Owoc mango – charakterystyka, właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Charakterystyka mango
Mango jest zdecydowanie najważniejszym owocem Indii oraz narodowym symbolem Pakistanu, Bangladeszu i Filipin. Jest soczyste, w typie pestkowca. Roślinę uprawia się praktycznie wyłącznie dla jej owoców.
Naturalnym miejscem występowania jest Azja Południowa, gdzie zwykle rośnie na dziko. Historia początków upraw sięga 4 000 lat wstecz. W Europie mango zostało rozpowszechnione dopiero w XVI wieku.
Dojrzały owoc mango nie posiada stałych, charakterystycznych cech. Jest zmienne zarówno pod względem barwy jak i kształtu czy wielkości. Mango z zewnątrz może być żółtawe, czerwone, zielone lub pomarańczowe, a skórka jest twarda ale cienka. W samym środku znajduje się nasiono osiągające długość do 7 cm. Miąższ owocu jest bardzo aromatyczny i soczysty, dzięki czemu znajduje zastosowania zarówno kulinarne jak i kosmetyczne.
Wartość odżywcza 100 gram owocu wynosi około 60 kcal. Świeże mango zawiera w sobie sporą ilość kwasu foliowego i witaminy C, które pokrywają kolejno 11% i 44% dziennego zapotrzebowania na te substancje. Inne substancje to: witaminy A, E, K, niektóre witaminy grupy B, miedź.
Wykorzystanie w kuchni
Smak owocu może różnić się w zależności od odmiany uprawnej. Kwaśne i niedojrzałe mango wykorzystywane są do produkcji sosów chutney, kiszonek i przystawek.. Można je podawać w wersji surowej z dodatkiem soli, chili lub sosu sojowego. Bywa składnikiem galaretek, a ugotowany z czerwoną fasolą i zielonymi chili jest dodatkiem do ryżu w azjatyckiej kuchni. W Azji niezwykle popularny jest napój na bazie mango o nazwie Lassi. W jego skład wchodzą rozdrobnione kawałki miąższy, cukier oraz maślanka.
Dojrzałe mango, poza powyższym zastosowaniem może również być składnikiem curry. Jest podstawą popularnego aamras – gęstego soku z mango wymieszanego z mlekiem i cukrem.
Mango może być składnikiem dżemów, a w zależności od regionu, stosowany jest do przyrządzania lokalnych, tradycyjnych dań.Stanowi składnik muesli, sorbetów, lodów, granoli, niektórych azjatyckich przypraw, a nawet alkoholu.
Orientalne dania z wykorzystaniem owocu mango są znane wśród smakoszy oraz pasjonatów krajów wschodnich. Wśród takich potraw znajdują się:
- murabba – konserwy owocowe
- muramba – słodki przecier z mango
- amchur – suszone, a następnie sproszkowane niedojrzałe mango
- bagoong – pasta krewetkowa z mango
- andhra aavakaaya – kiszonka z surowych i roztartych owoców niedojrzałego mango
Jak rozpoznać dojrzałe mango i jak je pokroić?
Dojrzały owoc powinien by miękki, to znaczy powinien ugiąć się pod naciskiem palca. Skórka powinna być jędrna, ale nie lepiąca się. Przy końcu szypułki w dobrej jakości okazach wydobywa się przyjemne, charakterystyczny zapach.
Krojenie owocu również należy do prostych czynności. Należy go położyć w pozycji pionowej, ogonkiem do dołu, a następnie odkroić szersze boki przesuwając nóż wzdłuż pestki. Otrzymany tym sposobem miąższ wystarczy już tylko pokroić w kostkę, a skórkę odwrócić w drugą stronę. Po wykonaniu tej czynności kosteczki mango powinny same się od siebie oddzielić.
Drugi sposób jest jeszcze prostszy – wystarczy przekroić owoc na pół, wydrążyć pestkę, a następnie wyjeść miąższ za pomocą łyżeczki.
Przeciwwskazania
Spożycie owocu mango jest przeciwwskazane u osób cierpiących na kamicę szczawianowo-wapniową. Mango może również wywołać reakcję alergiczną, co objawia się opuchnięciem gardła i języka lub zmianami skórnymi i cieknącym katarem.
Mango jako owoc kosmetyczny
Olejek z mango wykazuje silne działanie regeneracyjne i nawilżające. Jest częstym składnikiem kosmetyków do pielęgnacji skóry suchej i dojrzałej. Odżywcze działanie wykorzystywane jest przy produkcji szamponów i odżywek do włosów.
- Maseczka z mango – przeznaczona jest głównie do skóry tłustej. Po umyciu i oczyszczeniu cery należy nanieść na nią papkę z rozgniecionego miąższu mango i pozostawić na 10 minut. Po upływie tego czasu spłukać ciepłą wodą. Wersją dla cery suchej jest wymieszanie rozgniecionego miąższu z jogurtem naturalnym i nałożenie maski na 15 minut
- Peeling z mango – do rozgniecionego miąższu należy dodać 2 łyżeczki mleka oraz cukier. Dobrze wymieszać i stosować tak jak tradycyjne peelingi.
Olej z mango znany jest jako środek do pielęgnacji paznokci. Wystarczy wetrzeć go w płytkę oraz skórę wokół struktury.
Działanie lecznicze
Istnieją dowody, że mango może hamować rozwój raka okrężnicy i piersi. Para naukowców testowała wyciągi z mango na różnych komórkach rakowych i okazało się, że największe działanie wykazywały one w przypadku wymienionych nowotworów. Istota likwidacji komórek nowotworowych opierała się procesie apoptozy, jednocześnie nie naruszając komórek zdrowych. Działo się to dzięki obecności w wyciągach polifenoli.
Mango samo w sobie jest dość bogate w cukry, wykazano jednak, że mimo tego wpływa na zmniejszenie poziomu cukru we krwi. Spożywanie owoców może obniżać insulinoodporność oraz poprawiać tolerancję na glukozę. Zmniejszone zostaje ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych dzięki uregulowaniu poziomu lipidów. Niektórzy naukowcy twierdzą, że mango działa skuteczniej niż niektóre leki na cholesterol czy cukrzycę. Potas obecny w mango sprzyja obniżaniu zbyt wysokiego poziomu ciśnienia tętniczego. Dzięki tym właściwościom owoc zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego.
Produkt znalazł również zastosowanie w dietetyce, jest częstym składnikiem różnego rodzaju odżywek i suplementów diety. Ekstrakt z nasion jest bogaty w błonnik, który przyspiesza perystaltykę jelit, poprawia funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz przyspiesza metabolizm i zapewnia uczucie sytości.
Sok z mango znany jest jako środek leczący bóle gardła, chrypkę oraz wszelkiego rodzaju podrażnienia gardła. Przyspiesza również wchłanianie się żelaza, dlatego zaleca się spożycie tego produktu przez kobiety w ciąży cierpiące na niedobór żelaza bądź w terapii anemii.
Mango
Kliknij i sprawdź ceny!
Znaczenie w kulturze oraz ciekawostki
- Mango w Indiach jest najważniejszym owocem, a jego zbiory co roku są relacjonowane przez tamtejsze media
- Dźinijska bogini Ambika jest przedstawiana jako postać siedząca pod drzewem mango
- Istnieją legendy, iż cesarz Akbar z miłości do tego owocu zasadził sad składający się z bliska 100 tysięcy drzew mango
- W hinduizmie idealnie wyrośnięty i dojrzały owoc jest symbolem osiągnięcia obranego celu
- Kwiaty stosowane są w kultach oddawania czci bogom
- Liście mango stanowią popularną ozdobę drzwi w azjatyckich domach, są także nieodłącznym elementem wesel i ślubów
- W Australii owoce z pierwszych zbiorów sprzedaje się tradycyjnie na cele charytatywne