Pierwszy dzień szkoły – jak oswoić lęk dziecka przed 1 września i przygotować je do szkoły?

Pierwszy dzień szkoły to bardzo stresująca sytuacja dla całej rodziny. Nie tylko dla dziecka, ale również dla rodziców – zazwyczaj z tego względu, że wymaga przeorganizowania swojego życia oraz dopasowania go do nowej wymagającej sytuacji. Dziecko stresuje się ponieważ nie wie co go czeka, a także obawia się tego, jak będzie w szkole.

Czy zostanie zaakceptowane przez nowych kolegów i koleżanki, czy wytrzyma rozłąkę z rodzicami i domem (szczególnie jeśli wcześniej dziecko nie uczęszczało do przedszkola, a jedynie przez rok do tak zwanej zerówki) i jak wygląda w ogóle ta cała nauka, o której tak wszyscy rozmawiają w kontekście szkoły. Stres znacznie zwiększa się jeśli dziecko nie zostanie prawidłowo przygotowane do nowej sytuacji – dlatego też warto z dzieckiem jak najwięcej rozmawiać i tłumaczyć wszystkie jego wątpliwości. Pozwoli to oswoić się mu ze szkołą i pierwszy dzień oraz kolejne tygodnie nauki szkolnej przeżyć z uśmiechem, bez stresu oraz niepokoju.

Pierwszy dzień szkoły

Pierwszy dzień szkoły wielkie wydarzenie w życiu małego człowieka. Dla wielu dzieci to prawdziwa oznaka „dorosłości” – w końcu w jego odczuciu chodzenie do szkoły to prawdziwy i wymagający obowiązek, praktycznie taki jak praca. Dlatego też bardzo wiele dzieci odczuwa lęk oraz przygnębienie pomieszane z radością i wyczekiwaniem.

Zmiany nastrojów i ogólna labilność emocjonalna są bardzo zrozumiałe – dziecko nie wie czego się spodziewać i jak od tej pory będzie wyglądało jego życie. Choć zazwyczaj początkowo wzmianki o szkole wywołują pozytywne emocje to wraz ze zbliżeniem się 1 września emocje mogą zmieniać się na bardziej negatywne, głównie za sprawą lęku oraz niepokoju.

To jak dziecko podejdzie do obowiązku szkolnego i czy pierwszy dzień szkoły zapamięta na całe swoje życie jako coś fajnego i wyjątkowego zależy w głównej mierze od postawy rodziców. To właśnie rodzice są najlepszymi modelami dla dziecka, którzy uczą go poprawnych zachowań, a ich nastawienie do szkoły i podejście do nauki odgrywa wiodącą rolę w kształtowaniu się postawy szkolnej dziecka.

Jak przygotować dziecko do pierwszego dnia w szkole?

Istnieje kilka sposobów na przygotowanie dziecka do szkoły. Wiele zależy przede wszystkim od możliwości rodzica, a także specyfiki samej placówki. Sposoby oswajania dziecka z lękiem przed pierwszym dniem w szkole należy także dopasować do jego potrzeb oraz wymagań. Dla niektórych dzieci wystarcza sama rozmowa na ten temat, inne zaś potrzebują szerszych oddziaływań.

Bardzo dobrym pomysłem jest odwiedzenie szkoły przed 1 września. Najlepiej jeszcze podczas poprzedniego roku szkolnego, tak aby dziecko mogło zobaczyć na przykład gwar podczas przerw czy nauczycieli. Odwiedziny w czasie wakacji również są bardzo korzystne dla dziecka, mimo tego, że szkołę cechuje brak tłoku oraz cisza. Wiele szkół, szczególnie tych ulokowanych w większych miastach organizuje dla swoich przyszłych uczniów tak zwane „dni otwarte”, które są połączeniem zwiedzania oraz prezentacją wszystkiego tego, co dzieje się w danej szkole. Jest to doskonały sposób na zapoznanie swojego dziecka z ofertą szkoły oraz spotkanie się z przyszłymi nauczycielami.

1 września na rozpoczęcie roku szkolnego warto jest się wybrać wraz ze swoim dzieckiem. Z rodzicami dziecko czuje się znacznie pewniej, nie będzie też tak bardzo zagubione. Warto razem przejść się do sali w której dziecko będzie miało zajęcia, zapoznać go z nauczycielką i rówieśnikami. Nie powinno się być przy tym bardzo kontrolującym i opiekuńczym – jeśli widzimy, że dziecko doskonale sobie radzi powinniśmy mu dać szansę na samodzielność oraz własne działanie. Pierwszoklasista powinien doskonale poradzić sobie z nawiązaniem kontaktu w grupie bez pomocy rodzica. Mama bądź tata powinien być tylko obok, tak żeby zawsze można było liczyć na jego troskliwy wzrok i pomocny gest.

Postawa rodzica względem szkoły – oswojenie lęku i dobre wspomnienia

Doskonałym sposobem na oswojenie lęku przed pierwszym dniem w szkole jest podzielenie się z dzieckiem swoimi wspomnieniami na temat czasów szkolnych. Rodzic może opowiedzieć o swoich troskach czy obawach, najlepszych wspomnieniach, przyjaźniach zawartych w szkole czy o swoich sukcesach. Taka rozmowa rozbudzi w dziecku ciekawość oraz przekona go, że nie ma się czego bać i, że każdy podobnie jak on przechodzi w swoim życiu przez podobne obawy i stres.

Odpowiednie nastawienie

Bardzo ważne w kontekście pierwszego dnia w szkole jest pozytywne nastawienie – nie tylko dziecka, ale przede wszystkim rodzica. Nie należy straszyć dziecka szkołą – nawet jeśli dziecko nie wykazuje zainteresowania nauką szkolną i obawiamy się, że może sobie nie poradzić. Nie powinno się także źle wyrażać na temat nauczycieli, obowiązkach szkolnych czy szkolnych zwyczajach – niech dziecko samo wyrobi sobie o nich swoje zdanie, a nasze zachowanie sprawi, że do wszystkiego będzie podchodzić z należytym szacunkiem.

Nie zraź swojego dziecka

Nie powinno się także opowiadać dziecku o tym, że szkoła oznacza koniec czasu wolnego czy radosnego dzieciństwa. Przecież dziecko oprócz szkolnych obowiązków będzie miało nadal sporo wolnego czasu – pójście do szkoły to idealny moment na nauczenie dziecka planowania swojej aktywności oraz nieodkładania ważnych rzeczy na później. Dzięki temu dziecko nie odczuje tak ciężko konieczności poświęcania części swojego wolnego czasu (do tej pory przeznaczonego wyłącznie na zabawę) na naukę oraz odrabianie lekcji. Z biegiem czasu takie przyzwyczajenie będzie procentować, szczególnie w momencie, kiedy nauki będzie znacznie więcej niż w początkowych klasach.

Przede wszystkim rozmowa

W rozmowie z dzieckiem na temat szkoły powinno się być przede wszystkim szczerym. Nie powinno się go oszukiwać, że nie ma się czego bać i czym się przejmować – jeśli dziecko napotka jakąś trudność podczas swojej szkolnej przygody, przez takie rozmowy będzie czuło się oszukanym przez rodzica. O wiele lepiej działa szczerość oraz prawdziwe, od serca rozmowy. Siedmiolatek już bardzo dużo rozumie i wie na temat otaczającego go świata, dlatego też „dorosła” rozmowa zapewni mu bardzo duże wsparcie oraz poczucie bezpieczeństwa.

Wspólne przygotowania – kącik do odrabiania lekcji oraz wyprawka szkolna

Wspólne przygotowania do ważnego wydarzenia jakim jest pierwszy dzień w szkole nie tylko pomagają przezwyciężyć lęk, ale również wzmacniają więź z rodzicami. Warto więc nie wykluczać dziecka z wyboru jego pierwszego szkolnego plecaka, przyborów szkolnych czy biurka. Dzięki temu pójście do szkoły będzie wiązało się z samymi przyjemnymi wspomnieniami, a dziecko z niecierpliwością będzie oczekiwało pierwszego dnia w szkole oraz swoich nowych obowiązków.

Wybierając wyprawkę szkolną warto dać dziecku pole do podjęcia decyzji, nie zapominając jednak o ważnych parametrach, np. o tym, że krzesło do biurka powinno być nie tylko ładne, ale przede wszystkim dostosowane do kilkulatka, a tornister powinien mieć usztywniane plecy oraz odpowiedniej grubości szelki, a nie tylko wzór z ulubionej bajki czy filmu. W dokonywaniu wyborów dobrze jest pójść z dzieckiem na kompromis, tak aby wybór był zarówno zadowalający dla dziecka, jak również dla rodzica.