Probiotyk – właściwości lecznicze, działanie, rodzaje
Probiotyk – definicja
- wykazują zdolność przyczepiania się komórek do nabłonka jelit,
- nie wytwarzają toksycznych produktów przemiany materii szkodliwych dla człowieka,
- łatwo kolonizują przewód pokarmowy,
- są odporne na pH soku żołądkowego,
- zostały wyizolowane z organizmu ludzkiego,
- są żywe w obecności żółci,
- działają antagonistycznie na bakterii patogenne w przewodzie pokarmowym,
- są stabilne,
- mogą produkować biomasę na dużą skalę,
- mają ustaloną przynależność taksonomiczną,
- mają udokumentowany klinicznie wpływ na organizm ludzki i są to właściwości prozdrowotne.
Jak więc widać, aby być wpisaną na listę probiotyków bakteria czy inny mikroorganizm muszą spełniać szereg kryteriów i być szczegółowo przebadanym w przebiegu klinicznym.
Kto powinien brać probiotyki?
Wiele probiotyków występuje naturalnie na przykład w kiszonych ogórkach czy jogurtach. Jednak, jeśli ktoś unika takich składników w swojej diecie może mieć ich niedobór lub też pewne czynniki mogą zaburzyć naturalną florę bakteryjną i wtedy lekarz zaleca stosowanie probiotyków zarówno tych występujących w pokarmach jak i w tabletkach.
Organizm szczególnie potrzebuje probiotyku w ochronie przy antybiotykoterapii. Niestety antybiotyki działają skutecznie, ale silnie, co odbija się na zaburzeniu lub zniszczeniu naturalnej flory bakteryjnej, aby tego uniknąć należy dodatkowo, osłonowo brać probiotyk. Także osoby palące papierosy, pijące alkohol czy mające złe nawyki żywnościowe jak jedzenie regularnie fast foodów i żywności wysoko przetworzonej, ale brak w diecie przetworów mlecznych czy kiszonek powinny wspomagać organizm podawaniem probiotyków. Bardzo często są one zapisywane osłonowo także przy stosowaniu antykoncepcji, ale także osoby żyjące w przewlekłym stresie powinny szczególnie zadbać o ilość probiotyków w swojej diecie.
Właściwości lecznicze probiotyków
Jednakże probiotyki mają też szerokie zastosowanie w profilaktyce i leczeniu niektórych chorób. Korzyści wynikających z zażywania probiotyków lub dostarczania ich sobie w sposób naturalny poprzez dietę jest bardzo dużo. Zwłaszcza probiotyki wykazują świetnie działanie wspomagające układ odpornościowy. Między innymi zapobiegają infekcjom układu moczowego, zapaleniu dziąseł czy zwalczają bakterie odporne na antybiotyki. Ponadto wspomagają trawienie, a także leczą biegunki, kolki, stany zapalne przewodu pokarmowego, kamicę nerkową czy choroby wątroby. Mogą też wspomagać walkę z rakiem jelita grubego, zapobiegać AZS u dzieci, obniżać cholesterol, łagodzić nietolerancję laktozy czy pomagać walczyć z nadwagą.
Probiotyki są też potrzebne w zwalczaniu bakterii Helicobacter pylori, która bytuje w układzie pokarmowym i powoduje chorobę wrzodową żołądka. Co prawda badania randomizowane na ludziach nie są jednoznaczne czy da się probiotykami zlikwidować całkiem te bakterie, ale z pewnością probiotyki pomogą samo trawienie, poprawę ekosystemu jelit czy stan zdrowia i odporność chorych. Także przy innych schorzeniach układu pokarmowego jak na przykład wrzodziejące zapalenie jelita cienkiego probiotyki podawane w wysokich dawkach zapobiegają nawrotom choroby. A także probiotykoterapia może być skuteczna u osób z zespołem jelita drażliwego, w którym chorzy często mają wzdęcia, bóle brzucha czy nietolerancję laktozy, a na to właśnie pomoże dobrze dobrany probiotyk.
Probiotyk 10
Kliknij i sprawdź ceny!
Naturalne probiotyki
Lista naturalnie występujących probiotyków jest bardzo długa i choćby ktoś chciał ich uniknąć to na pewno się nie da. Oczywiście niektóre produkty mają ich więcej, inne mniej. Ale żywność wysoko przetworzona mimo zawierania w składzie produktów, które powinny być probiotykami z powodu przetwarzania czy jakości może nie mieć działania probiotycznego. Dlatego najlepsze są między innymi domowe kiszonki albo przetwory mleczne jak jogurty o bardzo krótkim składzie.
Jednym z najlepszych i najtańszych probiotyków jest domowa kiszona kapusta. Kapusta ulega fermentacji pod wpływem bakterii kwasu mlekowego – Lactobacillus plantarum. Oprócz samych właściwości probiotyku, kapusta kiszona zawiera witaminy B6, B12, PP i C. Jednak, aby była skuteczna trzeba zrobić ją w domu lub też kupić w sklepie ze zdrową żywnością, gdzie była robiona przez gospodarza. Także domowe ogórki kiszone mają właściwości probiotyczne, a do tego zawierają witaminy z grupy B i PP.
Tradycyjny kwas chlebowy także jest naturalnym probiotykiem. Robi się go z drożdży i bakterii kwasu mlekowego. Można go pić jako napój gaszący pragnienie albo też użyć go do domowych potraw. Jednak warto kupić go w piekarni, gdzie zrobiony jest na tradycyjnej recepturze albo zrobić samemu, ponieważ napoje o smaku kwasu chlebowego dostępne w sklepach najczęściej nie mają z prawdziwym kwasem nic wspólnego.
Najczęściej stosowane probiotyki naturalne to przetwory mleczne. W jogurcie naturalnym, maślance czy kefirze na 1 gram produktu znajduje się aż 10 milionów jednostek bakterii Bififobacterium lub Lactobacillus. Na przetworach wysokiej jakości będzie napisane, które dokładnie szczepy bakterii zostały w nich użyte. Im więcej jednostek bakterii, tym lepszy produkt.
Jak zwiększyć ilość probiotyków w organizmie?
Probiotyki są niezbędne do poprawy równowagi flory jelitowej, czy przydatne osłonowo przy leczeniu różnych schorzeń. Dlatego powinno być ich jak najwięcej w organizmie. Samo zażywanie probiotyków nie jest skuteczne, jeśli nie sprzyjamy też namnażaniu się tych dobrych bakterii w organizmie. Dlatego też można zażywać prebiotyki, które są pożywką dla probiotyków, albo dostosować swoją dietę tak, aby dostarczać tę pożywkę naturalnie. Mogą to być między innymi węglowodany w postaci produktów zbożowych. Jednak także kwaśna żywność i sfermentowane warzywa będą pomocne. Oprócz tego, że same często zawierają probiotyki mają też kwas glukonowy i octowy, które utrzymują odpowiednie pH, które z kolei sprzyja wzrostowi mikroorganizmów. Wystarczy więc jeść kiszonki czy pić łyżkę octu jabłkowego na szklankę wody raz dziennie, aby wyhodować sobie dobre bakterie samemu.
Warto też unikać czynników, które naruszają florę bakteryjną jelit. Bardzo często od lekarza dostajemy przepisany antybiotyk. Nawet zdarza się, że na zwykłe przeziębienie mamy go brać. Warto przeanalizować sytuację i zdecydować się na antybiotyk dopiero, gdy jest to konieczne, a nie przy drobnej chorobie. A jeśli już jest on niezbędny koniecznie trzeba zadbać o osłonę flory bakteryjnej i dodatkowo przyjmować probiotyki, które zapobiegną nieprzyjemnym konsekwencją naruszenia tej bariery ochronnej.
