Rak trzustki – przyczyny, czynniki ryzyka, objawy, diagnoza i leczenie

Rak trzustki występuje w tkankach trzustki, która jest istotnym organem dokrewnym zlokalizowanym niedaleko żołądka. Trzustka odgrywa zasadniczą rolę w trawieniu poprzez wytwarzanie enzymów potrzebnych organizmowi do trawienia tłuszczów, węglowodanów i białek.

Trzustka produkuje również dwa ważne hormony: glukagon i insulinę. Hormony te są odpowiedzialne za kontrolowanie metabolizmu glukozy (cukru). Insulina pomaga komórkom metabolizować glukozę w celu wytworzenia energii, a glukagon pomaga podnieść poziom glukozy, gdy są one zbyt niskie.

Ze względu na lokalizację trzustki, rak trzustki może być trudny do wykrycia i często jest diagnozowany w bardziej zaawansowanych stadiach choroby. Ten rodzaj raka jest czwartą z głównych przyczyn zgonów związanych z nowotworem na świecie.

Przyczyny raka trzustki

Przyczyna rozwoju raka trzustki jest nieznana. Ten rodzaj raka występuje, gdy nieprawidłowe komórki zaczynają rosnąć w trzustce i tworzą tym samym złośliwe guzy. Normalnie zdrowe komórki rosną i umierają w umiarkowanych ilościach. W przypadku raka występuje zwiększona ilość nieprawidłowej produkcji komórek, a komórki te ostatecznie przejmują zdrowe komórki.

Czynniki ryzyka rozwoju raka trzustki

Podczas gdy przyczyna tego typu nowotworu jest nieznana, istnieją pewne czynniki ryzyka, które mogą zwiększyć szanse na rozwój raka trzustki. Zwiększone ryzyko rozwoju raka trzustki wiąże się z prowadzonym przez człowieka stylem życia. Do zasadniczych czynników można zaliczyć:

• Palenie papierosów – aż 30 % rozwoju nowotworów wiąże się z paleniem papierosów.
• Otyłość – nadmierna ilość tkanki tłuszczowej nigdy nie wpływa pozytywnie na zdrowie człowieka.
• Nieregularne ćwiczenia – niska aktywność fizyczna zmniejsza kondycję organizmu.
• Nieprawidłowa dieta, uboga w świeże warzywa i owoce.
• Zbyt wysoka ilość spożywanych produktów o dużej zawartości tłuszczu.
• Nadmierne picie alkoholu.
• Inne choroby: np. cukrzyca.
• Złe warunki pracy – przebywanie człowieka z pestycydami i chemikaliami jest bardzo szkodliwe dla organizmu.
• Uszkodzenie wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki.
• Czynniki genetyczne.

Objawy raka trzustki

Rak trzustki często nie wykazuje objawów, dopóki nie osiągnie zaawansowanych stadiów choroby. Niektóre z najczęstszych objawów mogą być subtelne. Zawierają one się w następujących objawach:

• utrata apetytu,
• niezamierzona utrata masy ciała,
• ból brzucha (żołądka) lub ból w dole pleców,
• zakrzepy,
• żółtaczka (żółta skóra i oczy),
• stany depresyjne.

Rak trzustki, który rozprzestrzenia się, może pogorszyć istniejące wcześniej objawy.

Diagnoza i prognozy

Wczesna diagnoza znacznie zwiększa szanse na wyzdrowienie. Dlatego najlepiej jest, aby pacjent podejrzewający u siebie nietypowe dotąd oznaki zdrowotne, zwrócił się do swojego lekarza. Symptomy, które nie ustępują i pojawiają się regularne są bardzo niebezpieczne dla stanu zdrowia pacjenta.

Aby postawić diagnozę, lekarz musi zweryfikować przedstawione przez pacjenta objawy. Ponadto, w jego obowiązku jest sprawdzenie historii choroby pacjenta. Co więcej, diagnozowanie raka trzustki polega na przeprowadzeniu kilku testów, które zazwyczaj są wykonywane jeden po drugim.

Diagnoza i prognozy

Wczesna diagnoza znacznie zwiększa szanse na wyzdrowienie. Dlatego najlepiej jest, aby pacjent podejrzewający u siebie nietypowe dotąd oznaki zdrowotne, zwrócił się do swojego lekarza. Symptomy, które nie ustępują i pojawiają się regularne są bardzo niebezpieczne dla stanu zdrowia pacjenta.

Aby postawić diagnozę, lekarz musi zweryfikować przedstawione przez pacjenta objawy. Ponadto, w jego obowiązku jest sprawdzenie historii choroby pacjenta. Co więcej, diagnozowanie raka trzustki polega na przeprowadzeniu kilku testów, które zazwyczaj są wykonywane jeden po drugim.

• Tomografia komputerowa pozwala na uzyskanie pełnego i szczegółowego obrazu trzustki i umożliwia zobaczenia jakichkolwiek zmian zachodzących wewnątrz jej.
• Ultrasonografia endoskopowa polega na przeprowadzeniu przez układ pokarmowy cienkiej rurki, która jest opatrzona w małą kamerkę i aparat. Mechanizm ten jest wkładany do żołądka przez jamę ustną i umożliwia zobaczenie stanu trzustki.
• Biopsja trzustki polega na pobraniu próbki tkanki z trzustki.
• Badanie krwi – wykrywa obecność markera nowotworowego CA 19-9, który może wskazywać na raka trzustki

Po postawieniu diagnozy lekarz wyznacza plan leczenia oraz zleca regularne wykonywanie badań. Poza tym, określa on etap choroby.

• stadium 1: guzy występują tylko w trzustce,
• stadium 2: nowotwory rozprzestrzeniły się na pobliskie tkanki brzuszne lub węzły chłonne,
• stadium 3: rak rozprzestrzenił się na główne naczynia krwionośne i węzły chłonne,
• stadium 4: nowotwory rozprzestrzeniły się na inne narządy, takie jak wątroba.

Leczenie raka trzustki

Leczenie zależy od stadium raka. Leczenie ma dwa, podstawowe cele. Po pierwsze, leczenie musi zabić wszystkie komórki nowotworowe i zapobiec rozprzestrzenianiu się kolejnym. Po drugie, leczenie musi być tak przeprowadzone, by pacjent odczuł jak najmniej skutków ubocznych. Utrata masy ciała, niedrożność jelit, bóle brzucha i niewydolność wątroby należą do najczęstszych powikłań podczas leczenia raka trzustki.

Chirurgiczne środki

Jeśli nowotwór pozostał ograniczony do trzustki i nie rozprzestrzenił się na inne obszary ciała, operacja może być wskazana. Ostateczna decyzja zależy od postępu choroby i dokładnej lokalizacji guza.

Jeśli guz jest ograniczony do głowy i szyi trzustki, można wykonać procedurę zwaną procedurą Whipple (Pankreatoduodenektomię). W tej procedurze usuwa się pierwszą część lub „głowę” trzustki i około 20 procent „ciała” lub drugiej części. Dolna część przewodu żółciowego i pierwsza część jelita są również usuwane. W zmodyfikowanej wersji tej operacji usuwa się część żołądka.

Radioterapia

Radioterapia wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie i inne wiązki wysokoenergetyczne, aby zabić komórki rakowe. Związku z czym jest wykorzystywana do leczenia uzupełniającego zabieg chirurgiczny.

Chemoterapia

W niektórych przypadkach lekarz może połączyć inne leki z chemioterapią , która wykorzystuje leki przeciwnowotworowe, aby zapobiec przyszłemu wzrostowi komórek nowotworowych.