Czy można zajść w ciążę podczas okresu? To pytanie zadaje sobie wiele kobiet, a szczególnie te, które mają nieregularne cykle oraz lubią uprawiać seks w tych dniach. Jest to dość kontrowersyjny temat. Nawet ginekolodzy zapytani o to, nie są w stanie podać jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ zapłodnienie jest uwarunkowane wieloma czynnikami.
Cykl miesiączkowy – przebieg
Cykl miesiączkowy, jak sama nazwa wskazuje, przebiega w całości w ciągu jednego miesiąca. Każdy miesiąc to nowy cykl, dzięki czemu kobieta ma świadomość, że jej organizm cały czas jest gotowy na wydawanie potomstwa. Prawidłowy cykl trwa około 28 dni, lecz cykle krótsze lub dłuższe do 7 dni nie są powodem do niepokoju. Na długość cyklu ma wpływ wiele czynników, a tym samym i na możliwość zajścia w ciążę. Cykl miesiączkowy składa się z trzech etapów:
1. Miesiączka
Krwawienie miesiączkowe zapoczątkowuje zawsze nowy cykl. Martwa już komórka jajowa jest wydalana z macicy wraz z błonami, które wytworzyły się w czasie cyklu na wypadek zapłodnienia. Jeśli nie doszło do zapłodnienia, nie są już potrzebne i trzeba zrobić miejsce dla nowej komórki jajowej, gotowej na zapłodnienie. Krwawienie może trwać od 3 do nawet 7 dni. Towarzyszą mu nieprzyjemne dolegliwości, takie jak bóle brzucha czyli lekkie skurcze macicy czy osłabienie, a także wzmożony lub zmniejszony apetyt i rozdrażnienie.
2. Owulacja
Teoretycznie następuje około tydzień po miesiączce i na 14 dni przed kolejną. To właśnie w tym czasie następują tzw. dni płodne i można zajść w ciążę. I tylko wtedy. Jednak przy nieregularnych cyklach, trudno określić dokładnie moment owulacji. W jej czasie dojrzała komórka jajowa przedostaje się do jajowodu i do macicy. Przejście komórki przez jajowód może być odczuwalne jako ucisk lub nawet lekki ból w podbrzuszu. Nie każda kobieta jednak ma to szczęście, by odczuwać owulację. Nawet u tych, które odczuwają, nie dzieje się to w każdym cyklu. Warto więc mierzyć temperaturę, bo w trakcie owulacji zazwyczaj jest lekko podwyższona. Dodatkowo można rozpoznać moment owulacji po wyglądzie i konsystencji śluzu. Przed owulacją, śluz powinien przypominać białko jaja kurzego i jest to oznaka dni najwyższej płodności. Po owulacji zaś śluz zmienia się w mętny i lepki lub całkiem zanika.
3. Końcówka cyklu
Po owulacji następuje zagnieżdżenie komórki jajowej w macicy, która zaczyna przygotowywać się na ciążę wytwarzając coraz grubsze błony, mające chronić zapłodnioną komórkę. Kiedy do zapłodnienia nie dochodzi, to wszystko jest znów usuwane w trakcie kolejnej miesiączki i zaczyna się kolejny cykl.
Dni płodne w cyklu miesiączkowym
Dni płodne to czas, w którym można zajść w ciążę. Jest to jedynie kilka dni, które mają miejsce w momencie około-owulacyjnym cyklu miesiączkowego. Sama owulacja trwa około 24-36 godzin. Dni płodne zaś, to jedynie około 5 dni – trzy przed owulacją i dwa po. Przed owulacją następuje faza najwyższej płodności. Dlaczego to tak krótko? Ponieważ komórka jajowa jest zdolna do zapłodnienia tylko przez 24 godziny, a żywotność plemników wynosi do pięciu dni.
Regularność cyklu, a możliwość zajścia w ciążę
Regularność cyklu jest bardzo ważnym czynnikiem determinującym możliwość zajścia w ciążę. Im bardziej regularne cykle, tym większe prawdopodobieństwo, że prawidłowo określi się porę owulacji i dni płodnych. Każda kobieta powinna prowadzić kalendarz miesiączkowy, w którym będzie wszystko zapisywała. Dzięki temu oceni regularność swoich cykli i będzie mniej więcej wiedziała jak przebiega jej cykl. Jednak chyba nie ma kobiety, która zawsze ma idealne cykle trwające 28 dni. Każda kobieta doświadcza wahań cyklu. Jego długość zależy od momentu owulacji, a z tym może być różnie. Czasem owulacja może wystąpić zaraz po miesiączce, a czasem nawet tydzień po, spóźniający się okres może zależeć od bardzo wielu czynników. Od tego kiedy następuje owulacja, zależy też wystąpienie kolejnej miesiączki. Na wahania długości cyklu ma wpływ bardzo wiele czynników, np:
- infekcje, przeziębienia;
- problemy zdrowotne, np. z tarczycą;
- zaburzenia hormonalne (wahania poziomu hormonów płciowych);
- pogoda;
- stres;
- zażywane leki;
- podróże;
- odchudzanie.
Przez to żadnego dnia cyklu nie da się określić jako w stu procentach niepłodny.
Cykle bezowulacyjne
Zdarzają się również cykle przebiegające bez owulacji. Miesiączka po takim cyklu, o ile w ogóle wystąpi, zaczyna się zazwyczaj brązowymi plamieniami i może się na tym skończyć. Taki stan u kobiety w wieku rozrodczym budzi niepokój i jest wskazaniem do wizyty u ginekologa, a ten jeśli stwierdzi, że przyczyną cyklu bezowulacyjnego są zaburzenia hormonalne, może skierować do endokrynologa. Taki stan wymaga diagnostyki i leczenia, ponieważ uniemożliwia zajście w ciążę.
Seks w czasie miesiączki, a możliwość zajścia w ciążę
Miesiączka to trudny czas dla większości kobiet. Dla większości, bo nie brakuje takich, które w tym czasie nawet chętnie uprawiają seks. Niektóre kobiety twierdzą, że seks łagodzi nieprzyjemne objawy okresu. Nie ma przeciwwskazań do współżycia w tych dniach, ale należy wziąć pod uwagę większą podatność kobiet w tym czasie na infekcje intymne. Zarówno kobieta jak i mężczyzna muszą odpowiednio zadbać o higienę miejsc intymnych.
Zajście w ciążę podczas okresu – czy to możliwe?
Żadne środki antykoncepcyjne nie są w stu procentach skuteczne. Tym bardziej krwawienie miesiączkowe nie jest formą zabezpieczenia przed zajściem w ciążę. Ryzyko jest jednak niewielkie. Miesiączka wypada zazwyczaj w dni niepłodne. Owszem, przy nieregularnych cyklach trudno określić, które dni są płodne i współżycie z mężczyzną w każdym dniu będzie ryzykowne, jednak okres to czas, kiedy macica wydala martwą komórkę jajową, by przygotować się na przyjęcie kolejnej, zdolnej do zapłodnienia.
W czasie okresu nie ma więc możliwości zajścia w ciążę. Jednak istnieje możliwość, że dojdzie do zapłodnienia po współżyciu w trakcie menstruacji. Ginekolodzy twierdzą, że ryzyko pojawia się przy nieregularnych cyklach, a szczególnie tych bardzo krótkich jak i bardzo długich. Plemniki są w stanie przeżyć w odpowiednich warunkach (najlepiej w śluzie płodnym) do pięciu dni. Jeśli kobieta współżyje z mężczyzną w czasie miesiączki trwającej krótko lub w ostatnich dniach długiego krwawienia, to plemniki mogą dotrwać żywe do momentu owulacji, jeśli ta nastąpi krótko po zakończeniu się miesiączki. Wtedy wszystko może się zdarzyć.
Podsumowując, istnieje prawdopodobieństwo zajścia w ciążę, ale nie w trakcie menstruacji, tylko po współżyciu w jej trakcie. Zależy to jednak od regularności cyklu i wielu innych czynników mających wpływ na czas wystąpienia owulacji. Jednak każdy, kto decyduje się na współżycie podczas miesiączki, powinien pomyśleć o zabezpieczeniu. Prezerwatywa podczas seksu w czasie okresu odgrywa większą rolę niż tylko ochrona przed ciążą. Chroni także kobietę przed infekcjami intymnymi, a mężczyznę przed drażniącym działaniem krwi menstruacyjnej. Warto też wiedzieć, że u kobiet stosujących antykoncepcję, krwawienie pojawia się po przerwaniu lub zakończeniu kuracji i jest nazywane krwawieniem z odstawienia. W tym momencie nie ma żadnej możliwości zajścia w ciążę.
