Egzema jest poważnym schorzeniem skórnym powodującym stan zapalny lub rozległe podrażnienie skóry. Najczęstsza postać egzemy to spora wysypka, która przyjmuje postać atopowego zapalenia skóry. W innych przypadkach to klasyczna, czerwona wysypka. Atopowe zapalenie skóry zwykle odnosi się do genetycznych skłonności danej osoby do rozwoju wysypek skórnych lub do rozwoju stanów alergicznych.
Generalnie egzema występuje u niemowlaków – około 20% wszystkich przypadków, pozostałe dotyczą starszych dzieci i dorosłych. U małych dzieci objawy przy prawidłowym leczeniu powinny zniknąć. Jednak istnieją przypadki, kiedy to objawy egzemy występują przez całe życie.
Co to jest egzema?
Egzema to rozległa, czerwona wysypka pojawiająca się na skórze pacjenta w wyniku reakcji alergicznych lub czynników genetycznych. Widoczne plamy skórne są zaczerwienione, swędzące, czasem powodują podrażnienie i stan zapalny. W poważniejszych stan mogą pojawić się pęcherze. Atopowe zapalenie skóry, które jest jedną z form egzemy obejmuje układ odpornościowy pacjenta i wywołuje inne symptomy tj. astmę lub katar sienny. Natomiast druga postać egzemy, czyli zapalenie skóry wywołuje jej podrażnienie. Zasadniczo, część ludzi wyrasta z tego schorzenia. Inni leczą egzemę przez całe dorosłe życie. Pokrótce można wskazać, że egzema:
- Pojawia się na wskutek czynników pokarmowych. Niektóre produkty spożywcze mogą wywoływać objawy skórne, np. orzechy czy produkty mleczne.
- Ma różne objawy, które zależą od wieku pacjenta. Jednak w większości przypadków obejmuje łuszczące i swędzące plamy na skórze.
- Może być również wywoływana przez czynniki środowiskowe, takie jak dym i pyłki. Jednak wyprysk nie jest stanem uleczalnym.
- Leczona jest poprzez kontrolowanie gojenia się uszkodzonej skóry i łagodzeniu objawów.
- Nie jest to choroba zakaźna, ale jej całkowite wyleczenie nie jest jeszcze możliwe.
Rodzaje egzemy
Istnieje wiele różnych rodzajów egzemy. Do tych najważniejszych można zaliczyć:
- Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry: to reakcja skórna na kontakt z substancją lub alergenem, którą układ odpornościowy rozpoznaje jako obcy.
- Wyprysk dyshidrotyczny: to podrażnienie skóry na dłoniach i stopach, które cechuje się pojawianiem swędzących i bolesnych pęcherzy.
- Neurodermatitis: rodzaje egzemy, który tworzy łuszczące się plamy na skórze głowy, przedramionach, nadgarstkach i podudziach. Przyczyną tego stanu może być np. ukąszenie owada.
- Nerwowy wyprysk: są to okrągłe plamy podrażnionej skóry, które mogą być zaskorupiałe, łuszczące się i swędzące.
- Egzema łojotokowa: tworzy tłuste, łuszczące się, żółtawe plamy skóry, zwykle na skórze głowy i twarzy.
Objawy
Objawy egzemy pojawiające się wraz z upływającym czasem zależą od kilku czynników. Przede wszystkim od wieku pacjenta, ponieważ im starsza skóra, tym objawy silniejsze. Ponadto, inne schorzenia skórne mogą bezpośrednio wpływać na skale obrażeń i powierzchnię, jaką będzie zajmować egzema.
Egzema, często nazywany atopowym zapaleniem skóry, często występuje u niemowląt, w postaci suchych i łuszczących się plam na skórze. Te podłużne plamy prócz tego, że są z wyglądu mało estetyczne, bardzo swędzą, a czasem pieczą.
Większość ludzi rozwija atopowe zapalenie skóry przed ukończeniem 5 lat. Połowa z tych, którzy rozwijają tę chorobę w dzieciństwie, nadal cierpi na objawy w okresie dorosłości. Jednak objawy te często różnią się od tych obserwowanych u dzieci.
Osoby z tym schorzeniem często doświadczają dwóch typów okresów. Podczas pierwszego rzutu objawy się nasilają lub pogarszają. Po tym czasie następuje tzw. odwilż, ponieważ objawy ulegają poprawie.
Objawy u niemowląt
- Rozległe wysypki często pojawiające się na skórze głowy i policzkach.
- Wysypki przybierają postać bąbli, których zawartość jest pełna płynu.
- Wysypki mogą powodować ekstremalne swędzenie. Może to zakłócać sen dziecka, powodować u niego drażliwość i płacz. Ciągłe pocieranie i drapanie może prowadzić do infekcji skóry.
Objawy u większych dzieci
- Wysypki często pojawiają się za fałdami łokci lub kolan.
- Są również powszechne na szyi, nadgarstkach, kostkach i fałdzie między pośladkami i nogami.
Z czasem mogą wystąpić następujące objawy:
- Wysypki mogą stać się wyboiste.
- Wysypki mogą rozjaśnić lub przyciemnić kolor.
- Wysypki mogą zagęszczać się w procesie znanym jako lichenifikacja. Wysypki mogą wtedy rozwinąć tzw. węzły i stały świąd.
Objawy u dorosłych
- Wysypki często pojawiają się na fałdach łokci lub kolan czy też na karku.
- Wysypki pokrywają większość ciała pacjenta.
- Wysypki mogą być szczególnie widoczne na szyi, twarzy i wokół oczu.
- Wysypki mogą powodować bardzo suchą skórę.
- Wysypki mogą trwale swędzić i wywoływać podrażnienia i rany.
- Wysypki u dorosłych mogą być bardziej łuszczące niż występujące u dzieci.
- Wysypki mogą prowadzić do infekcji skóry.
Przyczyny
Główna przyczyna powstawania egzemy nie jest do końca znana. Lekarze i naukowcy uważają, że jej głównym źródłem jest połączenie czynników genetycznych i środowiskowych. Niemniej jednak, ta choroba skórna nie jest stanem zaraźliwym. Bardziej na nią podatne są małe dzieci, które są dodatkowo obciążone genetycznie takimi skłonnościami. W przypadku, gdzie obaj rodzice mieli egzemę, pojawienie się jej u dziecka jest większe. Co więcej, czynniki środowisko również mają duży wpływ na rozwój egzemy. Należą do nich następujące środki:
- Drażniące:wszelkiego rodzaju mydła, detergenty, szampony, środki dezynfekujące, soki ze świeżych owoców, mięsa lub warzyw.
- Alergeny: roztocza, zwierzęta domowe, pyłki, pleśnie i łupież.
- Mikroby: obejmują bakterie, takie jak Staphylococcus aureus, wirusy i niektóre grzyby.
- Gorące i zimne temperatury:Bardzo gorąca lub zimna pogoda, wysoka i niska wilgotność oraz pot pojawiający się w wyniku ćwiczeń.
- Pokarmy: produkty nabiałowe, jaja, orzechy i nasiona, produkty sojowe i pszenica.
- Stres: pogarsza skale objawów.
- Hormony: Kobiety mogą doświadczać nasilonych objawów egzemy w czasie, gdy zmieniają się poziomy hormonów, na przykład w czasie ciąży i w pewnych momentach cyklu miesiączkowego.
Leczenie
Zasadniczo leczenie opiera się na zmniejszaniu i łagodzeniu pojawiających się objawów. Podczas chorowania na egzemę zaleca się stosowanie następujących środków:
- Kremów i maści działających przeciwzapalnie.
- Ogólnoustrojowych kortykosterydów.
- Antybiotyków w przypadku leczenia bakteryjnego zapalenia skóry.
- Leków przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych.
- Leków przeciwhistaminowych.
- Fototerapii.
