aparacie stomijnym. Dlatego też należy spróbować użyć innego urządzenia lub zmienić klej, którego się używa.
• Odwodnienie. Odprowadzenie dużej ilości odpadów przez stomię może prowadzić do odwodnienia. W większości przypadków można się nawodnić poprzez picie większej ilości płynów, ale ciężkie przypadki mogą wymagać hospitalizacji. Unikanie pokarmów bogatych w cukier, sól i tłuszcz może zmniejszyć ryzyko odwodnienia.
• Wyciek. Jeśli urządzenie stomijne nie jest dopasowane prawidłowo, może trochę przeciekać. Jeśli tak się stanie, prawdopodobnie zaistnieje potrzeba nowego urządzenia, które będzie pracowało zdecydowanie lepiej.
• Niedrożność jelit. Jeśli jedzenie spożywane przez pacjenta nie jest rozgryzane lub właściwie trawione, może spowodować zablokowanie w jelitach. Objawy blokady obejmują skurcze, ból brzucha i nagły spadek ilości odpadów. Jeśli pacjent zauważy jakiekolwiek objawy blokady, bezzwłocznie musi skontaktować się z lekarzem. Chociaż można to wyjaśnić samodzielnie, niektóre blokady wymagają dodatkowego leczenia.
• Wycofanie. Możliwe jest, że stomia porusza się do wewnątrz, zwykle z powodu przybrania na wadze, blizny lub niewłaściwego umieszczenia. Wycofanie utrudnia zamocowanie urządzenia, może również powodować podrażnienia i wycieki. Produkty pomocnicze dla urządzenia mogą bardzo pomóc, ale w poważnych przypadkach może być potrzebna nowa stomia.
• Przepuklina parastomalna. Jest to częsta komplikacja, która ma miejsce, gdy jelito zaczyna naciskać na zewnątrz przez otwór. Są bardzo powszechne i często znikają same. Jednak w niektórych przypadkach może być konieczna operacja, aby go naprawić.
• Martwica. Martwica odnosi się do śmierci tkanek, co ma miejsce, gdy przepływ krwi do stomii zostaje zmniejszony lub odcięty. Kiedy tak się dzieje, zwykle następuje to w ciągu kilku pierwszych dni po operacji.

Większość powikłań związanych ze stomią jest niewielka, ale niektóre, zwłaszcza martwica i odwodnienie, mogą przerodzić się w nagłe przypadki medyczne wymagające bezpośredniej pomocy medycznej. Zdecydowanie należy skontaktować się ze swoim lekarzem, gdy:

• Dochodzi do wymiotów,
• skóra wokół stomii zmienia kolor na niebieski, purpurowy lub bardzo ciemnoczerwony,
• gdy samopoczucie drastycznie się zmienia – oszołomienie, wyższe pragnienie.

Perspektywy dalszego życia

Posiadanie stomii może być dużą zmianą życia. Jednak każdy pacjent powinien być w stanie wznowić prawie wszystkie swoje normalne czynności po powrocie z dokonanej procedury. Dla niektórych inspiracji, należy wyszukać dobrych i wiarygodnych blogów, prowadzonych przez osoby po wykonanje stomii. Należy jednak pamiętać, aby dbać o swoją stomię, włączając w to drenowanie i zmianę torebki tak często, jak to konieczne oraz monitorowanie wszelkich zmian.