Deja vu – pamięć, mózg, komórki nerwowe, parapsychologia, złudzenie optyczne

Każdy z nas choć raz doświadczył poczucia, że już coś się wydarzyło lub nieznane miejsce, w którym byliśmy po raz pierwszy stało się na chwile dziwnie znajome. Takie odczucie znane jest oczywiście jako deja vu i zdarza się, choć sporadycznie u 80% ludzi. Jest to doświadczenie, prawie zawsze jest ulotne i pojawia się przypadkowo.

Co odpowiada za pojawienie się deja vu

Pomimo szerokiego spektrum występowania, doświadczenia deja vu są słabo rozumiane pod względem naukowym. Deja vu występuje krótko, bez ostrzeżenia i nie ma żadnych fizycznych manifestacji poza odczuwaniem. Wielu badaczy sugeruje, że zjawisko to jest doświadczeniem opierającym się na pamięci i zakłada, że odpowiadają za to ośrodki pamięci znajdujące się w mózgu.

Ośrodki pamięci w mózgu a deja vu

Płaty skroniowe są niezbędne do zachowania długotrwałych wspomnień wydarzeń i faktów. Pewne obszary przyśrodkowych płatów skroniowych są istotne w przypominaniu sobie wydarzeń lub rozpoznawaniu. Naukowcy często próbowali znaleźć powiązania między déjà vu a zaburzeniami zdrowia psychicznego, zwłaszcza dysocjacyjną tożsamością, schizofrenią i zaburzeniami lękowymi. Do tej pory jednak w dużej mierze nie udało się znaleźć żadnego rozstrzygającego dowodu łączącego takie zaburzenia z doświadczeniami déjà vu. Wydaje się jednak, że istnieją pewne powiązania między déjà vu a epilepsją, ponieważ chorzy donoszą o występowaniu odczuć typu déjà vu w momencie poprzedzającym wystąpienie napadu padaczkowego.

Błędy pomiędzy komórkami nerwowymi a deja vu

Deja vu u osób zdrowych jest uznawane za błąd w ośrodku pamięci. Niektórzy naukowcy uważają, że deja vu występuje z powodu rozbieżności w systemach pamięci prowadzących do niewłaściwego generowania impulsów pomiędzy komórkami nerwowymi. Oznacza to, że informacje pomijają pamięć krótkotrwałą i docierają do pamięci długotrwałej. To z kolei znaczy, że deja vu jest wywoływane przez niedopasowanie ośrodka czuciowego do ośrodka przywołującego pamięć. To tłumaczy, dlaczego nowe doświadczenie może wydawać się znajome, ale nie tak namacalne, jak w przypadku, gdy efekt deja vu nie występuje.

Deja vu a złudzenia optyczne

pewne badania sugerują, że efekt deja vu może być analogiem złudzenia optycznego. Pamięć składa się z różnych elementów: krótkoterminowych i długoterminowych wspomnień, wspomnień z wydarzeń (epizodów) i wspomnień opartych na faktach. Jednak jednym z głównych obszarów w mózgu, na którym skupili się naukowcy był hipokamp, region, w którym powstają nowe wspomnienia. Ponieważ wspomnienia są tworzone przez grupę komórek mózgowych połączonych silnym wiązaniem chemicznym, znajdowanie i przywoływanie wspomnień może obejmować aktywację określonej grupy właśnie tych komórek mózgowych. Często po prawidłowym funkcjonowaniu zachodzi płynna integracja pomiędzy przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. Kiedy jednak dochodzi do nadmiernej komunikacji między krótkoterminowymi i długotrwałymi wspomnieniami, teraźniejszość może zacząć przypominać przeszłość.

Deja vu a wcześniejsze wcielenia

Profesjonaliści zajmujący się parapsychologią doskonale wiedzą, że wysoce intuicyjna osoba to osoba, której dusza przeszła wiele cykli. Jeśli potrafimy bardzo dobrze balansować pomiędzy świadomością a podświadomością możemy sięgnąć po potężne źródło wrodzonej wiedzy. W pewnym momencie swojego życia możemy doświadczyć deja vu. Uważają oni, że doświadczenia deja vu nie powinny być odrzucane jako zwykłe zbiegi okoliczności. Są to wiadomości od naszej duszy, które pozwalają pozwalając podejmować nam mądrzejsze decyzje, które mają pozytywny wpływ na nasze życie. Przypadki Deja vu mogą równie dobrze być wskazówkami, aby pomóc nam poradzić sobie z obecnymi wyzwaniami. Przeszłość oferuje wiele mądrości. Nasze doświadczenia z poprzednich wcieleń służą zwiększeniu naszego zrozumienia i podnoszą naszą świadomość obecnego świata, w którym żyjemy.

Jak się zachować gdy doświadczamy deja vu

Niektóre doświadczenia deja vu mogą pomóc w rozwiązaniu problemów życiowych. Mogą pomóc radzić sobie z aktualnymi problemami w miłości lub naprawiać złe relacje. Osoby uduchowione są bardziej otwarte na przyjęcie tych wiadomości. Nie zawsze musimy reagować na doświadczenia deja vu za każdym razem, kiedy się pojawią.  Świadomość i uwzględnienie chwil deja vu są czasem wystarczające, aby podejmować mądrzejsze decyzje, które mogą przynieść nam szczęście i dobrobyt w tym życiu. Nawet ci, którzy nie bardzo wierzą w koncepcję reinkarnacji, często nie potrafią wyjaśnić niektórych momentów deja vu, lub ich silnej tęsknoty za podróżą lub odwiedzeniem pewnych miejsc lub ich silną awersją do nich.

Inne wyjaśnienia dotyczące zjawiska deja vu

Pomimo tego,  że déjà vu jest stosunkowo powszechne, przeprowadzono stosunkowo ograniczone badania na ten temat.Dotychczas wiadomo, że u osób bez psychozy lub epilepsji płata skroniowego przyczyny déjà vu dzielą się na cztery kategorie – uwagę, pamięć, podwójne przetwarzanie i neurologię.

• Wyjaśnienia déjà vu obejmują początkowe postrzeganie, które dokonuje się w warunkach obniżonej uwagi, po którym następuje drugie spojrzenie z pełną uwagą.Na przykład, jeśli masz zamiar otworzyć drzwi wejściowe do domu, a chwilowo rozprasza nas hałas w oddali, kiedy wrócimy do zadania, to pierwsze wrażenie może wydawać się odległe w przeszłości. Odwrócenie uwagi, które oddziela te dwie percepcje, może być równie ulotne jak mrugnięcie okiem.
• Objaśnienia dotyczące pamięci zakładają, że pewien szczegół nowego doświadczenia jest znany, ale źródło tej znajomości zostało zapomniane. Założeniem tego wyjaśnienia jest to, że ludzie napotykają niezliczone zdarzenia w ciągu dnia, ale nie zwracają uwagi na wszystkie informacje. Późniejsze przetworzenie tych informacji może czasami wywoływać przypomnienie i déjà vu.
• Objaśnienia dotyczące podwójnego przetwarzania déjà vu sugerują, z kolei, że dwa zwykle synchroniczne procesy poznawcze stają się chwilowo asynchroniczne. Alternatywnie, percepcja i pamięć mogą stać się asynchroniczne.
• Neurologiczne wyjaśnienia déjà vu przypisują to zjawisku albo niewielkiemu napadowi skroniowemu u osoby bez epilepsji, albo opóźnieniu w transmisji neuronalnej pomiędzy oczami, uszami lub innymi narządami percepcyjnymi a ośrodkiem przetwarzania znajdującym się w mózgu.
• Jedna cecha jest charakterystyczna wszystkich doświadczeń deja vu, jesteśmy całkowicie świadomi tego, co się dzieje, co oznacza, że uczestnictwo całego mózgu nie jest konieczne do wytworzenia tego zjawiska.

Dlaczego warto dokładnie zbadać zjawisko deja vu

Być może dla niektórych deja vu nie jest warta uwagi badawczej. Wiele osób może wydawać się dziwaczną sztuczką mózgową, którą uczymy się włączać w codzienną rutynę. Dochodzenie w tej dziedzinie może jednak prowadzić do bardziej dogłębnej znajomości nas samych. Lepsze zrozumienie deja vu może przybliżyć nas do zrozumienia złożonego związku między nami a naszymi wspomnieniami. Może wyznaczyć ścieżkę dla lepszego zrozumienia, w jaki sposób włączamy naszą pamięć i jak nasza pamięć jest połączona z naszą świadomością.