Endometrioza – Czym jest, przyczyny, objawy, sposoby leczenia.

Endometrioza to choroba znana głównie kobietom. W niektórych przypadkach w znacznym stopniu utrudnia życie i powoduje szereg problemów zdrowotnych. Endometrioza to wędrująca śluzówka lub inaczej rozrost błony śluzowej macicy poza nią w miejscach, takich jak jama otrzewna, jajniki lub jajowody. Lekarze od lat próbują zmierzyć się z tą uprzykrzającą życie wielu kobiet chorobą, jednak niektóre jej przypadki do dziś stanowią nieodkrytą tajemnicę.

Czym jest endometrioza?

Podany wyżej opis nie do końca odzwierciedla spektrum tej przypadłości. Błona śluzowa zwana inaczej endometrium powinna występować wyłączenie w obrębie jamy macicy. Jeżeli endometrium zlokalizowane będzie również w innych partiach ciała, mowa w tym przypadku o zaburzeniu. Teorii powstania endometriozy jest bardzo dużo, jednak nie określono do tej pory jednej, konkretnej przyczyny, która stanowi główny zapalnik problemu. Niektóre, skrajne przypadki medyczne potwierdziły występowanie błony śluzowej macicy na organach takich jak płuca, a nawet w układzie nerwowym.

Trzy teorie endometriozy

Wszelkie, dotychczasowe teorie, jakie powstały o endometriozie, można podsumować w trzech, ogólnych punktach. Pierwszą z nich jest teoria transplantacji, która zakłada cofanie się błony śluzowej, czyli wsteczne miesiączkowanie. Teoria ta zakłada przemieszczanie się krwi menstruacyjnej przez jajowody do jamy otrzewnej. Kolejną teorią jest teoria metaplazji, która zakłada, iż komórki mają zdolność przekształcania się w komórki menstruacyjne pod wpływem wielu różnych, skomplikowanych czynników. Ostatnią propozycją naukowców jest teoria indukcji łączącej powyższe propozycje w jedną. Niezwykle ważna wydaje się w tym przypadku prawidłowa praca układu immunologicznego oraz genetyka. Niestety etiopatogeneza pomimo wielu lat licznych badań nad endometriozą pozostaje nadal tajemnicą.

Przyczyny powstawania endometriozy

Badania wskazują na to, że endometrioza to choroba, która dotyka wielu kobiet w okresie rozrodczym. Bardzo rzadko stwierdza się występowanie endometriozy u kobiet około 30. lub 40. roku życia. Lekarze zgodnie twierdzą, iż endometrioza powiązana jest z genetyką i dziedziczeniem oraz ze zbyt wysokim stężeniem estrogenów.

Objawy endometriozy

Objawy endometriozy są wysoce zróżnicowane i nie od razu oznaczają jej występowanie. Wiele objawów, które zwiastują endometriozę, może być objawem zupełnie innej choroby, która nie jest w ogóle powiązana z ginekologią. Najczęstszymi objawami, które zwiastują endometriozę, są:

• Bolesne, obfite miesiączki, które prowadzą do zasłabnięć i bólu kręgosłupa,
• Bolesne stosunki,
• Długotrwałe miesiączki, trwające nawet 10 dni,
• Problemy z zajściem w ciążę,
• Plamienia okołomiesiączkowe,
• W przypadku wszczepienia się endometrium w odbytnicę lub pęcherz, może pojawić się krew w moczu lub w kale.

Nie warto ignorować nawet jednego objawu endometriozy. Bardzo często lekarz ginekolog może pomóc kobiecie uporać się z wczesnymi objawami endometriozy poprzez zastosowanie odpowiedniej farmakologii. Oprócz wymienionych wyżej objawów, na szczególną uwagę zasługują również niepozorne objawy, takie jak:

• Nudności,
• Zaparcia,
• Biegunki,
• Silny PMS,
• Ogólne osłabienie,
• Bolesne owulacje,
• Krwawienia z przewodu pokarmowego.

Diagnostyka endometriozy- Jakie badania pomagają wykryć endometriozę?

Niestety endometrioza jest niespecyficzną chorobą, a jej wykrycie bywa trudne. Jeżeli lekarz podejrzewa endometriozę, wówczas wykonuje przezpochwowe badanie ginekologiczne oraz badanie krwi (a ściślej poziom markera CA-125). W niektórych przypadkach niezwykle pomocna okazuje się również tomografia komputerowa, która ukazuje ewentualne ogniska endometriozy rozsiane po ciele człowieka. Badanie, które ostatecznie stwierdza tę przypadłość, nazywa się badaniem laparoskopowym wnętrza macicy. Umożliwia ono również określenie ilości wszczepów. Mogą być to pojedyncze ogniska lub rozsiane skupiska endometrium.

Endometrioza- Możliwe powikłania

Oprócz zespołu bólowego, kobieta może mieć duże trudności z zajściem w ciążę. Kiedy endometrioza nie zostanie w porę wykryta, może dojść do zrostów obejmujących na przykład jajowody. Występują tutaj również problematyczne stany zapalne. Zaburzona praca jajowodów może doprowadzić do niepłodności kobiety. W tym przypadku powikłaniem może być również zaburzenie pracy układu immunologicznego oraz zaburzoną pracę hormonów jajników. Wszystkie te rzeczy mogą doprowadzić do nieprawidłowej implantacji zarodka w macicy. W przypadku kobiet borykających się z endometriozą, z dużym prawdopodobieństwem wystąpić może poronienie, które wynosi tutaj 40%, a w przypadku kobiet zdrowych- 20%.

Leczenie endometriozy

Proces leczenia tej przypadłości może przebiegać w trzech formach.

• Leczenie chirurgiczne- W zależności od zabiegu, można podzielić je na radykalne oraz zachowawcze. Zabieg chirurgiczny może skupiać się jedynie za usunięciu ognisk endometriozy lub nawet jajowodu, czy macicy. Usuwanie macicy jest zabiegiem ostatecznym oraz doszczętnym. Stosowane jest w przypadku zagrożenia życia kobiety lub w przypadku, kiedy sama nie wyrazi chęci posiadania kolejnych dzieci i zdeterminowana jest zawalczyć o swoje zdrowie i życie.
• Leczenie farmakologiczne- W tym przypadku mowa o tabletkach hormonalnych, które często samoistnie usuwają niewielkie skupiska endometrium. Farmakologia stosowana jest w przypadku niewielkich zmian, które zostały szybko zdiagnozowane. Tutaj stosowane jest również leczenie przeciwbólowe. Głównymi jednak wskazaniami do takiej formy leczenia są wskazania, mówiące o nieoperacyjnych postaciach endometriozy, wznowieniu dolegliwości lub niedoszczętności operacji. Każdy lekarz dobiera sposoby leczenia dostosowane do indywidualnego przypadku choroby.

Endometrioza a dieta

Niewiele kobiet wie, że ważne jest odpowiednie odżywianie w przypadku endometriozy. Pomoże to odbudować zachwianą odporność oraz wzmocnić organizm. Wśród produktów zalecanych przez ginekologów i dietetyków w przypadku endometriozy znaleźć możemy jabłka, sałatę, rzepę, kwasy Omega-3 i Omega-6, marchew, rabarbar, tłuste ryby, orzechy, siemię lniane, gruboziarniste kasze oraz brązowy ryż.