Potrawy wigilijne: barszcz czerwony, karp w galarecie, kapusta z grzybami, kompot z suszu, makowiec
Wigilię Bożego Narodzenia poprzedzają nawet kilkutygodniowe przygotowywania, jednak to zazwyczaj na 2-3 dni przed uroczystą kolacją wszystkie gospodynie domowe zaczynają krzątać się w kuchni, przygotowują przepyszne potrawy. Tradycyjną polską wigilię otwiera oczywiście zupa, którą najczęściej jest barszcz czerwony z uszkami, jednak w wielu domach gości również zupa grzybowa (do przygotowanego wcześniej rosołu należy dodać ugotowane prawdziwki lub borowiki, zabielając powstałą zupę odrobiną śmietany). Najlepszy barszcz czerwony powstaje oczywiści z domowego zakwasu, jednak jeśli jego przygotowanie sprawia zbyt wiele problemów, to można użyć świeżych buraków.
Przepis na barszcz czerwony
Składniki:
- 2,5 litra wywaru warzywnego,
- 8 małych buraków,
- garść suszonych borowików lub podgrzybków,
- 2 małe ząbki czosnku,
- 1 mała cytryna,
- 4 ziarenka ziela angielskiego,
- 6 ziarenek pieprzu,
- 2 liście laurowe,
- 2 łyżki majeranku,
- odrobina soli i pieprzu do smaku
Sposób przygotowania:
Grzyby należy opłukać, przełożyć do garnka i zalać dwoma szklankami zimnej wody, dodając następnie dwa liście laurowe oraz dwa ząbki czosnku. Tak przygotowaną mieszankę należy odstawić na noc do namoknięcia. Rano grzyby należy postawić na palnik, gotując do momentu, aż staną się miękkie. Buraki należy obrać i umyć, wrzucając je następnie do gorącego bulionu warzywnego. Po kilku minutach do garnka należy wrzucić pozostałe przyprawy. Całość należy zagotować, gotując następnie na małym ogniu przez około 50 minut. Po upływie tego czasu (jak buraki zmiękną) buraki należy ściągnąć z palnika, wyjmując je z garnka i wrzucając do wywaru ugotowane wcześniej grzyby. Do tak przygotowanego barszczu należy na koniec dodać sok z 1 cytryny, doprawiając całość odrobiną soli i pieprzu.
Po zupie przychodzi czas na danie główne, które najczęściej składa się z ziemniaków, kapusty z grzybami, ryby, kompotu z suszu oraz pierogów z kapustą i grzybami. Jeśli chodzi o ryby, to na naszych stołach króluje przede wszystkim karp pod różnymi postaciami, jednak można również spotkać smażonego dorsza, sandacza, rybę po grecku, czy też smażonego mintaja w zalewie octowej.
Przepis na karpia w galarecie
Składniki:
- 1,5 kg karpia (w całości),
- po 1 cebuli, marchewce, pietruszki,
- mały kawałek selera,
- 5 ziarenek ziela angielskiego,
- 3 liście laurowe,
- 3 łyżki żelatyny,
- sok z 1 cytryny,
- odrobina soli i pieprzu do smaku
Sposób przygotowania:
Karpia należy bardzo dokładnie oczyścić, pozbywając się łusek, wnętrzności, ogona, płetw oraz łba. Tak przygotowaną rybę należy następnie opłukać pod bieżącą wodą, osuszając i przekrawając w poprzek tak, aby powstały małe dzwonka, które należy lekko posolić. Do małego garnka należy włożyć obrane i umyte warzywa, ziele angielskie, liście laurowe oraz odrobinę soli i pieprzu do smaku. Całość należy zalać około 2 litrami zimnej wody, gotując do momentu, aż warzywa będą miękkie. Do powstałego wywaru należy dodać karpia, gotując całość przez około 20 minut. Po upływie tego czasu rybę należy wyjąć z garnka, usuwając z niej wszystkie ości a wywar bardzo dokładnie przecedzić. W małej filiżance w 3 łyżkach zimnej wody należy rozpuścić żelatynę, dodając ją następnie do wywaru, dokładnie mieszając i wlewając sok z cytryny. Na półmisek należy wylać 1/3 przygotowanego wcześniej wywaru, wstawiając go do lodówki. Gdy wywar zastygnie, należy go wyjąć, układając na nim karpia i zalewając 1/3 wywaru. Tak przygotowaną rybę należy z powrotem umieścić w lodówce do momentu, aż zastygnie. W ostatnim kroku rybę należy ozdobić pokrojonymi w plastry warzywami z wywaru, zielonym groszkiem oraz natką pietruszki, zalewając ją pozostałą częścią wywaru i wstawiając do zetnięcia się w lodówce.
Przepis na kapustę z grzybami
Składniki:
- 1 kg kapusty kiszonej,
- 60 g suszonych grzybów,
- 1 średniej wielkości cebula,
- 2 łyżki mąki,
- 5 łyżek oleju,
- odrobina soli, pieprzu i cukru do smaku
Sposób przygotowania:
Grzyby należy opłukać, wkładając je następnie do garnka, zalewając 2 szklankami zimnej wody i odstawiając na całą noc do namoczenia. Rano garnek z grzybami należy postawić na palniku, gotując całą jego zawartość przez około 20 minut. Tak ugotowane grzyby należy przecedzić (wywar należy pozostawić), krojąc następnie na mniejsze kawałki. Kapustę należy odcisnąć z nadmiaru wody, posiekać i przełożyć do garnka zalewając grzybowym wywarem. Całość należy gotować w odkrytym garnku przez 10 minut na dużym ogniu, przykręcając go następnie i gotując kapustę jeszcze przez około 50 minut pod przykryciem. Posiekaną w drobną kostkę cebulę należy zeszklić na odrobinie oleju. Na drugiej patelni należy przygotować zasmażkę, podgrzewając łyżkę oleju i dodając następnie 2 łyżki mąki (do momentu aż zbrązowieje). Tak przygotowaną zasmażkę, cebulę oraz grzyby należy przełożyć do ugotowanej kapusty, mieszając całość bardzo dokładnie i doprawiając przyprawami.
Przepis na kompot z suszu
Składniki:
- 1 kg suszonych owoców (jabłka, morele, śliwki, gruszki),
- 4 litry zimnej wody,
- kilka łyżek cukru,
- kilka sztuk goździków,
- 2 łyżki soku z cytryny
Sposób przygotowania:
Suszone owoce sparzyć wrzącą wodą, aby usunąć z ich powierzchni konserwant. Tak przygotowane owoce przełożyć do garnka, zalewając wodą i pozostawiając do namoczenia przez około 30 minut. Po tym czasie do owoców można dodać goździki (oraz inne ulubione korzenne przyprawy wedle upodobania), zagotowują mieszankę i dodając do niej cukier. Kompot należy następnie gotować na małym ogniu do momentu, aż owoce zmiękną, czyli przez około 10 minut. Po tym czasie kompot należy zdjąć z palnika, dodając do niego 2 łyżki soku z cytryny.
Boże Narodzenie nie może się oczywiście obyć bez zupy oraz dania głównego, jednak bardzo ważny jest również deser. W wielu domach przygotowuje się keksy oraz różnego rodzaju pierniczki, jednak prym wiodą przepyszne makowce.
Przepis na świątecznego makowca
Składniki:
- 100 g masła,
- 0,5 kg mąki pszennej,
- 100 g cukru,
- 2 żółtka,
- 1/2 szklanki mleka,
- 40 g świeżych drożdży,
- 1 opakowanie masy makowej (600 g),
- 1 białko,
- 160 ml lukru
Sposób przygotowania:
Do rondelka przełożyć mleko, masło oraz cukier, podgrzewając całość na małym ogniu do momentu, aż masło się roztopi. Do miski należy wbić dwa żółtka, dodając następnie świeże drożdże i rozcierając dokładnie obydwa składniki. Do mieszanki należy wlać następnie przestudzone mleko z masłem (temperatura ok. 40 stopni Celsjusza), dodając przesianą mąkę. Całość należy bardzo dokładnie wymieszać, wyrabiając ciasto przez ok. 5 minut. Tak przygotowane ciasto należy uformować na kształt kuli, odstawiając do wyrośnięcia na 1,5 godziny (przykrywając ściereczką). Gotową masę makową warto podsmażyć przez chwilę na patelni, pozbywając się tym samym nadmiaru wody. Tak przygotowaną masę należy następnie przestudzić, dodając do niej ubite białko i mieszając całość powoli. Przygotowane wcześniej ciasto należy rozwałkować na placek o grubości co najwyżej 1,5 cm, wykładając następnie na niego masę makową (na całą powierzchnię). Ciasto należy następnie zwinąć w rulon, umieszczając go na wyłożonej papierem blaszce. Tak przygotowane ciasto należy piec w piekarniku nastawiony na 180 stopni Celsjusza (termoobieg) przez około 40 minut. Ciasto po wystudzeniu można posmarować lukrem, ozdabiając je zmielonymi orzechami.