Salmonella to bakteria wywołująca salmonellozą. Daje objawy podobne do zatrucia pokarmowego i często jest z nim mylona. Może zdarzyć się, że jej przebieg jest bardziej gwałtowny niż w wypadku zwykłego zatrucia. Warto wiedzieć w jaki sposób unikać zachorowania i jak leczyć objawy. Aby zrozumieć czym jest salmonella – przyczyny, objawy, leczenie to wiedza niezbędna. Daje podstawy dla odpowiedniej terapii i profilaktyki. Salmonella występuje dość powszechnie i w większości przypadków nie zagraża zdrowiu i życiu, niemniej warto wiedzieć jak rozpoznać jej objawy i jak postępować, aby jak najszybciej minęły.
Czym jest Salmonella
Salmonella to bakteria występująca w postaci pałeczek. Obecnie znane są dwie odmiany pałeczek bakterii z rodzaju Salmonella: Salmonella enterica oraz Salmonella bongori. Z tych dwóch gatunków człowiekowi zagraża tylko jeden: Salmonella enterica. Serotypy tej bakterii: S. Enteritidis, S. Typhimurium, S. Virchow, S. Hadar wywołują salmonellozę. Podtypy bakterii z rodzaju salmonelli są odpowiedzialne także za wiele różnych schorzeń. Między innymi za dur brzuszny, zapalenie jelit lub żołądka i zatrucie pokarmowe.
Salmonelloza to choroba wywołana przez bakterie salmonelli. Warto wiedzieć, że nie każde zatrucie pokarmowe wywołane jest przez bakterie salmonelli. Jest ona jednak jedną z częstszych jego przyczyn, szczególnie źle znoszą ją dzieci. U osób zdrowych, u których system odpornościowy działa prawidłowo, salmonelloza ma łagodny przebieg, może przejść niemal niezauważalnie. Niemniej, nie należy jej bagatelizować. Równie powszechne są przypadki bardzo gwałtownego, choć niegroźnego przebiegu choroby. Należy pamiętać, aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu, które może być skutkiem długotrwałych wymiotów i biegunki. Należy systematycznie nawadniać organizm. Odwodnienie jest jednym z najpoważniejszych niebezpieczeństw jakie niesie ze sobą bakteria salmonelli.
Istnieje grono ludzi, dla których salmonelloza może być szczególnie niebezpieczna. To osoby o zaburzonym działaniu układu odpornościowego, małe dzieci, a także osoby w podeszłym wieku. U takich osób salmonella może okazać się groźna, a nawet zagrażać życiu. Zapalenie błon śluzowych jelit i żołądka, może przerodzić się bowiem w ogólnoustrojowy stan zapalny. W takich wypadkach konieczna jest wizyta u lekarza, czasem także antybiotykoterapia i hospitalizacja.
W jaki sposób można zarazić się salmonellą
Istnieje kilka sposobów, na jakie może dojść do zakażenia salmonellą. Jedną z najbardziej powszechnych, przed którą od dziecka ostrzegają nas mamy i babcie jest spożycie produktów zawierających surowe jajka. Należą do nich: lody, majonezy, a także sosy, kremy. Należy unikać także surowego mięsa i wyrobów garmażeryjnych nie poddawanych obróbce cieplnej.
Bakterie salmonelli mogą być przenoszone także za pośrednictwem ludzi, którzy są siewcami salmonelli. Mogą to być osoby, które zbagatelizowały przebytą chorobę. To właśnie ze względu na to zagrożenie, pracownicy, którzy mają kontakt z żywnością muszą mieć aktualne badania. Bakterie salmonelli obecne są w kale, który bada sanepid przed wydaniem książeczek sanitaro-epidemiologicznych. Nie wszyscy pracodawcy respektują ten przepis, a kolei nieuczciwi pracownicy często go omijają. Do zakażenia salmonellą najczęściej dochodzi w czasie wakacji. To wtedy zwiększa się ilość posiłków spożywanych w lokalach gastronomicznych, a także ilość kupowanych lodów i innych produktów, w których pałeczki salmonelli mogą się znajdować.
Jeszcze innym źródłem bakterii salmonelli mogą być zwierzęta, szczególnie żółwie i inne gady. Te gatunki są bardzo często nosicielami salmonelli, także w groźnej dla ludzi odmianie. Żółwie to często zwierzęta domowe, z którymi kontakt mają dzieci. Posiadacze zwierząt powinni więc w szczególny sposób przestrzegać zasad higieny, aby uchronić się przed ewentualnym zagrożeniem. Zarazić salmonellą można się także przez kontakt z kałem zwierzęcia będącego nosicielem salmonelli.
Salmonella – przyczyny, objawy, leczenie
Salmonella może mieć objawy bardzo zbliżone do zatrucia pokarmowego. Przebieg zatrucia rzadko bywa przyjemny, zazwyczaj jednak nie jest groźny. Zatrucie bakteriami salmonelli tym różni się od zwykłego zatrucia pokarmowego, że może prowadzić w swoim następstwie do zakażenia innych narządów lub dolegliwości stawowych. Objawy salmonellozy zazwyczaj przechodzą po kilku dniach. Jednak w organizmie nadal obecne są pałeczki salmonelli. Stopniowo wydalane są wraz z kałem nawet przez kilka miesięcy po przebyciu choroby. W tym okresie może dojść do wtórnego zakażenia.
Objawy zatrucia salmonellą widoczne są dość szybko, już po około ośmiu godzinach od zjedzenia zakażonego pokarmu. Charakterystycznymi objawami salmonellozy są:
- wymioty i biegunka,
- ból brzucha,
- wysoka gorączka,
- ogólne osłabienie organizmu,
- ból głowy.
Leczenie salmonellozy może odbywać się bez udziału preparatów farmakologicznych. Najważniejsze jest to, aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu. W tym celu należy przyjmować dużą ilość płynów i stosować odpowiednią dietę. Wspomagająco można stosować węgiel lub preparaty przeciwbiegunkowe. Jeśli jednak objawy są silne, należy zasięgnąć pomocy lekarza, który przepisze antybiotyk. W wyjątkowych przypadkach, kiedy przebieg choroby jest bardzo gwałtowny, lekarz może zalecić hospitalizację.
Salmonelloza jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci, które szybko się odwadniają. Jeśli u dziecka zauważamy objawy zarażenia pałeczkami salmonelli, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Do specjalisty powinny się zgłosić także osoby, u których występują objawy zatrucia salmonellą, a mają obniżoną odporność. Przy osłabionym funkcjonowaniu systemu odpornościowego w przebiegu choroby może dojść do niebezpiecznych powikłań: zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, a nawet do bardzo niebezpiecznej sepsy.
W przypadku podejrzenia zakażenia salmonellą, nawet jeśli nie miało bardzo gwałtownego przebiegu, warto przeprowadzić badanie próbki kału. Badania takie wykonuje między innymi sanepid. Pałeczki salmonelli mogą być wydalane z organizmu nawet przez kilka miesięcy po przebytej chorobie. W tym czasie osoba jest nosicielem salmonelli i może dojść do ponownego zakażenia. Można go uniknąć zachowując restrykcyjnie zasady higieny.
Działania profilaktyczne, jak ustrzec się salmonelli
Zatrucie salmonellą jest dość powszechne. Jednak warto przestrzegać kilku zasad, aby zminimalizować ryzyko zarażenia. Salmonelloza jest chorobą spotykaną szczególnie często w okresie letnim. Może okazać się koszmarem, jeśli przytrafi się nam, albo naszym dzieciom podczas urlopu. Podstawową zasadą jest dokładne mycie rąk przed jedzeniem i przed przygotowywaniem posiłków. Ważne jest także to, aby czyste były produkty spożywcze, które zamierzamy zjeść.
Lody i kremy jedzmy tylko jeśli są dobrze schłodzone i pochodzą z pewnego źródła. Podobnie jest z tatarem, nie warto ryzykować i zamawiać dań z surowego mięsa w miejscach, których nie znamy. Bezwzględnie należy także unikać potraw niedogotowanych. Wysokie temperatury zabijają bakterie.
Ważną zasadą, którą warto wprowadzić do swojego życia jest unikanie przechowywania surowego mięsa, ryb i jaj w pobliżu produktów, które jemy bez wcześniejszej obróbki cieplnej. Warto także odpowiednio przygotować jajka, jeszcze zanim włożymy je do lodówki. Należy zanurzyć je we wrzątku na 10 sekund. W żadnym wypadku nie powinno się zamrażać mięsa, które zostało wcześniej rozmrożone. Zasady profilaktyczne nie są trudne do wprowadzenia, a mogą nam pomóc uniknąć wielu nieprzyjemności.
