Dna moczanowa jest chorobą przewlekłą. Dna moczanowa występuje głównie u mężczyzn w średnim i starszym wieku. Jest to zaburzenie przemiany materii. Jej głównym objawem są dotkliwe bóle w okolicy stawów oraz ich zniekształcenie. W zaawansowanej postaci choroby dochodzi do nieodwracalnych zmian związanych z uszkodzeniem układu ruchowego, co znaczne upośledza sprawność ruchową i jest przyczyną niepełnosprawności. Zmiany obejmują także z czasem inne organy, nie tylko stawy – wskutek tego dochodzi między innymi do kamicy nerkowej oraz uszkodzenia nerek.
Przyczyną choroby jest nadmiar kwasu moczowego, który pochodzi z puryn. Nadmiar kwasu zaczyna się w takiej sytuacji krystalizować oraz odkładać w stawach i tkance okołostawowej. Moczany (tak medycyna określa kryształy powstające w chorobie) raną tkankę oraz wywołują stan zapalny, który jest główną przyczyną bólu oraz zmian chorobowych.
Dieta przy dnie moczanowej
Jednym ze sposobów polecanych przez lekarzy oraz specjalistów na zmniejszenie dolegliwości ze strony choroby jest zmiana sposobu żywienia oraz trybu życia. Dobrze dobrana dieta, która uwzględnia eliminację lub ograniczenie produktów niezbyt korzystnie wpływających na chorobę pozwala w znaczy sposób zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować większość objawów. Dlatego tez takie postępowanie jest bardzo zalecane i proponowane wśród chorych na dnę moczanową.
Przy dnie moczanowej zaleca się stosowanie diety, która jest niskokaloryczna. Jest to wskazane przede wszystkim dla osób otyłych lub z nadwagą, a także dla tych, którzy posiadają tendencję do przybierania na wadze. Prawidłowa masa ciała jest bowiem niezbędna, aby ograniczyć objawy i skutki choroby.
Ogólne zasady diety
Będąc na diecie warto jest zwrócić uwagę na ilość spożywanych posiłków oraz ich regularność. Zaleca się (jak przy większości diet) spożywanie mniejszych posiłków, ale w regularnych godzinach – cztery do pięciu posiłków w odstępach 2-3 godzinnych. Jest to najbardziej optymalny rozkład posiłków dla większości osób. Regularne jedzenie znacznie poprawia także samopoczucie oraz stymuluje układ pokarmowy do lepszej i bardziej wydajnej pracy. Dzięki takiej regulacji można dodatkowo uniknąć problemów z wypróżnianiem się.
Warto zwrócić uwagę na czas zjedzenia ostatniego posiłku w ciągu dnia, czyli kolacji. Powinna być zjedzona na około 4h przed pójściem spać – najbardziej optymalną porą jest więc godzina 19. Dzięki temu organizm zdąży strawić większość posiłku, a tym samym zapobiegnie to gromadzeniu się kwasu moczowego w nocy.
Przygotowując potrawy warto pamiętać o tym, że powinny być one stosunkowo łagodne w smaku (nie powinno się używać ostrych przypraw, takich jak mielona papryka ostra, curry czy chilli). Polecane jest także zmienić sposób przygotowywania potraw.
Czego nie należy jeść przy dnie moczanowej?
W diecie powinno być mało puryn, ponieważ produktem końcowym ich przemiany są puryny. Należy więc ograniczyć spożywanie warzyw bogatych w purynę, takich jak warzywa strączkowe (groch, fasola), jak również płatki owsiane, otręby pszenne i kiełki pszenicy. Zrezygnować trzeba również z przyjmowania dużych ilości tłuszczów, ponieważ wzmagają one wchłanianie zwrotne moczanów. Korzystnie wpływa to również na wagę. Ze względu na ograniczenie ilości przyjmowanych tłuszczów, świetnie sprawdza się przygotowywanie potraw na parze, na grillu oraz w piekarniku. Takie sposoby przyrządzania potraw gwarantują mniejszą kaloryczność oraz są ogólnie bardziej zdrowe.
Odpowiednia dieta powinna być obejmować rezygnację lub mocne ograniczenie ilości spożywanego alkoholu. Należy zrezygnować przede wszystkim ze spożywania piwa, ponieważ zawiera drożdże piwne, które działają niekorzystnie. Można raz na jakiś czas wypić lampkę wina, które w takiej ilości jest uznawane za dobrze wpływające na organizm oraz samopoczucie.
Wśród produktów, które należy przyjmować rzadko i w bardzo małych ilościach należą między innymi owoce morza, suszone grzyby, tłuste ryby (śledź, makrela, flądra), parówki, mięso wołowe i wieprzowe, dziczyzna, podroby, kapusta czerwona, kapusta włoska. Dodatkowo należy ograniczyć spożywanie słodkich napojów gazowanych.
Polecane produkty w diecie
Dieta przy dnie moczanowej powinna być dobrana, żeby dominowały w niej produkty z których powstaje mniej niż 50mg kwasu moczowego. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie objawów oraz uzyskanie korzyści dla zdrowia.
Produkty, które są wskazane w diecie przy dnie moczanowej to przede wszystkim zielone warzywa, owoce, nabiał. Wybierając produkty nabiałowe warto jest zwrócić uwagę na ilość tłuszczu, które zawierają. Dobrze jest wybierać produkty niskotłuszczowe oraz beztłuszczowe – obecnie nie jest to trudne zadanie, ponieważ na rynku istnieje bardzo dużo świetnych pod względem jakości produktów light.
W diecie przy dnie moczanowej bardzo ważną rolę odgrywa prawidłowe nawodnienie. Chorzy powinni przyjmować około 2 litrów płynów dziennie (8 szklanek). Najlepiej, żeby to była woda mineralna niegazowana albo herbatki ziołowe. Odpowiednia ilość płynów przyjmowanych w ciągu dnia pozwala na wydalenie kwasu moczowego. Zapobiega także powstawaniu kamieni nerkowych. Dzięki temu organizm lepiej funkcjonuje – przede wszystkim nerki oraz układ moczowy.
Dieta to nie wszystko
Dna moczanowa jest chorobą nieuleczalną, ale leki i dieta znacznie wpływają na stan pacjenta. Mimo tego, że dieta odgrywa bardzo ważną rolę w minimalizowaniu objawów oraz zapobieganiu skutkom choroby. Warto jednak pamiętać, że jest ona tylko dodatkiem do innych sposobów leczenia, które powinny być dobrane przez lekarza do indywidualnego przypadku każdego pacjenta. W większości przypadków lekarze zalecają przyjmowanie leków, które obniżają stężenie kwasu moczowego we krwi oraz ułatwiają jego wydalanie.
Bardzo ważnym elementem leczenia i zapobiegania skutkom choroby jest także aktywność ruchowa. Warto jest regularnie ćwiczyć, ale jednocześnie dbać o to, aby nie obciążać stawów. Wskazane jest między innymi pływanie, a także jazda na rowerze i ćwiczenia pod okiem rehabilitanta czy fizjoterapeuty.
