Pszenica to jedno z najpopularniejszych zbóż, które uprawiane jest w wielu krajach a w szczególności w Polsce na bardzo szeroką skalę. Pomimo tego, iż ojczyzną pszenicy są kraje Bliskiego Wschodu, to wspomniane zboże uprawiane jest z powodzeniem również na terenach starego kontynentu, skąd eksportowane jest do wielu krajów świata.
Czym jednak odznacza się pszenica, jakie jej odmiany możemy spotkać na rynku, czy stanowi ona wartościowy produkt i w jaki sposób można ją wykorzystać w kuchni?
Czym charakteryzuje się pszenica?
Pszenica to obok jęczmienia najstarsze zboże uprawiane od tysięcy lat, którego najpopularniejszym gatunkiem jest pszenica zwyczajna uprawiana na bardzo dużą skalę w Indiach, Europie, Ameryce Północnej i Południowej oraz we wschodniej Azji. Czym jednak odznacza się pszenica? Ma ona dosyć długą i pustą w środku łodygę, która zwykle osiąga wysokość około 150 cm.
Pszenicę na polach uprawnych można również rozpoznać po bardzo szorstkich i podłużnych liściach, a także przepięknych kłosach, z których wydobywa się właśnie główny surowiec wykorzystywany w przemyśle spożywczym.
Najpopularniejsze gatunki pszenicy
Nie sposób wymienić wszystkie gatunki pszenicy, ponieważ jest ich bardzo dużo, a poza tym każdy z nich przeznaczony jest zazwyczaj do innego zużytkowania.
Warto jednak wiedzieć o tym, iż najpopularniejszym gatunkiem pszenicy uprawianym w Polsce jest pszenica zwyczajna, jednak równie dużym zainteresowaniem cieszy się pszenica twarda nazywana durum, z której produkuje się w szczególności różnego rodzaju makarony.
Wartości odżywcze pszenicy
Suche ziarno pszenicy nie zawiera zbyt wielu kalorii, jednak poddając określone produkty powstające na bazie pszenicy (makaron) procesowi gotowania, zwiększają one nie tylko swoją objętość, ale również kaloryczność. Jeśli chodzi natomiast o cenne dla zdrowia wartości odżywcze znajdujące się w pszenicy to można wśród nich wymienić pprzede wszystkim witaminy C, E, z grupy B, magnez, fosfor, wapń, cynk oraz żelazo.
Niezwykle ważne jest również to, iż pszenica zawiera dosyć duże ilości błonnika, który na wiele godzin pozostawia uczucie sytości, a także pomaga usunąć z organizmu zbędne produkty przemiany materii oraz toksyny. Warto również wiedzieć o tym, iż produkty pszenne produkowane z pełnego ziarna zawierają bardzo duże ilości cennych dla naszego zdrowia witamin i minerałów, czego nie można niestety powiedzieć o oczyszczonej białej mące pszennej i powstającej na jej bazie pieczywie.
Zastosowanie pszenicy w kuchni
Pszenica to zboże, z którego produkuje się w szczególności mąkę pszenną zarówno tę pełnoziarnistą, jak i całkowicie oczyszczoną. Mąka biała nadaje się idealnie do przygotowywania pieczywa, ciast, naleśników, panierek oraz sosów, jednak z uwagi na bardzo niską zawartość cennych dla zdrowia składników odżywczych, nie powinna zbyt często lądować na naszych talerzach.
Jeśli chodzi natomiast o pełnoziarnistą mąkę pszenną, to nie jest ona na szczęście pozbawiona tego, co najcenniejsze, czyli okrywy zawierającej bardzo duże ilości witamin oraz minerałów.
Wśród bardzo popularnych produktów powstających z pszenicy można wymienić również:
- olej z kiełków pszenicy,
- otręby pszenne,
- sok z młodej pszenicy
Olej z kiełków pszenicy
Tłoczony na zimno olej z kiełków pszenicy to jedno z lepszych źródeł cennych dla naszego zdrowia nienasyconych kwasów tłuszczowych, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie całego naszego organizmu.
Można go nie tylko spożywać, ale również wykorzystać podczas pielęgnacji skóry. Z uwagi na fakt, iż olej ten jest dosyć tłusty, to przed aplikacją na skórę najlepiej wymieszać go z innym olejkiem.
Otręby pszenne
Otręby pszenne to prawdziwa skarbnica cennego dla naszego organizmu błonnika, który pozostawia na wiele godzin uczucie sytości, a także pomaga usunąć z organizmu zbędne produkty przemiany materii i toksyny.
Z tego też względu otręby pszenne powinny stanowić nieodłączny element diety wszystkich tych osób, które zmagają się z zaparciami oraz innymi problemami trawiennymi.
Sok z młodej pszenicy
Od pewnego czasu dosyć dużą popularnością zaczyna cieszyć się sok z pszenicy, który w swoim składzie zawiera całą masę cennych dla naszego zdrowia substancji odżywczych takich jak witaminy, minerały, beta-karoten oraz kwas foliowy.
Regularne spożycie wspomnianego soku pomaga przede wszystkim poprawić funkcjonowanie naszego układu krwionośnego poprzez zmniejszenie poziomu cukru we krwi oraz obniżenie zbyt wysokiego ciśnienia krwi.
Sałatka z gotowanej pszenicy z warzywami
Składniki:
- 400 g ziaren pszenicy,
- 1 cytryna,
- 0,5 kg pieczarek,
- 3 łyżki natki pietruszki,
- po 1 sztuce marchewki, małej cukinii, czerwonej cebuli, zwykłej cebuli, jabłka,
- po 1 łyżce rozmarynu świeżego i masła klarowanego, 2
- łyżki oliwy z oliwek,
- 1 łyżka oleju rzepakowego,
- odrobina octu balsamicznego,
- szczypta soli i pieprzu do smaku
Sposób przygotowania:
Pszenicę zalać zimną wodą, namaczając ją najlepiej przez całą noc. Następnego dnia pszenicę bardzo dokładnie przemieszać, usuwając pojawiające się na powierzchni wody łupinki i odcedzając. Tak przygotowaną pszenicę przesypać do dużego garnka, zalewając ją 6 szklankami zimnej wody oraz gotując przez około 60 minut (pszenica nie może się rozpadać, musi być lekko al dente, a na kilka minut przed końcem gotowania należy doprawić ją odrobiną soli). Cebulę obrać i pokroić w kostkę, natomiast pieczarki dokładni opłukać pod bieżącą wodą, oczyścić i pokroić w półplasterki. Na rozgrzanym maśle klarowanym usmażyć cebulę, aż stanie się złocista, dodając do niej następnie pieczarki i dusząc całość przez około 8 minut. Po koniec gotowania całość doprawić odrobiną soli, pieprzu i octu balsamicznego.
Cukinie umyć pod bieżąc wodą, pokroić na plasterki razem ze skórą, grillując ją następnie na patelni przez kilka minut do momentu, aż pokażą się na niej charakterystyczne paski. Jabłko również umyć, wydrążyć z niego gniazdo nasienne i zetrzeć na tarce, podobnie zresztą należy postąpić z marchewką, jednak należy ją wcześniej obrać. Cytrynę zalać wrzącą wodą i dokładnie wyszorować przy pomocy szczoteczki, ścierając następnie skórkę na tarce o małych oczkach. Z 1 cytryny wycisnąć sok, dodając do niego odrobinę octu balsamicznego, 2 łyżki oliwy z oliwek oraz pieprz i sól. Tak przygotowany sos należy dokładnie wymieszać, odstawiając go na chwilę na bok.
Czerwoną cebulę pokroić w bardzo drobną kostkę natomiast zioła posiekać. Do ugotowanej pszenicy dodać wszystkie warzywa, skórkę cytrynową, dressing cytrynowy, sól i pieprz, mieszając całą zawartość miski oraz odstawiając sałatkę na jakiś czas na bok tak, aby wszystkie składniki idealnie się ze sobą przegryzły.
Pszenica ze smażonymi warzywami i tofu
Składniki:
- 200 g pszenicy (wstępnie obgotowanej),
- 0,5 l wywaru jarzynowego,
- po 1 łyżce miodu, mirinu (opcjonalnie), startego świeżego imbiru, oleju słonecznikowego,
- 2 ząbki czosnku,
- 1 łyżeczka przyprawy pięć smaków,
- 2 łyżki sosu sojowego ciemnego,
- 280 g tofu
Składniki na smażone warzywa:
- 1 czerwona papryka,
- 1 por (biała część),
- 2 ząbki czosnku,
- 250 g kiełków fasoli,
- 1 łyżka startego imbiru,
- 2 łyżki oleju słonecznikowego
Sposób przygotowania:
Do garnka wlać wywar jarzynowy, doprowadzając go do wrzenia oraz gotując w nim następnie pszenicę przez około 20 minut na niewielkim ogniu. W średniej wielkości misce utrzeć ze sobą mirin z sosem sojowym, miodem, olejem słonecznikowym, przeciśniętym przez praskę czosnkiem i imbirem oraz przyprawą pięć smaków. Gdy przyprawy połączą się ze sobą do miski wrzucić pokrojone w kostkę tofu, mieszając całość bardzo dokładnie oraz odstawiając na kilkanaście minut na bok.
Na dużej patelni rozgrzać olej słonecznikowy, smażąc na nim przeciśnięty przez praskę czosnek oraz imbir. Po upływie kilku sekund dorzucić pokrojoną w cienkie paski czerwoną paprykę oraz pora, smażąc całość do momentu, aż warzywa nieco zmiękną. Na około 3 minuty przed końcem smażenia dorzucić kiełki fasoli, przez cały czas mieszając zawartość patelni. W następnym kroku na patelnie należy wrzucić pszenicę, dolewając marynatę z tofu i po upływie około 2 minut dorzucając tofu.
