PMS: co to jest, objawy, środki pomocne

Zespół napięcia przedmiesiączkowego, częściej znany pod skrótem PMS to stan, który wpływa na emocje kobiety, zdrowie fizyczne i zachowanie podczas pewnych dni cyklu miesiączkowego, zazwyczaj tuż przed miesiączką. PMS jest bardzo częstym stanem. Objawy te dotyczą  90 %  kobiet w okresie menstruacji. Objawy PMS rozpoczynają się od 5 do 11 dni przed menstruacją i zwykle ustępują po rozpoczęciu miesiączki. Przyczyna PMS jest nieznana. Jednak wielu badaczy uważa, że jest to związane ze zmianą zarówno hormonów płciowych, jak i poziomu serotoniny na początku cyklu menstruacyjnego.

Co to jest PMS?

Poziom estrogenu i progesteronu zwiększa się w określonych porach miesiąca. Wzrost tych hormonów może powodować wahania nastroju, niepokój i drażliwość. Hormony jajników również modulują aktywność w częściach mózgu związanych z objawami przedmiesiączkowymi. Poziom serotoniny wpływa na nastrój. Serotonina jest substancją chemiczną w mózgu i jelitach, która wpływa na twoje nastroje, emocje i myśli. Czynniki ryzyka dla zespołu napięcia przedmiesiączkowego to:

• Przebyta w przeszłości depresja bądź inne zaburzenia nastroju np. choroba dwubiegunowa,
• historia rodzinna PMS,
• rodzinna historia depresji,
• przemoc w rodzinie,
• nadużywanie substancji aktywnych,
• uraz fizyczny,
• uraz emocjonalny.

Objawy towarzyszące tym czynników:

• bolesne miesiączkowanie,
• ciężkie zaburzenie depresyjne,
• sezonowe zaburzenia afektywne,
• uogólnione zaburzenie lękowe.

Objawy PMS

Cykl menstruacyjny kobiety trwa średnio 28 dni. Owulacja, okres, w którym jajo jest uwalniane z jajników, występuje w 14 dniu cyklu. Miesiączka lub krwawienie występują w 28 dniu cyklu. Objawy PMS mogą rozpocząć się około 14 dnia i trwać do siedmiu dni po rozpoczęciu miesiączki.

Objawy PMS są zwykle łagodne lub umiarkowane.  Prawie 90 % procent  kobiet zgłasza jeden lub więcej symptomów, które nie wpływają istotnie na ich codzienne funkcjonowanie. 20% do 32 % kobiet zgłasza umiarkowane do ciężkich objawów, które wpływają na niektóre aspekty życia. Trzy do ośmiu procent zgłasza poważne zaburzenia zdrowotne związane z PMS. Nasilenie objawów może się różnić w zależności od osoby i danego miesiąca. Objawy PMS obejmują:

• wzdęcia brzucha
• ból brzucha,
• ból piersi,
• nagły trądzik,
• Nagłe ataki głodu, szczególnie ostrych i słodkich produktów,
• Zaparcia,
• Biegunka,
• Bóle głowy,
• wrażliwość na światło lub dźwięk,
• zmęczenie,
• drażliwość,
• zmiany we śnie i jego jakości,
• niepokój,
• depresja,
• smutek,
• wybuchy emocjonalne.

Łagodzenie objawów PMS

Nie można wyleczyć PMS, ale można podjąć kroki w celu złagodzenia objawów. Zarówno łagodną jak i umiarkowaną postać PMS można leczyć przy pomocy:

• odpowiedniego nawodnienia, czyli picia dużej ilości płynów w celu złagodzenia wzdęć brzucha,
• jedzenia zrównoważonej diety w celu poprawy ogólnego poziomu zdrowia i poziomu energii, co oznacza spożywanie dużej ilości owoców i warzyw oraz zmniejszanie spożycia cukru, soli, kofeiny i alkoholu,
• przyjmowania suplementów, takich jak kwas foliowy, witamina B6, wapń, magnez w celu zmniejszenia skurczów i zmian nastroju,
• przyjmowania witaminy D, która łagodzi skalę objawów,
• Wydłużony sen, co najmniej 8 godzin, w celu zmniejszenia zmęczenia,
• Ćwiczeń fizycznych, które mogą zmniejszyć wzdęcia i poprawić samopoczucie,
• Zmniejszenia stresu poprzez relaks,
• Terapii kognitywnej lub behawioralnej.

Ponadto, podczas PMS spokojnie można brać leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen czy aspiryna, które łagodzą bóle mięśni, bóle głowy i skurcze żołądka. Można także wypróbować środki moczopędny, aby powstrzymać wzdęcia i przyrost masy wody. Jednak wszystkie leki i suplementy należy przyjmować tylko zgodnie z zaleceniami lekarza.

Czy leczyć PMS?

Zdecydowanie należy skontaktować się z lekarzem, jeśli ból fizyczny, wahania nastroju i inne objawy zaczynają wpływać na codzienne życie lub jeśli dane objawy nie ustępują. Diagnoza jest rozpoczynana, gdy pacjentka posiada więcej niż jeden nawracający objaw w danym czasie, który dodatkowo jest na tyle poważny, że może spowodować upośledzenie. W takich okolicznościach, lekarz musi wykluczyć inne choroby, które pod kątem symptomów są podobne do PMS. Należą do nich:

• niedokrwistość złośliwa,
• endometrioza,
• choroba tarczycy,

zespół jelita drażliwego

• zespół chronicznego zmęczenia,
• choroba tkanki łącznej lub choroby reumatologiczne.

Lekarz specjalista podczas wykonywania badania może zapytać o historię depresji lub zaburzeń nastroju w rodzinie pacjentki, aby ustalić, czy dane objawy są wynikiem PMS czy innej choroby. Niektóre stany, takie jak Zespół jelita drażliwego, niedoczynność tarczycy i ciąża, mają objawy podobne do PMS. Lekarz może wykonać badanie hormonalne tarczycy, aby upewnić się, że tarczyca działa prawidłowo. Innym sposobem jest test ciążowy i ewentualne badanie miednicy, które pomoże sprawdzić ewentualne problemy ginekologiczne.

Prowadzenie dziennika objawów jest kolejnym sposobem na ustalenie, czy dana pacjentka cierpi na PMS. Należy, co miesiąc monitorować objawy występujące przed miesiączką. Jeśli objawy pojawiają się mniej więcej w tym samym czasie każdego miesiąca, prawdopodobną przyczyną jest PMS.

Ciężkie PMS

Ciężkie objawy PMS występują bardzo rzadko. Niewielki odsetek kobiet z ciężkimi objawami ma przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne, które dotyka maksymalnie 8% wszystkich kobiet na świecie. Objawy takiego ciężkiego PMS obejmują:

• Stany depresyjne,
• Myśli samobójcze,
• Ataki paniki,
• Skrajny niepokój,
• Gniew połączony z pozytywnymi emocjamia,
• Płacz,
• Bezsenność,
• Brak celu, hobby,
• brak zainteresowania codziennymi czynnościami,
• niepotrzebne myślenie o poważnych sprawach,
• upijanie się,
• bolesne skurcze,
• wzdęcia.

Objawy ciężkiego PMS mogą wystąpić z powodu zmian w poziomie estrogenu i progesteronu. Istnieje również związek między niskimi parametrami serotoniny.

Środki pomocne

Lekarz prowadzący np., ginekolog może zaproponować metody, których wprowadzenie do codziennego życia polepszy jego jakość i zmniejszy skale objawów. Zazwyczaj zaleca się:

• codzienne ćwiczenia,
• suplementy witaminowe, takie jak wapń, magnez i witamina B-6,
• dieta uboga w kofeinę,
• zastosowanie tabletek hormonalnych,
• terapię z psychologiem lub psychiatrą,
• zajęcia z terapeutą.