Morwa biała – znaczenie i zastosowanie

Morwa biała jest rośliną uprawianą w Chinach od setek lat. A jej uprawa związana była ściśle z hodowlą jedwabnika morwowego. Liście morwy białej stanowiły podstawowe pożywienie dla gąsienic tychże owadów. Owoce morwy białej są jadalne a ona sama wykazuje właściwości lecznicze wykorzystywane w ludowej medycynie. W starożytnych Chinach napar z morwy białej podawano wątłym, chorowitym dzieciom, przede wszystkim ze względu na hormon wzrostu zawarty w pędach i liściach morwy. Morwy białe są też hodowane w ogrodach i parkach ze względu na swoją żywotność i urodę.

Morwa biała, co to jest?

Morwa biała Morus alba L jest rośliną liściastą, z rodziny morwowatych, pochodzącą z Azji. Przede wszystkim uprawiana jest na obszarach Chin północnych. Od wieków wykorzystywana w ludowej medycynie. W medycynie chińskiej wykorzystywano liście morwy do obniżania wysokiego ciśnienia krwi. Natomiast ekstrakt z kory korzenia morwy stosowano jako środek przeciwzapalny, przeciwbólowy i moczopędny.

Już w XI wieku morwę białą uprawiano w Europie. Aktualnie można ją znaleźć na obszarach Europy, Azji, w Ameryce Północnej i Ameryce Południowej. Drzewo morwy sięga nawet 15 m wysokości. Owoce morwy przypominają jeżynę, a ich barwa może być biała, czarna, czerwona i różowa. W Polsce uprawiana jest wyłącznie morwa biała, inne gatunki raczej są niedostępne. Owoce morwy zawierają:

• glukozę
• fruktozę
• maltozę
• sacharozę

A liście morwy białej zawierają:

• witaminę B1, tiaminę
• witaminę B2, ryboflawinę
• witaminę B6 pirydoksynę
• witaminę PP
• flawonoidy

Morwa biała a cukrzyca

Morwa biała posiada zdolność hamowania aktywności enzymów znajdujących się w jelitach, m.in. glikozydaz. Enzym ten rozkłada cukry złożone do postaci cukrów prostych. To właśnie ta zdolność pomaga w utrzymywaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi. W liściach morwy znajduje się związek DNJ (alkaloid 1,5-didezoksy-1,5-imino-D-sorbitol=1-dezoksynojirimycina) wraz z pochodnymi. Działanie DNJ polega na spowolnieniu procesu rozkładu zawartej w pożywieniu skrobi poprzez osłabienie działania glikozydaz. Rozłożenie cukrów złożonych do postaci cukrów prostych, m.in. do postaci glukozy obniża poposiłkową aktywność wątroby i powstającą wówczas hiperglikemię. Ponadto zawarte w liściach morwy białej cukry złożone posiadają wbudowany w swojej strukturze atom azotu, co razem daje działanie podobne do działania leków przeciwcukrzycowych.

Wpływ na rozkład cukrów złożonych w ludzkim organizmie to nie jedyna zaleta morwy białej. Na gospodarkę węglowodanową i metabolizm węglowodanów wpływa również zawarta w morwie kwercetyna, jedne z flawonoidów. Hamuje on z kolei aktywność innego enzymu – reduktazy aldozy ALR2, odpowiedzialnego za syntezę sorbitolu pochodzącego z nadmiaru glukozy. Wysoki poziom sorbitolu w organizmie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, oczu oraz nerek. A na nieprawidłowości w ich funkcjonowaniu najbardziej narażeni są diabetycy.

Poza tym kwercetyna jako flawonoid chroni komórki przed uszkodzeniami wywołanymi aktywnością wolnych rodników, co z kolei odgrywa znaczącą rolę w profilaktyce wielu chorób, w tym cukrzycy czy miażdżycy.

Morwa biała a miażdżyca

Właściwości antyoksydacyjne morwy białej pomagają w hamowaniu procesów utleniania lipoprotein o niskiej gęstości LDL, w ten sposób zapobiegając wzrostowi we krwi poziomu złego cholesterolu LDL. Tym samym biała morwa wpływa na obniżanie ryzyka powstawania zmian miażdżycowych w organizmie. W dłuższej perspektywie oznacza to, że morwa biała może obniżaać również ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera, bowiem ekstrakt z liści morwy spowalnia procesy wywoływane przez neurotoksyczność białek b-amyloidu 1-42, które to białka, zgodnie z najnowszymi badaniami naukowymi, wpływają na powstawanie tej nieuleczalnej jak dotąd choroby.

Morwa biała i jej działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe

Liście morwy zawierają związki, które doskonale potrafią sobie poradzić z niektórymi atakującymi z zewnątrz organizm bakteriami, m.in:

• gronkowca złocistego
• salmonelli: dwie odmiany tej bakterii- Salmonella paratyphi odpowiadające za dury rzekome oraz Shigella dysenteriae, czyli bakterię wywołującą rozwolnienie i bóle brzucha

Ponadto alkaloidy obecne w liściach oraz korze morwy białej wykazują działanie przeciwwirusowe, natomiast pochodne flawonoidów potrafią spowalniać odwrotną transkryptazę wirusa HIV.

Morwa biała a odchudzanie

Badania naukowe prowadzone nad tą rośliną udowadniają, że ekstrakt z morwy można wykorzystać także jako środek na odchudzanie. Eksperyment polegający na podawaniu ochotnikom ekstraktu z morwy białej i placebo wykazał, że osoby otrzymujące morwę utraciły parę kilogramów a obwód ich ciała wyraźnie się zmniejszył. Ponadto badania krwi wykazały, że w grupie tej obniżył się także poziom glukozy we krwi. Porównując wyniki grupy otrzymującej ekstrakt z morwy i grupy drugiej z placebo wyniki potwierdziły, że redukcja tkanki tłuszczowej była znacznie większa właśnie w grupie z morwą.

Morwa biała
Kliknij i sprawdź ceny!

Morwa biała – stosowanie

Morwę białą stosuje się w różnorodnej postaci. W aptekach można otrzymać suplementy diety wielu firm zawierające ekstrakt z morwy białej. Chociaż podobnie jak jest to w przypadku ziół, najskuteczniejszą formą jest użycie suszonych owoców morwy białej. Stosuje się je w postaci herbaty ziołowej.

Ponadto zawsze można spróbować świeżych owoców morwy białej, które dojrzewają w Polsce w okolicach lipca, chociaż ich smak jest dość mdły. Smaczniejsze są owoce czerwone i czarne, jednak w naszym kraju trudno dostępne. Z owoców morwy czarnej wytwarza się dżemy, soki, kompoty a nawet wino.

Przeciwwskazaniami do stosowania morwy białej jest zawsze ciąża i ewentualne uczulenie na tę roślinę. W innych przypadkach nie ma powodów do ograniczenia ich spożycia.