Makowiec – zdrowie, kalorie, dieta, właściwości, jak udekorować, przepis

Ciasto makowiec kojarzy się nam wszystkim ze świętami Bożego Narodzenia. Właściwie trudno sobie wyobrazić tradycyjny, polski stół bez obecności makowca. Wrósł on już na dobre do polskiej tradycji kulinarnej, nie tylko tej świątecznej. Makowiec można spotkać na półkach sklepów cukierniczych oraz piekarni przez cały okrągły rok. Cieszy się on niesłabnącą popularnością nie tylko w formie zwijanej rolady, ale także kwadratowego ciasta na kruchym, drożdżowym spodzie. Chętnie kupowane są także bułki z makiem jako rozwiązanie na drugie śniadanie do pracy lub do szkoły. To także pewna forma makowca, choć maku znajdziemy tam znacznie mniej, niż w klasycznej roladzie. Idealny makowiec powinien posiadać więcej maku, aniżeli ciasta. Jedynie w tym wypadku jest pełnowartościowym produktem spożywczym. Mak jako surowiec naturalny, może mieć jak najbardziej pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Masa makowa wykorzystywana do tworzenia makowca jest wypadkową maku, tłuszczu oraz różnych bakalii. Dla podwyższenia wartości odżywczych i smakowych dodaje się także orzechy oraz dużo miodu. Z jednej strony jak najbardziej zdrowo, z drugiej – kalorycznie. Jak w tym wszystkim znaleźć złoty środek?

Jak zrobić dobry i pełnowartościowy makowiec?

•  Świeży mak należy gotować w mleku. Wsypujemy mak do gotującego się mleka. Gotować mak należy na małym ogniu około pół godziny.
•  Następnie mielimy mak w maszynce, najlepiej, jeśli będzie ona miała specjalne sitko. Mak mielić należy dwa razy. Można więcej razy, wtedy będzie smaczniejszy i ciasto lepiej nam się zespoi.
•  Zanim zaczniemy mielić mak, powinniśmy go dokładnie odcedzić po gotowaniu. Jeśli mimo wszystko masa z maku będzie dość rzadka, możemy zastosować kaszę mannę do zagęszczenia.
•  Do słodzenia maku stosujemy miód, cukier lepiej jest zarezerwować dla innych rodzajów ciast.
•  Drożdżowy spód przed pieczeniem smarujemy białkiem. Dzięki temu masa makowa nie będzie się odrywać od niego.

Mielenie maku przez maszynkę może być dla niektórych męczącym i żmudnym zajęciem. Domowy makowiec jednak posiada tak wyrazisty smak, że nie można go w żaden sposób porównać z wyrobami gotowymi w piekarniach, tworzonych masowo. W dawniejszych czasach nasze babcie i tak miały jeszcze trudniej, bo nie było maszynek i do przetwarzania maku służyły jedynie makutry, czyli gliniane miski.

Makowiec – dodatki

Mają one duży wpływ na ostateczny smak ciasta. Bakalie dodajemy do masy przed ostatecznym wymieszeniem. W skład bakalii wchodzą:

•  orzechy wszelkiego typu
•  skórka pomarańczy (najlepiej podsmażana w cukrze)
•  rodzynki po kąpieli w aromatycznym alkoholu
• migdały
•  drobno pokrojone suszone owoce

Makowiec z pewnością będzie jeszcze bardziej smakował dorosłym degustatorom, jeśli dodamy do niego odrobinkę wytrawnego alkoholu. Jeśli komuś nie chce się przygotowywać masy makowej własnoręcznie i w domowych warunkach, zawsze może kupić gotowy produkt w puszcze. Dzięki temu zaoszczędza się czas oraz energię. Trzeba jednak po zakupie masy makowej w gotowej formie pilnować daty ważności. Ten produkt przez dużą zawartość tłuszczów może szybko zjełczeć, stracić smak oraz wartości odżywcze. W puszkach z masą makową znajduje się nie tylko mak z tłuszczem i bakaliami, ale także niestety też substancje konserwujące. Nie wszystkie one są korzystne dla naszego zdrowia. Najzdrowsza masa makowa to mimo wszystko ta, którą przygotujemy sobie sami!

Makowiec – wartości odżywcze

Każde ziarenko maku wykorzystywanego do pieczenia makowca zawiera nawet do 50% tłuszczu. Mak jest surowcem naturalnym uznawanym za bardzo kaloryczny. Już 100 gram maku daje w przeliczeniu na kalorie aż 478 jednostek. Aby nie było tak krytycznie, warto dodać, że w maku znajdziemy bezkresne ilości błonnika. Mak jako środek poprawiający trawienie jest bardzo skuteczny. Oleje wytwarzane na bazie makowej mają dużo kwasów omega sześć. Tłuszcze z masy makowej mogą wpłynąć dodatnio na działanie nerek, a także poprawić pracę wątroby. Dzięki nim szybciej zagoić się mogą rany. Obniży się także negatywny cholesterol. Mak jest bogactwem witamin. Znajdziemy w nim witaminy wchodzące w reakcje z tłuszczami – czyli witaminy A, D, E oraz C. Oprócz tego, mak ma w swojej strukturze bardzo dużo wapnia. Niewielka już porcja pokrywa dzienne jego zapotrzebowanie. Elementy mające wpływ na przyrost energii także są tu obecne – żelazo, magnez oraz potas. Standardowa porcja ciasta makowiec, z bogactwem nadzienia, zawiera 350 kcal na 100 g specjału.

Makowiec – jak udekorować po upieczeniu?

Wszystkie sposoby na udekorowanie makowca każdy z nas wynosi z kuchni domu, w którym się wychował. Po upieczeniu trzeba dać makowcowi około pół godziny na wystygnięcie. Potem można się zabrać za polewę. Od lat sprawdzonym pomysłem w polskich domach jest lukier przygotowywany na bazie rozpuszczonego cukru, białka i z dodatkiem soku ze świeżej cytryny. Ciepły i płynny lukier wylewamy na całą powierzchnię ciasta, a potem posypujemy je jeszcze kawałkami skarmelizowanej skórki pomarańczowej lub płatkami migdałowymi. Właśnie w takiej formie makowiec trafia najczęściej na polskie stoły!

Czy makowiec jest zdrowy?

Tak jak wszystkie słodkie specjały, dawkowany w rozsądnych ilościach, na pewno nie zaszkodzi. Osoby lubiące w czasie świątecznym nie tylko przebywać przy stole, ale także zażywać nieco więcej ruchu, mogą go spożywać bez najmniejszych obaw. I nie chodzi tutaj o wyczynowe ćwiczenia fizyczne, ale chociażby o intensywne spacerowanie czy standardowe bieganie dla utrzymania formy bez względu na to, czy są święta, czy też nie. Dlatego smakosze z wypracowanym programem aktywności fizycznej znajdują się w o wiele lepszej sytuacji od tych bardziej biernych, nie inwestujących energii w większą aktywność. Szybciej po makowcu przytyje ten, kto między posiłkami świątecznymi kładzie się na kanapie w celu obejrzenia kolejnego filmu, niż ten, kto przed kolejnym spotkaniem przy stole postanowi przejść się na dłuższy spacer, czy też poćwiczyć na domowej siłowni. Makowiec świetnie uzupełnia braki energetyczne. Słodkości na bazie maku działają pozytywnie na poprawę naszego nastroju.