Reumatoidalne zapalenie stawów: co to jest, objawy, czynniki ryzyka, przyczyny i powikłania

Reumatoidalne zapalenie stawów, czasami określane jako choroba reumatoidalna, jest przewlekłą, progresywną i dezaktywującą chorobą autoimmunologiczną, która powoduje zapalenie – obrzęk i ból stawów, tkanki wokół stawów i innych narządów w ludzkim ciele. Reumatoidalne zapalenie stawów zwykle najpierw wpływa na stawy w dłoniach i stopach, w aspekcie ich funkcjonowania, ale z czasem może dojść do uszkodzenia stawu. Pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów często mają sztywne stawy i ogólnie czują się źle i zmęczeni.

Co to jest reumatoidalne zapalenie stawów?

Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą autoimmunologiczną. Układ odpornościowy człowieka jest złożoną organizacją komórek i przeciwciał zaprojektowanych w celu poszukiwania i niszczenia organizmów i substancji, które nam szkodzą, takich jak infekcje. Kiedy nasz układ odpornościowy zaczyna atakować nasze własne ciała, myląc tkanki ciała z obcymi najeźdźcami, mamy chorobę autoimmunologiczną.

Osoby z chorobą autoimmunologiczną posiadają w sobie przeciwciała we krwi, które celują w tkanki własnego organizmu, powodując stan zapalny. Układ odpornościowy pacjenta z reumatoidalnym zapaleniem stawów atakuje wyściółkę stawów, powodując ich obrzęk (stan zapalny). W odróżnieniu od uszkodzeń związanych ze zużyciem i uszkodzeniem, które występują w chorobie zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalne zapalenie stawów wpływa na wyściółkę stawów, powodując bolesny obrzęk, który może prowadzić do erozji kości i deformacji stawów. W końcu dotknięte stawy mogą zostać trwale uszkodzone.

 Reumatoidalne zapalenie stawów jest określane jako choroba ogólnoustrojowa. Systemowy oznacza, że wpływa na całe ciało; w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów może to dotyczyć wielu narządów w ciele. Warto podkreślić, że pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów mają znacznie większe ryzyko zawału serca, niż inni.

Objawy

W większości przypadków reumatoidalne zapalenie stawów zaczyna się podstępnie. Objawy i symptomy rozwijają się powoli, przez kilka tygodni lub miesięcy. Pacjent może początkowo odczuwać sztywność w co najmniej jednym stawie; często towarzyszy mu ból podczas próby poruszenia dotkniętego obszaru. W stawie może być również odczuwalna tkliwość. Pierwsze objawy są zwykle odczuwalne w małych stawach, takich jak te w palcach u rąk i nóg.

Liczba dotkniętych stawów różni się nieznacznie. Jednak w prawie wszystkich przypadkach proces ostatecznie wpływa na co najmniej pięć połączeń w tym samym czasie. W przeciwieństwie do ogólnoustrojowego tocznia lub dny moczanowej, reumatoidalne zapalenie stawów jest dodatkowym zapaleniem wielostawowym – więcej stawów jest dotkniętych wraz z upływem czasu. Zwykle dotyczy to obu stron ciała, na przykład obu kolan lub obu rąk.

Jednak, najczęściej dotknięte obszary podczas reumatoidalnego zapalenia stawów to:

• Środkowe i międzypaliczkowe stawy palca,
• Nadgarstki,
• Ramiona,
• Łokcie,
• Kolana,
• Kostki,
• Stawy śródstopia.

Poranna sztywność

Poranna sztywność jest charakterystycznym objawem reumatoidalnego zapalenia stawów, zwłaszcza jeśli ten stan trwa dłużej niż godzinę. Eksperci twierdzą, że czas trwania porannej sztywności jest zwykle dobrym wskaźnikiem zapalnej aktywności choroby. Chociaż pacjenci z innymi postaciami zapalenia stawów mogą mieć sztywność stawów wcześnie rano, zwykle nie trwają dłużej niż godzinę.

Bóle stawów i obrzęk

Podszewka uszkodzonego stawu ulega zapaleniu – skóra na stawie staje się ciepła, czerwona i opuchnięta. Okolica jest bolesna i delikatna w dotyku.

Niedokrwistość

Według aktualnych badań około 80% pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów jest anemicznych – występuje niewielka liczba czerwonych krwinek; krew nie jest w stanie przenosić wystarczającej ilości tlenu.

Utrata apetytu

Znaczna liczba pacjentów może odczuwać utratę apetytu, a następnie utratę wagi. Pacjent może mieć zaczerwienione i opuchnięte ręce.

Następujące niespecyficzne ogólnoustrojowe objawy grypopodobne mogą być odczuwalne od tygodni do miesięcy zanim pojawią się inne objawy:

• Zmęczenie,
• Złe samopoczucie,
• Depresja,
• Gorączka – zwykle niska (37 ° – 38 ° C). Eksperci twierdzą, że wyższa gorączka często wskazuje na przyczynę zakaźną, a więc inną chorobę.

Czynniki ryzyka

Czynnikiem ryzyka jest coś, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia stanu lub choroby. Na przykład otyłość znacznie zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Dlatego otyłość jest czynnikiem ryzyka dla cukrzycy typu 2.Następujące czynniki ryzyka mogą zwiększać ryzyko rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów:

Płeć

Reumatoidalne zapalenie stawów występuje dwa do trzech razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Eksperci uważają, że może to być spowodowane działaniem estrogenu – żeńskiego hormonu – który może być czynnikiem w rozwoju choroby. Jednak to nadal jest teoria.

Wiek

Chociaż reumatoidalne zapalenie stawów może rozwinąć się w każdym wieku, jest bardziej podobne do osób w wieku od 40 do 60 lat. Nie wyklucza to rozwoju choroby u młodych ludzi.

Genetyka

Osoby, które mają bliskiego członka rodziny z reumatoidalnym zapaleniem stawów, mogą mieć większe ryzyko samodzielnego rozwoju. Eksperci twierdzą, że sama choroba nie jest dziedziczona, ale raczej predyspozycja do jej rozwoju.

Palenie tytoniu

U regularnych palaczy występuje znacznie większe ryzyko rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów. Palenie sprawia, że perspektywy choroby są gorsze i ich skala jest bardziej szersza.

Przyczyny

Nikt tak naprawdę nie wie, co rozpoczyna ten proces. Eksperci twierdzą, że niektórzy ludzie są genetycznie predysponowani do czynników środowiskowych, które mogą wywoływać reumatoidalne zapalenie stawów, takie jak niektóre bakterie lub wirusy. Jest to jednak teoria, która nie została udowodniona. Jedno jest pewne, reumatoidalne zapalenie stawów to choroba autoimmunologiczna, Oznacza to chorobę, która rozwija się, gdy tkanki organizmu zostają zaatakowane przez układ odpornościowy. Układ odpornościowy jest wyrafinowanym systemem w ciele, zaprojektowanym do wyszukiwania i niszczenia niepożądanych bodźców, takich jak czynniki zakaźne. Osoba z chorobą autoimmunologiczną ma niezwykłe przeciwciała we krwi, które atakują własne – dobre tkanki ciała.

W przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów układ odpornościowy wysyła przeciwciała do wyściółki stawów  – atakują tkankę otaczającą staw, zamiast szkodliwych bakterii lub wirusów.

Powikłania

Reumatoidalne zapalenie stawów może być zarówno szpecącą jak i wyniszczającą chorobą. Uszkodzenie stawów może bardzo utrudnić, a czasem uniemożliwić wykonywanie codziennych czynności. Większość pacjentów początkowo uważa, że codzienne zadania stają się męczące; w końcu niektórzy ludzie nie mogą ich w ogóle robić. Na szczęście nowe terapie są skuteczniejsze w spowalnianiu lub zatrzymywaniu uszkodzeń stawów. Reumatoidalne zapalenie stawów jest często nieprzewidywalne; pacjent nigdy nie wie, kiedy nastąpi jego następny wybuch. Niektóre dni są lepsze niż inne. Ta nieprzewidywalność zwiększa ryzyko wystąpienia depresji, nasilonego lęku i stresu. Pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów mają wyższe ryzyko wystąpienia następujących stanów chorobowych:

• Zespół cieśni nadgarstka: to rodzaj uszkodzenia nerwów.
• Zapalenie w innym obszarze ciała: np. zapalenie płuc, serca czy oczu.
• Pęknięcie ścięgna.
• Zapalenie naczyń krwionośnych: może prowadzić do osłabienia, zgrubienia, zwężenia i bliznowacenia naczyń krwionośnych.
• Zwiększona podatność na infekcje: wyższe ryzyko przeziębienia, zapalenia płuc i innych niebezpiecznych infekcji.