Ostatnimi czasy naprawdę wiele słyszy się o glutenie. Wydaje się, że gluten urósł do rangi wroga numer jeden zdrowego odżywiania i prawidłowej diety. O glutenie mówią wszyscy – pojawia się w telewizji, gazetach i kolorowych czasopismach. Dieta bezglutenowa, niegdyś była czymś spotykanym naprawdę niezwykle rzadko. Ludzie stosowali ją jedynie pod przymusem, który spowodowany był problemami zdrowotnymi. W dzisiejszych czasach jest nieco inaczej. Po dietę bezglutenową sięga coraz więcej osób, którzy w zasadzie wcale nie muszą wykluczać glutenu z jadłospisu. Jednak decydują się to zrobić. Decyzja ta bardzo często podyktowana jest jednak pośrednio względami zdrowotnymi. Bowiem dieta bezglutenowa jest dość powszechnie uważana za dietę zdrowszą. Biorąc pod uwagę coraz bardziej wzrastającą ludzką świadomość względem żywności i chęć odstawienia niezdrowych produktów, na rzecz tych ekologicznych, zdrowszych i mniej przetworzonych – nie może dziwić taki wzrost zainteresowania dietą bezglutenową.
Czym w ogóle jest gluten?
Skoro dieta bezglutenowa w dzisiejszych czasach wyszła z piwnicy, przestała być sprawą skrajnie marginalną i pomijaną, warto jest zdawać sobie sprawę z tego, czym właściwie jest gluten. To absolutna podstawa, jeżeli ktokolwiek myśli o przejściu na dietę bezglutenową, z jakichkolwiek względów. Gluten to nic więcej tylko rodzaj połączonych ze sobą białek roślinnych – gliadyny oraz gluteniny. Gluten odgrywa sporą rolę w wyrobie ciast – dzięki niemu ciasta są ciągliwe, wyrastają poprzez proces fermentacji, a jeżeli nie podlegają temu procesowi – są za jego sprawą spulchniane. Jeżeli nie ma potrzeby spulchniania ciasta, przez wzgląd na ciągliwe właściwości, gluten nadal ma zastosowanie. Gluten znajduje się w ziarnach zbóż – żyta, pszenicy oraz jęczmienia.
Dla kogo jest dieta bezglutenowa?
Dieta bezglutenowa musi być bezwzględnie stosowana w dwóch przypadkach:
- w przypadku celiakii
- w przypadku alergii na gluten
Dość często zdarza się, że oba te schorzenia są ze sobą mylone. Uważane za jedno i to samo, jednak pod dwoma różnymi nazwami. To nie jest jednak prawda. Celiakia to choroba, która dotyka jeden procent społeczeństwa. Jest chorobą trzewną związaną z odpowiedzią immunologiczną organizmu na pojawienie się w nim glutenu. Organizm wytwarza przeciwciała, które mają na celu zwalczenie glutenu, zakwalifikowanego jako niebezpieczeństwo. Doprowadza to do uszkodzenia kosmków jelitowych.
Alergia na gluten natomiast jest jednym z rodzajów alergii pokarmowych. Statystycznie aż dwadzieścia procent chorych na alergię pokarmową, ma właśnie alergię na gluten. Objawy alergii mogą z wiekiem ulegać zmianie lub nawet całkiem zaniknąć w przypadku nabycia przez organizm właściwej odporności. Ludzie, którzy należą do jednej z tych grup bezwzględnie muszą unikać produktów, w których występuje gluten. Jednakże nic nie stoi na przeszkodzie, by każdy, kto jest zainteresowany zmianą trybu życia, zmianą diety, może zainteresować się tego typu dietą. Wzrost zainteresowania dietą bezglutenową wśród zwyczajnych ludzi, związany jest bezpośrednio ze wzrostem świadomości zdrowym odżywianiem oraz promowaniem zdrowego trybu życia, który prezentowany jest przez gwiazdy kina, telewizji, sportu i innych celebrytów, którzy brylują na salonach i pojawiają się na pierwszych stronach kolorowych czasopism.
Dieta bezglutenowa – zasady
Dieta bezglutenowa należy do grona diet eliminacyjnych, czyli takich, których istota polega na wykluczeniu jakiegoś składnika z diety. W tym wypadku chodzi oczywiście o gluten. Skoro wiadomo już czym jest gluten, można przyjrzeć się dokładniej produktom, które mogą go zawierać.Ogólnie rzecz biorąc można podzielić produkty z glutenem na dwa rodzaje:
- Produkty, które naturalnie zawierają gluten
- Produkty, które w procesie przetwarzania zyskały gluten
Dieta bezglutenowa polega na absolutnym i bezwzględnym wykluczeniu z jadłospisu obu tych grup produktów. Jakich więc produktów należy się wystrzegać w przypadku stosowania diety bezglutenowej?
- kukurydziane płatki śniadaniowe
- mąka ryżowa
- mąka gryczana
- mąka kukurydziana
- konserwy mięsne
- konserwy rybne
- wędlina podrobowa
- wędlina
- jogurty owocowe
- maślanki
- produkty seropodobne
- serki topione
- owoce suszone
- majonez
- czekolada
- chipsy
- pieczywo inne niż oznaczone jako bezglutenowe
- wszystko na bazie zbóż zawierających gluten -makarony, pyzy, pierogi
- proszek do pieczenia
- zupy zagęszczane mąką
- sos sojowy
- kawa zbożowa
- wszystko w panierce
- bułka tarta
- mąka pszenna
- mąka ryżowa
- mąka kukurydziana
- mąka orkiszowa
Przykładowy jadłospis
Dieta bezglutenowa jest dietą bardzo restrykcyjną. Nie znaczy to jednak, że jadłospis przy takiej diecie musi być smutny i nijaki. Przy diecie bezglutenowej nadal można jeść smaczne, zdrowo i kolorowo. Wystarczy się tylko trochę postarać. Wydawać się może, że skoro lista rzeczy, których jeść nie można, bo albo zawierają one gluten albo zawierać mogą, bo zostały skażone na etapie przetwórstwa, jest tak długa to nie zostało zbyt wiele rzeczy do jedzenia. To nie jest jednak prawda. Co zatem można jeść w przeciągu całego dnia?
- Śniadanie: Jajecznica z pomidorami, szparagami oraz pietruszką, dwie kromki pieczywa bezglutenowego, masło, herbata
II Śniadanie: bułeczki kukurydziane
Obiad: Bataty pieczone z piersią kurczaka
Kolacja: Tofu z sezamem - Śniadanie: herbata, ser żółty, gotowane jajko, pieczywo bezglutenowe
II Śniadanie: Kasza jaglana z owocami
Obiad: Zupa ogórkowa, ryż z jabłkami
Kolacja: Owoce (dowolne), jogurt naturalny - Śniadanie: Jajka z parmezanem
II Śniadanie: Mus gruszkowy
Obiad: Kurczak curry z papryką, sałatka z cykorii
Kolacja: Kasza jaglana z rodzynkami oraz owocami (dowolnymi) - Śniadanie: Kasza jaglana z owocami
II Śniadanie: Chipsy jabłkowe
Obiad: Kotlety jajeczne, ryż, mozzarella z brzoskwiniami
Kolacja: sałatka z kurczakiem, awokado i ogórkiem - Śniadanie: orzechowa granola
II śniadanie: Łosoś w ogórku
Obiad: Burgery z ciecierzycy
Kolacja: Cukinia nadziewana warzywami - Śniadanie: Placki ryżowe
II śniadanie: Koktajl z bananów, imbiru, pietruszki i pomarańczy
Obiad: Makaron sojowy, warzywa, kurczak
Kolacja: Krem pomidorowy
