Fruktoza to cukier prosty znajdujący się w naturalnej postaci w wielu owocach, który znalazł bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym, ponieważ dodaje się go niemal do wszystkich przetwarzanych produktów spożywczych.
Niestety coraz większa liczba osób zaczyna obecnie sięgać po wysoko przetworzone produkty oraz gotowe dania, które zawierają bardzo duże ilości fruktozy, a jak zostało jakiś czas temu udowodnione, nadmierne spożycie wspomnianego cukru może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia groźnych chorób cywilizacyjnych. Czym tak naprawdę jest fruktoza, w jaki sposób wpływa ona na nasze zdrowie i jakie znalazła zastosowanie w przemyśle spożywczym?
Czym jest fruktoza?
Jak zostało wspomniane na wstępie fruktoza to cukier prosty (monosacharyd), który pozyskiwany jest głównie z owoców, dlatego też bardzo często nazywany jest cukrem owocowym. Może on występować w kilku postaciach, a mianowicie jako:
- sacharoza,
- wolny cukier prosty,
- polimer-fruktan
Organizm po spożyciu fruktozy transportuje ją wprost do wątroby, w której może ona zostać poddana dwóm procesom. W pierwszym fruktoza wykorzystywana jest jako paliwo dla celów energetycznych (przekształcana jest na energię potrzebną do działania), natomiast w drugim ulega ona przekształceniu w glikogen i zostaje zmagazynowana w wątrobie.
W sytuacji, gdy fruktoza spożywana jest w zbyt dużych ilościach, to jej nadmiar nie zostaje niestety wykorzystany do produkcji energii, dlatego też odkładając się w organizmie, ulega ona przekształceniu w tkankę tłuszczową, która przyczynia się do rozwoju bardzo niebezpiecznych chorób cywilizacyjnych takich jak cukrzyca, otyłość oraz miażdżyca.
Pożywka dla nowotworów
Jak zostało udowodnione w licznie przeprowadzonych badaniach fruktoza to największy sprzymierzeniec nowotworów a w szczególności raka trzustki, ponieważ stanowi dla niego podstawowe źródło energii.
Nie bez przyczyny osoby chore na nowotwory przestrzegane są przed spożyciem słodyczy oraz innych produktów zawierających w swoim składzie cukier, ponieważ przyspieszają one rozrost komórek nowotworowych.
Niekorzystny wpływ na układ krążenia
Fruktoza spożywana w nadmiarze bardzo negatywnie wpływa na nasz układ krążenia, ponieważ doprowadza do wzrostu stężenie złego cholesterolu we krwi, co oczywiście przekłada się na zwiększenie ryzyka zawału serca, udaru mózgu, a także rozwoju miażdżycy.
Warto również wiedzieć o tym, iż fruktoza może doprowadzić do rozwoju nadciśnienia tętniczego oraz innych chorób układu sercowo-naczyniowego.
Czy fruktoza może doprowadzić do rozwoju cukrzycy?
Oczywiście fruktoza spożywana w niewielkich ilościach nie powinna odbić się negatywnie na zdrowiu, jednak można ją obecnie spotkać w wielu produktach spożywczych, dlatego też jej kumulacja z pewnością wpłynie niekorzystnie na naszą gospodarkę węglowodanową.
Co to jednak oznacza? Zbyt duże ilości fruktozy mogą przyczynić się do rozwoju cukrzycy typu 2, która bardzo często nazywana jest również cukrzycą insulinoniezależną. Z tego też względu w trosce o swoje zdrowie warto bardzo dokładnie czytać etykiety wszystkich kupowanych produktów spożywczych, eliminując te, które zawierają duże ilości cukru.
Fruktoza przyczynia się do rozwoju otyłości
Fruktoza to niestety cukier, który jak wiadomo, zaliczany jest do grona najbardziej kalorycznych produktów. Ma ona tyle samo kalorii co zwykły cukier produkowany z buraków cukrowych, jednak charakteryzuje się kilkukrotnie większą słodkością. Niestety fruktoza nie przyczynia się do wydzielania insuliny, przez co w organizmie nie dochodzi do produkcji leptyny, czyli hormonu regulującego apetyt.
Z tego też względu po spożyciu fruktozy odczuwa się niepohamowany apetyt, przez który waga rośnie i to w bardzo szybkim tempie. Im większe spożycie fruktozy, tym większy apetyt oraz większy przyrost masy ciała. Z tego też względu osoby, które z genetycznego punktu widzenia narażone są na szybki przyrost masy ciała, powinny fruktozę omijać bardzo szerokim łukiem.
Pozostałe problemy zdrowotne związane ze spożyciem fruktozy
Naukowcy, którzy już kilkanaście lat temu badali wpływ spożycia fruktozy na zdrowie, doszli do kilku bardzo ważnych wniosków,które warto wziąć sobie głęboko do serca.
Fruktoza, podobnie zresztą, jak i inne cukry, doprowadza do spadku wrażliwości tkanki nerwowej na insulinę, co przyczynia się bezpośrednio do wystąpienia problemów z prawidłowym funkcjonowaniem mózgu w postaci osłabienia pamięci. Inne z kolei badania udowodniły, iż fruktoza wpływa na podwyższenie stężenia we krwi kwasu moczanowego, co może w bardzo szybkim tempie doprowadzić do wystąpienia dny moczanowej zwanej inaczej artretyzmem.
Choroba ta najczęściej objawia się obrzękiem i silnym bólem stawu co w najgorszym przypadku może doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia narządu ruchu. Z tego też względu należy ograniczyć spożycie fruktozy, zwłaszcza w podeszłym wieku.
Występowanie i zastosowanie fruktozy
Fruktoza w naturalnej postaci występuje w większości owoców, z których pozyskuje się ją, wykorzystując następnie na bardzo szeroką skalę w przemyśle spożywczym. Wykorzystuje się ją przede wszystkim jako środek słodzący, który od zwykłego cukru jest nawet dwa razy słodszy. Największą zaletą fruktozy jest to, iż cukier ten pomaga przedłużyć okres przydatności do spożycia różnego rodzaju wyrobów cukierniczych, stanowiąc tym samym naturalny konserwant.
Jakie jeszcze zastosowanie znalazła fruktoza w przemyśle spożywczym? Produkuje się z niej bezbarwny, bardzo słodki oraz dobrze rozpuszczalny syrop glukozowo-fruktozowy, który dodawany jest niemal do wszystkich gotowych wyrobów (soków, ciast, ciasteczek, gotowych dań, napojów gazowanych, nalewek alkoholowych, dżemów, galaretek, a nawet wędlin). Wspomniany syrop jest nie tylko słodszy od zwykłego cukru, ale również znacznie tańszy, dlatego też wykorzystuje się go na potęgę.
Fruktoza
Kliknij i sprawdź ceny!
Wszystkie produkty spożywcze wytwarzane z udziałem fruktozy zapewniają organizmowi natychmiastowy zastrzyk energii, co zostało nawet wykorzystywane podczas produkcji napojów izotonicznych dla sportowców. Takie napoje nie powinny być jednak jedynym źródłem energii, ponieważ fruktoza nie należy niestety do najzdrowszych produktów.
Warto również wiedzieć o tym, iż fruktoza bardzo często dodawana jest do żywności przeznaczonej dla osób chorych na cukrzycę, ponieważ w odróżnieniu od glukozy nie wchłania się zbyt szybko, nie powodując tym samym szybkiego wzrostu stężenia glukozy we krwi. Oczywiście należy jednak pamiętać o tym, aby nie spożywać zbyt wielu produktów zawierających w swoim składzie fruktozę, ponieważ jej nadmiar może odbić się bardzo niekorzystnie na zdrowiu.