Leki stosowane w leczeniu dny moczanowej

Jedną z najbardziej uciążliwych, przewlekłych chorób jest dna moczanowa nazywana także podagrą czy artretyzmem. Niegdyś nazywana była chorobą bogaczy, ale dzisiaj zachorować może każdy. Niestety medycyna nadal nie zna podłoża dny moczanowej, ani nie opracowane skutecznego leku, jednak objawy artretyzmu można skutecznie kontrolować i umożliwiać pacjentom normalne i przyjemne życie. Choć nie u każdego będzie to leczenie łatwe, bowiem dna moczanowa może powodować nawet zniekształcenia stawów czy uszkodzenia innych, ważnych narządów. Artretyzm występuje u około 2% ludzi, ale głównie u mężczyzn w średnim i podeszłym wieku, choć może zaatakować wcześniej w postaci zapalenia stawów. Co jeszcze warto wiedzieć o tej chorobie?

Czym jest dna moczanowa?

Artretyzm, skaza moczanowa, podagra to jedno i to samo schorzenie. Jest to ostre oraz nawracające zapalenie stawów, które jest spowodowane nagromadzeniem się w stawach kryształków kwasu moczowego. Podwyższone stężenie kwasu moczowego, czyli hiperurykemia wynika z nieprawidłowego metabolizmu. W organizmie nadmiernie wytwarzany lub też niewystarczająco wydalany jest kwas moczowy. Szybka diagnoza tego stanu jest istotna, ponieważ nieleczone lub źle zdiagnozowane zapalenie stawów może przejść do formy przewlekłej z ostrymi napadami podagry, a nawet do powstawania złogów kwasu moczowego w tkankach miękkich. Przez to rozwinąć się mogą też trwałe deformacje stawów, a nawet ubytki kostne czy kamica moczanowa i zapalenie nerek.

Wyróżnia się w zasadzie dwa rodzaje schorzenia:

• skazę moczanową pierwotną, która jest dziedziczna,
• skazę moczanową wtórną, która jest powikłaniem innych chorób lub chemio- i radioterapii w chorobie nowotoworowej.

Występuje też dnawe zapalenie, dzielone według miejsca występowania na:

• podagrę – obejmuje stawy palucha stopy,
• chiragrę – obejmuje stawy palców dłoni i nadgarstków,
• gonagrę – zapalenie stawu kolanowego,
• onagrę – zapalenie stawu barkowego.

Objawy dny moczanowej

Niestety jest to jedno z tych schorzeń, które nawet przez kilkanaście lat mogą rozwijać się bezobjawowo i siać spustoszenie w organizmie. Dlatego, jeśli jedno z rodziców lub inny członek rodziny choruje na dnę moczanową dana osoba powinna szczególnie często sprawdzać stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi, aby wykryć występowanie dny we wczesnym stadium. Nawet osoby, które nie mają genetycznych predyspozycji powinni sprawdzać stężenie kwasu moczowego, ponieważ podwyższony wynik wskazuje na hiperurykemię.

Do pierwszego konkretnego objawu choroby można zaliczyć pojawienie się nagłego i ostrego bólu w stawie. Zwłaszcza nagle w nocy, który narasta falami, a z dnia na dzień nie ustępuje i wręcz się nasila, aż dochodzi do momentu, gdzie jest bardzo silny i zwykłe tabletki przeciwbólowe nie pomagają. Jednocześnie staw objęty dną moczanową jest wrażliwy na dotyk, silnie zaczerwieniony i obrzęknięty, a skóra jest bardzo napięta, aż błyszcząca. Może to być uznane za zapalenie stawu, ale ważne jest zrobienie dodatkowych badań np. surowicy krwi pod kątem stężenia kwasu moczowego, ponieważ po pierwszym ataku trzeba zacząć stosowne leczenie oraz zmienić dietę, aby ataki nie powtarzały się w przyszłości, a sama choroba nie rozwijała się w tkankach miękkich.

Leczenie dny moczanowej

Na tę chwilę nie ma terapii, która pozwalała by pacjenta całkowicie wyleczono, ale można doprowadzić do stanu, gdzie ataki bólowe nie występują, a życie prowadzone jest normalnie. Jednakże w leczeniu dny moczanowej istotne są i leki i zmiana nawyków żywieniowych. Stosując się do obu form terapii z powodzeniem można z chorobą wygrać.

Zmiana diety ma na celu wyeliminowanie produktów bogatych w puryny, które w trakcie metabolizmu przemieniają się w kwas moczowy. Do takich produktów można zaliczyć ciemne mięsa czy podroby, napoje alkoholowe. Ważna jest zbilansowana dieta i redukcja kalorii w jednym posiłku zwłaszcza u osób z nadwagą. Trzeba też wypijać bardzo duże ilości płynów, które po prostu rozcieńczą wyprodukowany w organizmie kwas moczowy i łatwiej będzie można go wydalić z moczem. Dodatkowo można stosować też krioterapię czy rehabilitację na zapalenie stawów i lecznicze masaże, które przyniosą ulgę.

Druga część terapii to farmakoterapia. W ostrych napadach dny bardzo ważna jest szybka reakcja. Podawane są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Aczkolwiek w ogólnej terapii dny moczanowej podaje się też leki hamujące biosyntezę kwasu moczowego lub też leki nasilającego jego wydalanie.

Leki stosowane w leczeniu dny moczanowej

Pierwszą grupą leków są niesteroidowe leki przeciwzapalne pomocne w leczeniu bólu i zapalenia stawów. Jedynym lekiem, który się do tego nie nadaje jest aspiryna i mu podobne. Najczęściej są to leki oparte o indometacynę, naproksen czy diklofenak. Mogą być też podawane Fenylbutazon w przypadku ostrego napadu czy Etorikoksyb.

Jeśli u danej osoby nie można stosować niesteroidowych leków przeciwzapalnych wtedy lekarz przepisuje glikokortykosteroidy, które również stosowane są w napadach dny moczanowej. Takie leki to: Predonizolon, Triamcynolon. Kolchicyna – choć lek ten stosowany jest w ostateczności, ponieważ wywołuje różne i intensywne skutki uboczne.

W leczeniu dny moczanowej bardzo ważne są też leki zmniejszające kwas moczowy w organizmie. Do takich leków zalicza się m.in.: Allopurinol czy Febuksostat. Z kolei leki wspomagające wydalanie kwasu moczowego, czyli w większości moczopędne to leki urykozuryczne. Najczęściej stosowane są: Sulfinpyrazon, Benzbromaron i Probenecid. Przy leczeniu hiperurykemi podaje się m.in. Rasburykazę, który dodatkowo poprawia czynność nerek i wykazuje długie działanie już po podaniu jednej dawki.

Oprócz samej rehabilitacji stawów obciążonych chorobowo warto też wykonywać regularne ćwiczenia, które poprawią ich ruchomość. Nie muszą one być zapisane przez lekarza, ale warto skonsultować z lekarzem prowadzącym, czy dany trening faktycznie będzie pomocy i czy nie obciąży zbytnio i tak już chorych stawów.