Kiła jest przenoszoną droga płciową infekcją wywołaną przez rodzaj bakterii zwanej Treponema pallidum. W ubiegłym roku zanotowano 25% wzrost zachorowalności wśród Polaków. Ponadto, odsetek mężczyzn, szczególnie mężczyzn homoseksualnych, którzy cierpią na tę chorobę, z dnia na dzień wzrasta.
Czym jest kiła?
Pierwszym objawem kiły jest niewielki, bezbolesny ból. Może pojawić się na narządach płciowych, odbytnicy lub w jamie ustnej. Ten ból w krajach zachodnich nazywa się „chancre”, co oznacza rozwijający się wrzód na genitaliach z powodu posiadania choroby wenerycznej. Ludzie często nie zauważają tego od razu. A to, niestety, może okazać się decydujące w zdiagnozowaniu.
Kiła może być trudna do zdiagnozowania. Ktoś może ją mieć bez objawów przez lata. Jednak im wcześniej wykryta zostanie kiła, tym lepiej. Kiła, która nie jest leczona przez długi czas, może spowodować poważne uszkodzenie ważnych narządów, takich jak serce i mózg.
Kiła rozprzestrzenia się jedynie poprzez bezpośredni kontakt z syfilitycznymi zmianami. Nie można go przekazywać, dzieląc toaletę z inną osobą, nosząc ubranie innej osoby lub używając przyborów do jedzenia innej osoby.
Etapy zakażenia kiłą
Cztery etapy kiły to:
- Podstawowa,
- Wtórna,
- Utajona,
- Trzeciorzędowa.
Kiła jest najbardziej zaraźliwa w pierwszych dwóch stadiach. Kiedy kiła znajduje się w ukrytym lub utajonym stadium, choroba pozostaje aktywna, ale często bez żadnych objawów. Kiła trzeciorzędowa jest najbardziej szkodliwa dla zdrowia.
Kiła pierwotna
Pierwotny etap kiły występuje około trzech do czterech tygodni po tym, jak dana osoba nabawiła się bakterii. Zaczyna się od małego, okrągłego owrzodzenia zwanego chancrem. Chancre jest bezbolesny, ale jest wysoce zaraźliwy. Ten ból może pojawić się wszędzie tam, gdzie bakterie dostały się do organizmu, na przykład w jamie ustnej, narządach płciowych lub odbytnicy. Średnio ból pojawia się około trzech tygodni po zakażeniu, ale może pojawić się od 10 do 90 dni. Ból pozostaje w dowolnym miejscu od dwóch do sześciu tygodni.
Kiła jest przenoszona przez bezpośredni kontakt. Zwykle ma to miejsce podczas aktywności seksualnej, w tym seksu oralnego.
Wtórna kiła
W drugim etapie kiły mogą rozwinąć się wysypki skórne i ból gardła. Wysypka nie swędzi i zwykle występuje na dłoniach i stopach, ale może wystąpić w dowolnym miejscu na ciele. Niektórzy ludzie nie zauważają wysypki i mylą ją z reakcja alergiczną. Inne objawy kiły wtórnej mogą obejmować:
- bóle głowy,
- obrzęk węzłów chłonnych,
- przewlekłe zmęczenie,
- gorączkę,
- nagła utratę masy ciała,
- wypadanie włosów,
- ból stawów.
Wyżej wymienioną objawy znikną, niezależnie od tego, czy rozpoczęte zostanie leczenie czy też nie. Jednak nieleczenie wiąże się z nosicielstwem. Warto zwrócić uwagę, że wtórna kiła jest często mylona z innym schorzeniem.
Kiła utajona
Trzeci etap kiły to utajony lub ukryty etap. Objawy pierwotne i wtórne ustępują, a na tym etapie nie wystąpią żadne zauważalne symptomy. Jednak bakterie pozostają w ciele. Ten etap może trwać latami, zanim przejdzie do kiły trzeciorzędowej.
Kiła trzeciorzędowa
Ostatnim etapem zakażenia jest kiła trzeciorzędowa. Cierpi na ją do 30% chorych. Kiła trzeciorzędowa może występować latami lub dziesięcioleciami od pierwotnej infekcji. Kiła trzeciorzędowa może zagrażać życiu. Niektóre inne potencjalne skutki kiły trzeciorzędowej obejmują: ślepotę, głuchotę, chorobę psychiczną, utratę pamięci, zniszczenie tkanek miękkich i ból kości, zaburzenia neurologiczne tj. udar, zapalenia opon mózgowych, a także choroby serca.
W jaki sposób diagnozuje się syfilis?
Jeżeli pacjent podejrzewa, że może być posiadaczem kiły bez wahania powinien skierować się do lekarza, tak szybko, jak to możliwe. Lekarz zleci przeprowadzenie badania krwi oraz dokona fizykalnego badania ciała. Jeśli występują jakiekolwiek owrzodzenia, lekarz może pobrać próbkę z owrzodzenia, aby ustalić, czy są obecne bakterie kiły.
W przypadku, gdy lekarz posiada podejrzenia, że pacjent ma problemy z układem nerwowym z powodu kiły trzeciorzędowej może on zdecydować się na nakłucie lędźwiowe. Podczas tej procedury gromadzi się płyn mózgowo-rdzeniowy, aby lekarz mógł przeprowadzić badania na obecność kiły.
Jeśli pacjentka jest w ciąży, lekarz może dokonać badania w postaci osłuchania pod kątem kiły, ponieważ bakterie mogą znajdować się w ciele kobiety. Ma to zapobiegać zakażeniu płodu przez wrodzoną kiłę. Wrodzona kiła może powodować poważne uszkodzenia u noworodka, a nawet może być śmiertelna.
Leczenie kiły
Kiła pierwotna i wtórna są łatwe do leczenia za pomocą wstrzyknięcia penicyliny. Penicylina jest jednym z najczęściej stosowanych antybiotyków i zwykle jest skuteczna w leczeniu kiły. Osoby uczulone na penicylinę będą prawdopodobnie leczone innym antybiotykiem, takim jak: doksycylina, azytromycyna oraz ceftriakson.
Podczas leczenia należy unikać kontaktu seksualnego, dopóki wszystkie rany na ciele nie zostaną wyleczone, a lekarz poinformuje, że można bezpiecznie rozpocząć uprawianie seksu. Trzeba pamiętać, że wszyscy partnerzy seksualni powinni poddać się badaniu na obecność kiły.
Jak zapobiegać syfilisowi?
Najlepszym sposobem zapobiegania zachorowania na kiłę jest uprawianie bezpiecznego seksu. Powinno się używać prezerwatyw podczas każdego kontaktu seksualnego. Ponadto pomocne może być:
- Stosowanie tamy dentystycznej (kwadratowy kawałek lateksu) lub prezerwatyw podczas seksu oralnego.
- Unikanie dzielenia się zabawkami erotycznymi.
Kiła może również być przenoszona przez wspólne igły. Związku z czym, warto zachować podstawowe zasady higieny i używać jednorazowych igieł.
Powikłania związane z kiłą
Matki zakażone kiłą są narażone na poronienia, martwe porody lub przedwczesne porody. Istnieje również ryzyko, że matka z kiłą przekaże chorobę swojemu płodowi. Jest to tak zwana kiła wrodzona. Wrodzona kiła może zagrażać życiu dziecka. Takie dzieci z powodu zakażenie mogą mieć:
- Deformacje ciała,
- Opóźnienia rozwojowe,
- Padaczkę,
- Obrzęk wątroby i śledziony,
- Wysypki, gorączki,
- Niedokrwistość,
- Żółtaczkę.
Jeśli dziecko ma wrodzoną kiłę i nie zostanie ona szybko wykryta, może to grozić poważnymi, zdrowotnymi powikłaniami w postaci uszkodzenia kości, zębów, oczu, uszu i mózgu.
