Kreatynina poniżej normy. Jak interpretować wyniki?

Badanie kreatyniny to jedno z podstawowych badań, które celem jest ocenienie pracy i wydolności nerek. Badanie to bardzo często zlecane jest przez urologów, którzy mają wątpliwości co do jakości pracy układu moczowego człowieka. Jeżeli poziom kreatyniny w surowicy krwi jest znacznie podwyższony, wówczas może to świadczyć o zaburzeniach pracy nerek. Dzięki temu badaniu możemy ocenić kumulację metabolitów, poważnych chorobach nerek oraz coraz częstszych zatruciach organizmu toksynami. Nerki, czyli parzyste narządy układu moczowo-płciowego człowieka odpowiadają za wydalanie, utrzymywanie homeostazy oraz za produkcję i degradację wielu hormonów. Dzięki kreatyninie bardzo szybko można więc sprawdzić, czy nerki działają w sposób prawidłowy, czy też nie. Co warto wiedzieć o kreatyninie? Co w przypadku, gdy widoczna w wynikach kreatynina poniżej normy? Jak interpretować wyniki?

Kreatynina – co to jest?

Niestety medyczne sformułowania często nie mówią jednoznacznie, o co chodzi. Skróty, swoiste nazwy i liczby dla wielu osób niezaznajomionych w tajnikach medycyny mogą działać wręcz odpychająco. Kreatynina to nic innego, jak organiczny związek, który w większości produkowany jest w mięśniach człowieka. Następnie z owych mięśni przedostaje się do krwi, a na końcu do kłębuszków nerkowych. W nerkach kreatynina poddawana jest procesom filtracji, aby następnie została wydalona wraz z moczem. Taka droga przebiega jednak tylko w przypadku osób zdrowych, u których niezauważalne są jakiekolwiek objawy choroby związane z układem moczowym i nerkami. Jeżeli nerki nie pracują prawidłowo, dochodzi do wzrostu kreatyniny we krwi. Wynik mówiący o podwyższonym stężeniu kreatyniny we krwi sam w sobie nie jest bardzo poważnym objawem, jednak często jest to pierwszy sygnał, ze w organizmie może dziać się coś złego i mogą znajdować się w nim inne, równie szkodliwe substancje.

W jakich przypadkach sprawdza się poziom kreatyniny?

Bardzo często lekarze urolodzy zalecają swoim pacjentom badanie kreatyniny profilaktycznie, aby zdiagnozować możliwe choroby układu moczowego. Wskazanie do badania może mieć jedynie charakter informacyjny. Oczywiście jest to wręcz rutynowe badanie wśród osób, które borykają się z chorobami związanymi z nerkami. W przypadku przewlekłej choroby nerek, oznaczanej jako PChN, wśród osób wymagających dializ i wśród osób z ostrą niewydolnością nerek to badanie, które jest wręcz koniecznością do oceny pracy nerek na bieżąco. Dodatkowo kreatynina sprawdzana jest też u osób po przebytych chorobach serca i z niewydolnością wątroby i trzustki. Niestety w przypadku, kiedy pracy odmawia jeden narząd, inne mogą być z tego powodu osłabione i również ich stan i praca może się pogarszać. Badanie te pozwala stwierdzić, czy przez nieprawidłową pracę któregoś z narządu nie ucierpiały nerki. Dodatkowo poziom kreatyniny sprawdzany jest również przed wieloma zabiegami chirurgicznymi, np. w przypadku chirurgii ogólnej i naczyniowej oraz przed zabiegami kardiologicznymi. Dzięki kreatyninie można też sprawdzić poziom współczynnika przesączenia kłębuszkowego. Jest to jeden z głównych wskaźników, który mówi o ostrej niewydolności nerek.

Jak przygotować się do badania kreatyniny?

W przypadku, gdy lekarz zalecił badanie kreatyniny, każdy pacjent musi odpowiednio przygotować się do tego badania, aby wynik był miarodajny. O czym należy pamiętać?

• Badanie na czczo- Jest to rodzaj badania, na które należy przyjść na czczo. Spożycie posiłku mogłoby zaburzyć wyniki,
• brak aktywności fizycznej- dzień przed wykonaniem badania niezalecane jest wykonywanie aktywności fizycznej, rozumianej jako uprawianie sportu, czy uciążliwe czynności wpływające na poziom zmęczenia,

Badanie to polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej. Całkowity zabieg trwa około 5 minut. Nieprzyjemny może być moment wkłucia, jednak jest to dosłownie moment.

Kreatynina w surowicy – normy

Zanim dowiemy się, co oznacza kreatynina poniżej normy i jak interpretować wyniki, musimy dowiedzieć się, jak przedstawiają się normy. Tak naprawdę normy uzależnione są od tego, co ustaliło dane laboratorium. Ramy mogą się więc różnić. Na poziom kreatyniny w dużym stopniu wpływa również masa mięśniowa, co oznacza, że u osób, które mają większą masę mięśniową, wyniki mogą być wyższe, natomiast u osób z niewielką ilością masy mięśniowej, wyniki mogą być dużo niższe. Można dostrzec tuta pewne tendencje, gdyż poziom kreatyniny u mężczyzn będzie dużo wyższy, niż w przypadku kobiet. Dodatkowo poziom kreatyniny uzależniony jest też od wieku oraz od tego, jaki tryb życia prowadzi dana osoba. Jej poziom zależny jest też od ciąży i amputacji kończyny. W każdym przypadku z wynikami badań udajemy się do specjalisty, który na podstawie wiedzy o naszej wadze, trybie życia i wynikach badań stwierdzi, czy poziom kreatyniny jest odpowiedni, czy też nie. Średnie prawidłowe wyniki u osoby dorosłej to 53–115 µmol/l, czyli (0,6–1,3 mg/dl).

Niska lub podwyższona kreatynina – jak interpretować wyniki?

Jak interpretować wyniki w takim przypadku? Jeżeli lekarz na podstawie ogólnej wiedzy o pacjencie stwierdzi, że poziom kreatyniny jest zbyt wysoki, może wskazywać to na nieprawidłową pracę nerek. Nie powinno to jednak budzić strachu wśród pacjentów. Wysoki wynik sam w sobie nie oznacza nic groźnego, a jedynie informuje, że w organizmie człowieka znajdują się toksyczne, a często niebezpieczne substancje, które trzeba jak najszybciej usunąć lub zmniejszyć ich ilość. W takim przypadku zlecane są kolejne, dokładniejsze badania diagnostyczne w celu dobrania odpowiednich leków.

Podwyższona kreatynina

Podwyższona kreatynina może oznaczać ostrą niewydolność nerek lub ich chorobę przewlekłą. W przypadku zdrowych nerek może równie oznaczać ciężkie odwodnienie i akromegalię. Podstawowym działaniem, jakie podejmowane jest w przypadku podwyższonej kreatyniny, jest eliminacja czynnika, który doprowadził do stanu podwyższenia. Następnie włączana jest odpowiednia dieta polegająca na spożywaniu dużych ilości wody oraz ograniczenie spożywania niektórych potraw (w tym ryb, mięsa, mleka i innych przetworów mlecznych).

Kreatynina poniżej normy

Warto również dowiedzieć się, co może wskazywać kreatynina poniżej normy i jak interpretować wyniki w takim przypadku. W niektórych przypadkach obniżony poziom kreatyniny nie jest uzasadnionym powodem do niepokoju, a do tych sytuacji zaliczamy:

• Ciążę,
• zanik mięśni,
• głodówki,
• stosowanie leków glikokortykosteroidowych.

Niski wynik kreatyniny wskazuje oczywiście na prawidłową pracę nerek, jednak zbyt niski wynik może być powodem wymienionych powyżej przypadków.

Kreatynina we krwi i w moczu – porównanie badań

Badanie kreatyniny może być interpretowane również z moczu na dwa sposoby:

• Z dobowej próbki moczu,
• z moczu przypadkowego.

W przypadku badania z krwi materiał pobierany jest z żyły łokciowej, a na samo badanie należy przyjść na czczo, aby wyniki były jak najbardziej wiarygodne. W przypadku badania kreatyniny z moczu nie ma takich ograniczeń, jednak warto pamiętać, że badanie z krwi jest bardziej miarodajne i wiarygodne.