Słonecznik – korzyści dla zdrowia. Wykorzystywanie słonecznika w kuchni oraz w kosmetyce.

Słonecznik jest popularną rośliną, która ze względu na dużą różnorodność odmian może być różnorodnie wykorzystywana. Niektóre gatunki słoneczników hodowane są ze względu na ich ozdobny charakter, przede wszystkim w przydomowych ogródkach, jak i lokalnych ogrodach, ze względu na świetną prezentację. Inne gatunki słoneczników posiadają wiele właściwości korzystnych dla zdrowia oraz urody, dlatego też są wykorzystywane w medycynie oraz w kosmetologii. Słonecznik bulwiasty jest natomiast jedną z roślin paszowych – hoduje się go przede wszystkim z przeznaczeniem na paszę dla zwierząt.

Kwiaty słonecznika są bardzo duże i charakterystyczne – utrzymane w kolorach brązu oraz żółci przyciągają wzrok. Wielu osobom przypominają słońce. Słoneczniki rosną na długich łodygach, zwracając swój kwiatostan w stronę źródła ciepła. Pierwsze słoneczniki pochodziły z kontynentu amerykańskiego, obecnie uprawiane są w wielu regionach świata.

Słonecznik – wykorzystywanie w kuchni

W przemyśle spożywczym słonecznik jest wykorzystywany przede wszystkim do produkcji oleju słonecznikowego. Jadalne są również pestki słonecznika, które posiadają bardzo wiele cennych dla zdrowia składników odżywczych.

W kuchni można wykorzystywać słonecznik na wiele sposobów. Oprócz jedzenia pestek jako alternatywy dla niezdrowej przegryzki można je dodawać do wielu dań oraz potraw – smakują doskonale zarówno na słodko, jak i w połączeniu z bardziej wytrawnymi składnikami. Najlepiej sprawdzają się jako dodatek do sałatek, na przykład z kurczakiem. Można je łączyć z innymi pestkami, na przykład pestkami dyni. Świetnie współgrają również z domowym muesli, granolą oraz płatkami śniadaniowymi. Pestki słonecznika można również dodawać do wypieków – na przykład ciasteczek owsianych bądź przyprażone na niewielkim ogniu z dodatkiem cukru (tak aby powstał karmel) świetnie sprawdzą się jako posypka do ciasta z kremem.

Pestki słonecznika można wykorzystać przy pieczeniu domowego pieczywa, szczególnie tak zwanego „ziarenka”, w którym główną rolę odgrywają właśnie różnorodne pestki. Słonecznik można dorzucić do środka masy chlebowej bądź jako aromatyczną posypkę.

W wielu przepisach można znaleźć ciekawe zastosowanie pestek słonecznika. Ich dodawanie zależy przede wszystkim od osobistych upodobań oraz preferencji – niektórzy dodają je również do panierki do mięsa czy jako składnik pasztetów. Pestki słonecznika można również dodawać do zup, na przykład z groszku czy z dyni.

Wielu specjalistów nie radzi używać oleju z pestek słonecznika do smażenia, ze względu na dużą zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które w wysokiej temperaturze rozkładają się na szkodliwe dla zdrowia substancje. Olej słonecznikowy jest świetnym źródłem witaminy E oraz innych cennych składników. Świetnie sprawdzi się w niewielkiej ilości jako dodatek do sałatek.

Słonecznik – korzyści dla zdrowia

Pestki słonecznika posiadają bardzo dużo cennych właściwości, takich jak między innymi:

• białko,
• błonnik,
• witaminę C, witaminę A, witaminę E, witaminę B6,
• tiaminię,
• ryboflawinę,
• niacynę,
• kwas foliowy,
• wapń,
• fosfor,
• żelazo,
• cynk,
• sód,
• potas,
• magnez.

Pestki słonecznika obniżają poziom złego cholesterolu we krwi, dzięki dużej zawartości fitosteroli. Tym samym ich zawartość pozwala zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania na schorzenia związane z układem krwionośnym (np. miażdżycę) oraz unormować poziom cholesterolu. Warto jednak pamiętać, że fitosterole mają pozytywny wpływ na zdrowia jedynie w niewielkich ilościach (poniżej 3g dziennie), dlatego też nie powinno się przesadzać ze spożyciem pestek słonecznika.

Pestki ze słonecznika ze względu na dużą zawartość błonnika regulują prawidłową pracę układu pokarmowego oraz wpływają na ruchy robaczkowe. Dzięki temu wspomagają trawienie oraz prawidłowe wypróżnianie – są wskazane dla wszystkich osób, które mają problemy z zaparciami. Można je stosować również u dzieci. Mimo dużej zawartości błonnika, pestki słonecznika są kaloryczne (prawie 600 kcal w 100g) i zawierają dużo tłuszczu – dlatego też w nadmiernej ilości nie są wskazane dla osób na diecie odchudzającej. Nie zaszkodzi jednak dodać jednak trochę pestek do śniadania czy obiadowej sałatki – zawierają cenne witaminy oraz dodatkowo za sprawą tłuszczu znacznie zwiększają przyswajalność pozostałych witamin.

Ze względu na dużą zawartość kwasu linolowego pestki słonecznika odgrywają ważną rolę w hamowaniu procesu nieprawidłowego namnażania się komórek, który może przyczyniać się do rozwoju nowotworu. Przede wszystkim największą skuteczność, jak dowodzą badania, kwas linolowy odgrywa w profilaktyce raka jelita grubego, raka płuc, nowotworu sutka oraz czerniaka. Inne składniki, takie jak wspomniane już wcześniej fitosterole chronią przed rakiem prostaty u mężczyzn.

Ziarna słonecznika jako źródło dużej ilości witaminy E są uznawane za prawdziwy eliksir płodności. Wszystko to za sprawą tego, że witamina E jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania narządów rozrodczych, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Niedobór witaminy E w organizmie ma szereg skutków, między innymi prowadzi do zwyrodnienia plemników, a także wspomaga prawidłowy rozwój i utrzymanie płodu podczas ciąży. Dlatego też w przypadku niedoboru tej witaminy, oprócz stosowania sztucznych suplementów, warto skorzystać z bogactwa jakie dają nam pestki słonecznika – zarówno świeże, jak również także suszone.

Słonecznik – wykorzystywanie w przemyśle kosmetycznym

Słonecznik znalazł bardzo duże zastosowanie w produkcji kosmetyków, przede wszystkim ze względu na dużą zawartość olejów roślinnych, które są zawarte w jego składzie. Dlatego też wyciągu ze słonecznika używa się przede wszystkim do produkcji kosmetyków o charakterze nawilżającym, regenerującym oraz ochronnym, a także zapewniającym odpowiednią elastyczność skórze.

Olej słonecznikowy zawiera bardzo dużo kwasu linolowego. Jest on substancją, która pozwala ochronić skórę przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników i przyczynia się do mniejszej ilości utraty wody przez organizm i tym samym przekłada się na optymalne nawilżenie skóry. Dodatkowo witaminy zawarte w wyciągu ze słonecznika wykazują szereg korzystnych dla zdrowia działań – między innymi hamują procesy wolnorodnikowe, a w efekcie wzmacniają naskórek i uelastyczniają skórę.

Kąpiele z dodatkiem wyciągu ze słonecznika zaleca są dla wszystkich osób, które borykają się z problemami skórnymi – na przykład w stanach zapalnych, przy owrzodzeniach oraz innych wybroczynach. Terapię najlepiej jest jednak skonsultować z lekarzem, chociażby dermatologiem.

Na rynku można znaleźć wiele kosmetyków z zawartością wyciągu ze słonecznika. Przeznaczone są one przede wszystkim do nawilżania skóry w każdym wieku. Wiele kosmetyków jest przeznaczonych dla cery dojrzałej, ze względu na wspomniane wcześniej działanie, jakim jest przeciwdziałanie szkodliwemu działaniu wolnych rodników. Zawarta w wyciągu ze słonecznika witamina E opóźnia procesy starzenia się naskórka oraz jako przeciwutleniacz zapobiega powstawaniu zmarszczek.