Paciorkowiec – objawy, leczenie, powikłania, ciąża

Paciorkowiec to bakteria. W teorii nie jest groźna, ale jeśli dostanie się do organizmu jest w stanie stworzyć poważne problemy i zakłócić prawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych. Wygląda jak mała kulka, która łączy się z innymi i tworzy łańcuch. Z biegiem czasu w coraz większym stopniu umiejscawiają się we florze bakteryjnej organizmu. Przez to tworzą choroby zapalnie mieszków włosowych. Niestety bywają też odpowiedzialne za raka jelita grubego.

Istota paciorkowca

Bakterie paciorkowca noszą nazwę streptokoki. Ponieważ w badaniu metodą Gramma barwi się na kolor fioletowy, są bakteriami Gram-dodatnimi. Patrząc na nie w dużym powiększeniu, np. przez mikroskop, układają się w rzędzie na wzór paciorków. Ich ściany komórkowe są grube. Właściwości antygenowe zaś, podobne do przeciwciał w ciele człowieka. Właśnie z tego powodu jeśli paciorkowiec się uaktywni, układ odpornościowy nie odpowiada i w efekcie zaczyna się choroba.

Rodzaje

Paciorkowiec paciorkowcowi nie równy. Występują ich różne grupy, a w tym te, których nigdzie nie dało się zakwalifikować.

• Grupa A – paciorkowiec ropny. To przez niego powstaje paciorkowcowe zapalenie gardła, które może przeistoczyć się w szkarlatynę, różę, gorączkę reumatyczną i/lub zapalenie kłębuszków nerkowych. Dwie ostatnie w stopniu ostrym.
• Grupa B paciorkowiec bezmleczności jest odpowiedzialny za zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci (starszych i noworodków), czasami połączoną z bakteriemią. Są w stanie zagnieździć się i rozmnożyć w drogach rodnych kobiety.
• Grupa C to przez nią konie zapadają na ostrą i zakaźną chorobę, ale także zakażenia niektórych ssaków.
• Grupa D – do tej grupy należy między innymi paciorkowiec kałowy.
• Grupa G
• Streptococcus pneumoniae nosi również nazwę dwoinki zapalenia płuc. Wśród laików nazywany jest pneumokokami. Zazwyczaj umiejscowione są w nosi i gardle. Podatne na nie są małe dzieci. To one wywołują różne zapalenia takie jak np. opon mózgowo-rdzeniowych czy płuc.
• Viridans i inne – w tym paciorkowiec zieleniący. Ponosi odpowiedzialność za ropień zęba czy zapalenie wsierdzia.

Zarażenie

Niektóre rodzaje paciorkowca, które żyją w ciele człowieka i są zupełnie nieszkodliwe. Jednakże te, które powodują choroby mogą również nie ujawniać się. Dotychczas nie udało się znaleźć powodów uaktywniania się paciorkowca. Sama aktywacja polega na wytwarzania toksyn. Aczkolwiek stworzono listę czynników powiększających ryzyko zarażenia się bakteriami. Głównym sposobem przenoszenia się ich jest droga kropelkowa. Przy tym paciorkowcom łatwiej jest się przemieszczać przy nie utrzymywaniu higieny, szczególnie jeśli chodzi o mycie rąk przed każdym posiłkiem. Co ciekawsze, zbyt duże spożywanie produktów mlecznych, sprzyja rozwijaniu się paciorkowców. Innym sposobem zarażenia się jest bezpośredni kontakt zanieczyszczonej powierzchni z przerwaną skórą. Najczęściej do zarażenia paciorkowcem dochodzi na przełomie jesieni i zimy.

Uniknięcie zakażenia

Nie chcąc się zarazić paciorkowcem lub zabiec jego nawrotowi potrzebne jest po pierwsze zadbanie o odporność. Następnie trzeba skupić się na wzmocnieniu organizmu, zniwelowaniu źródeł stresu i odbudowy bariery ochronnej ciała. Można tego dokonać poprzez wprowadzenie w codzienne odżywianie witaminy C i zaprzestanie spożywania przetworzonego jedzenia. Pomocna jest aktywność fizyczna choćby pod postacią spacerów i jazdą na rowerze.
W przypadku pneumokoków stosuje się szczepionki.

Objawy

Symptomy zarażenia się paciorkowcem są zależne od choroby za jaką jest odpowiedzialny. Bakteria wylęga się w ciągu 1-7 dni. Przy zakażeniu paciorkowcem ropotwórczym dochodzi silnych bólów gardła, wysokiej gorączki i białego nalotu na języku i migdałkach. Występują też ropne krosty (bolesne). W przypadku róży ma się do czynienia z ostrym stanem zapalnym skóry twarzy i jej okolic oraz jej obrzęk. Przy szkarlatynie objawem również jest gorączka, angina lub zapalenie gardła, a do tego gładki czerwony język. Węzły chłonne są powiększone. Oprócz tego wśród objawów zarażenia się paciorkowcem można wymienić także wymioty, złe samopoczucie, bóle brzucha itp..

Leczenie

W każdym przypadku zarażenia się paciorkowcem trzeba stosować antybiotyk. Zazwyczaj jest on rodzaju betalaktamowego czyli znana penicylina, cefalosporyny, amoksycylina sama lub z kwasem klawulonowym. Jeśli one nie działają, stosuje się inne rodzaje antybiotyków takich jak chinolony i makrolidy (oczywiście występują też inne). Dobrym rozwiązaniem w zakażeniu się paciorkowcem jest zrobienie posiewu z antybiogramem. Da on odpowiedz, który antybiotyk wybrać, aby skutecznie i szybko zwalczyć chorobę. Ważne by brać go do końca i nie przerywać kuracji, nawet jeśli objawy znikną. Oprócz antybiotyków warto zażywać substancje łagodzące symptomy.

Powikłania

Wyleczenie się z chorób spowodowanych paciorkowcem nie zawsze jest możliwe. Często kończy się to wprost przeciwnie – groźnymi powikłaniami. Wśród nich znajduje się na przykład angina Ludwiga czy ropień około migdałkowy. Do tego spotyka się również zapalenie ucha środkowego.

Paciorkowiec a ciąża

Ciąża jest okresem w życiu kobiety, kiedy powinno się unikać wszelkich chorób, bakterii i wirusów. Jedna grupa paciorkowca może znajdować się w dolnym odcinku układu pokarmowego, odbycie i oczywiście w pochwie. Jeśli kobieta jest w ciąży, w jej organizmie dochodzi do zmian, które są korzystne dla paciorkowca do rozmnażania się. Ich duża liczba jest niebezpieczna dla matki, ale jeszcze bardziej na niemowlęcia. W końcu może się ono zarazić nimi w czasie porodu lub przy zbyt wczesnym odejściu wód płodowych. W takiej sytuacji zaczyna się leczenie. Podanie antybiotyku ciężarnej nie jest wystarczające, ponieważ zaraz po odstawieniu go paciorkowce powracają. Najlepszym rozwiązaniem jest podanie antybiotyku przed porodem. Gdy do niego dochodzi, zarówno matka jak i dziecko są bezpieczne.

Jednakże w przypadku zarażenia się noworodka, bakterie umiejscawiają się na jego skórze, pępku, uchu, i w środku jego ciała – odbycie, gardle i nosie. Szczególnie narażone na zarażenie się są wcześniaki. Dobrą wiadomością jest to, że nawet jeśli do tego dojdzie, nie daje to 100%-owej pewności, że dziecko zachoruje.

Jeśli oprócz nosicielstwa pojawiają się także choroby są to między innymi zapalenie przydatków, endometrium macicy i/lub układu moczowego. W najgorszym przypadku może dojść nawet do sepsy. W przypadku dopiero co urodzonego dziecka, oprócz już wspomnianego braku negatywnych skutków są także te występujące. Pojawiają się komplikacje w układzie oddechowym jak niedodma, niewydolność oddechowa czy zapalenie płuc. Jest to spowodowane niszczeniem struktur w płucach przez paciorkowce. Dojść przez to może do wstrząsu i sepsy. Inną, oczywiście złą alternatywą, są drgawki, zaburzenia funkcjonowania komórek serca, wątroby oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Niestety w najgorszym wypadku dochodzi do śmierci dziecka. Zakażenie może pojawić się też później, do 90 dnia od urodzenia. Dziecko zaczyna gorączkować, będzie osłabione. Oprócz tego pojawia się to co u chorego noworodka. Dobrą rzeczą w tym są rokowania. Starsze, nawet o te kilkadziesiąt dni, dzieci mają większą szanse na wyzdrowienie.