Kwas moczowy- co to, czym grozi nadmiar, jak z nim walczyć?
Organizm człowieka to maszyna, której wyniki jak i parametry różnych substancji muszą mieścić się w normach, aby normalnie funkcjonowała. Z tego powodu konieczne jest wykonywanie regularnych badań, które wykryją wszelkie nieprawidłowości.
Czym jest kwas moczowy w ludzkim organizmie?
Kwas moczowy to produkt powstały w wyniku metabolizmu zasad purynowych. Jego ilość jest uzależniona od takich czynników jak:
- tempo procesu syntezy i
- wydalania z organizmu.
W przypadku zbyt dużej ilości kwasu moczowego w organizmie należy ustalić przyczynę tego stanu.
Kiedy zaleca się przebadanie krwi pod kątem stężenia kwasu moczowego?
Kontrola stężenia tej substancji jest wskazana, gdy istnieje podejrzenie takich chorób jak:
- dna moczanowa,
- choroby nerek lub
- choroby rozrostowe.
Jakie istnieją normy stężenia kwasu moczowego w badaniu biochemicznym?
Eksperci określili jaki poziom stężenia kwasu moczowego w organizmie nie jest groźny i normą tą jest 6mg/dl, która jednak jest inna w przypadku osób z grupy ryzyka sercowo-naczyniowego . Dla takich osób normą jest wartość mniej niż 5 mg/dl.
Jakie istnieją przyczyny wzrostu stężenia kwasu moczowego we krwi?
Każda nieprawidłowość w organizmie ludzkim ma swoją przyczynę, którą można ustalić na podstawie badań. Zawyżenie kwasu moczowego we krwi może mieć charakter:
- pierwotny lub
- wtórny.
Pierwotna hiporurykemia może wynikać z wrodzonych defektów metabolizmu lub przy zaburzeniu sekrecji w kanalikach nerkowych . Natomiast na wtórny charakter poziomu kwasu moczowego w organizmie ma wpływ:
- dieta wysokobiałkowa,
- dna moczanowa,
- łuszczyca,
- duże uszkodzenia tkanek lub ich niedotlenienie,
- niewydolność nerek,
- zatrucie ołowiem oraz
- niektóre leki.
Czym jest hipourykemia?
Tymczasem gdy mamy do czynienia ze spadkiem stężenia kwasu moczowego we krwi to stan ten określa się jako hipourykemia. Jest to stan, który także świadczy o zaburzeniach metabolizmu na skutek takich czynników jak:
- przyjmowanie dużej ilości płynów i unikanie żywności bogatej w puryny,
- zwiększone wydzielanie nerkowe czy
- kombinacja obu czynników.
Jakie objawy daje zbyt wysoki poziom kwasu moczowego we krwi?
Niestety nadmiar kwasu moczowego we krwi daje bardzo nieprzyjemne dla człowieka efekty w postaci np. kolki nerkowej czy dny moczanowej. Dodatkowo zbyt wysoki poziom kwasu w organizmie powoduje kumulację jego kryształów w tkankach. W przypadku odkładaniu się kwasu moczowego w nerkach powstają kamienie nerkowe. Natomiast dna moczanowa sprawia, że pojawiają się dolegliwości stawowe, które objawiają się bólem, opuchlizną i obrzękiem stawu. Do tego dochodzi także ograniczona ruchomość stawu. Gdy dopuścimy do przewlekłego stanu chorobowego mogą pojawić się tzw. guzki dnawe, które formują się w okolicach stawów. Ciągle utrzymujący się nadmiar kwasu moczowego może doprowadzić do trwałego uszkodzenia stawów.
W jaki sposób przygotować się do badania kwasu moczowego we krwi?
Podstawowym warunkiem wykonania badania jest pozostawanie przez pacjenta na czczo. Zaleca się także, aby w dzień poprzedzający badanie pacjent unikał forsownego wysiłku. Poza tymi zaleceniami brak jest innych wymagań. Natomiast gdy konieczne jest oznaczenie kwasu moczowego w moczu należy wtedy wykonać dobową zbiórkę moczu.
Co może oznaczać podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi?
Nadmiar kwasu moczowego w organizmie może sugerować wiele chorób oraz różne stany fizjologiczne jak:
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby nerek,
- okres pomenopauzalny,
- zawał serca,
- odwodnienie,
- chorobę nowotworową lub terapię onkologiczną,
- stosowanie niektórych leków(np. salicylany, lewodopy czy takrolimus),
- niedoczynność tarczycy lub
- niedokrwistość hemolityczna.
Z tego powodu konieczne jest leczenie choroby podstawowej, które doprowadzi do obniżenie stężenia kwasu we krwi.
Oczywiście można podjąć także inne działania, które obniżą zawartość kwasu moczowego w ludzkim organizmie
Jak obniżyć kwas moczowy?
Zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego wymaga wyleczenia przede wszystkim choroby podstawowej. Jednakże na wpływ zawartości tego kwasu ma wpływ również tryb życia pacjenta. Dlatego podstawowym zaleceniem przy hiperurykemii jest zmiana dieta. Podstawowymi zaleceniami są:
- picie dużych ilości wody niegazowanej,
- unikanie alkoholu,
- ograniczenie mocnej kawy i herbaty,
- zminimalizowanie spożycia takich produktów jak czerwone mięso i tłuste potrawy, nabiał, szpinak czy strączki,
- wskazane jest natomiast jedzenie takich pokarmów jak produkty zbożowe, owoce, małe ilości chudego mięsa(najlepiej drobiu).
Zazwyczaj lekarz oprócz zmiany diety zaleca włączenie stosowania leków hipourykemizujących, które obniżają poziom kwasu moczowego we krwi. Dodatkowo można zastosować w życie kilka nawyków, które wspomogą walkę z nadmiarem kwasu moczowego.
Naturalne sposoby na obniżenie kwasu moczowego we krwi
W wielu książkach oraz portalach internetowych można znaleźć wiele porad mających wspomóc zmniejszenie stężenia tego kwasu w sposób naturalny(bez ingerencji leków). Ilość porad wynika ze wzrostu liczby osób chorych na dnę moczanową.
Do najczęściej powtarzanych porad zalicza się codzienne jedzenie jabłek ze skórką ze względu na dużą zawartość witaminy C. Innym sposobem jest picie łyżek soku z wiśni każdego dnia. W tym przypadku zadziałają flawonoidy, które rozpuszczają kwas moczowy we krwi. Do tego należy dołączyć dietę, gdzie z umiarem spożywa się produkty bogate w puryny. Nie należy stosować diet wysokobiałkowych. należy wykluczyć z diety produkty, które zawierają fruktozę lub syrop kukurydziany. Podstawową zasadą walki z wysokim stężeniem kwasu moczowego we krwi jest wypijanie każdego dnia co najmniej 8 szklanek wody. Dla osób zmagających się z kwasem moczowym zalecane jest jedzenie karczochów, cebuli czy truskawek. Do diety należy włączyć produkty bogate w potas jak:
- banany,
- awokado,
- zielone warzywa liściaste (szpinak, boćwina),
- rodzynki i śliwki,
- ziemniaki, arbuzy,
- truskawki i
- morele.
Warto również zwiększyć spożycie octu jabłkowego(do sałatek i innych potraw) lub nawet wypijać dwie łyżki octu zmieszane ze szklanką wody. Napój taki redukuje nagromadzony kwas moczowy.
Polecane sposoby na obniżenie kwasu moczowego
Według ekspertów warto przeprowadzać detoksykację organizmu. Najprostszym sposobem jest raz na dwa miesiące rozpuścić łyżeczkę sody oczyszczonej w litrze wody i pić taki napój osiem razy dziennie. Warto zauważyć, że sposób ten nie jest zalecany osobom mającym nadciśnienie tętnicze lub niewydolność nerek. Organizm można oczyścić stosując cebulę. Wystarczy ugotować dwie obrane i pokrojone w plastry cebule. Sok powstały w wyniku tych zabiegów należy pić z wodą kilka razy dziennie.
Najbardziej skuteczne rośliny w walce ze zbyt wysokim stężeniem kwasu moczowego
Do roślin najbardziej skutecznych w walce z kwasem moczowym zalicza się rośliny o działaniu moczopędnym takie jak:
- skrzyp,
- mniszek,
- karczoch.
Działanie oczyszczające wykazuje także ostropest plamisty, który dodatkowo chroni wątrobę. Stany zapalne redukuje też hakorośl(czarci pazur). Napar z tej rośliny redukuje stan zapalny. Można także przygotować napój z takich składników jak:
- szklanka soku wiśniowego,
- ananas,
- 1-2 łyżki stołowe kminu,
- miód
- mielony imbir(1 i 1/2 łyżeczki)