CRP to niezwykle czuły wskaźnik, który mówi o stanie zapalnym w organizmie. Wielu lekarzy zleca badanie tego wskaźnika, aby przekonać się, czy infekcja jest na tyle poważna, że konieczne jest włączenie antybiotyku. Oczywiście wyróżnić można również inne przyczyny wykonywania tego badania. Poprawny wynik CRP uzależniony jest od wieku osoby badanej, a także od innych, możliwych chorób w organizmie i wskaźnik ten może być inny u dziecka i inny u osoby dorosłej. Czym jest CRP? Co warto o nim wiedzieć? Co oznacza podwyższone CRP u dziecka?
CRP – co to jest?
Jest to proste badanie, które wykonywane jest z krwi. Oznacza to, że rodzic wraz z dzieckiem musi udać się do laboratorium w celu pobrania krwi do analizy. CRP to białko C-reaktywne i zwane jest również białkiem ostrej fazy. Podwyższony poziom tego wskaźnika mówi o możliwym stanie zapalnym w organizmie człowieka. Warto jednak pamiętać, że z wyników badań możemy jedynie wnioskować o stanie zapalnym, nie możemy poznać jednak konkretnej przyczyny i lokalizacji owego stanu. Białko C-reaktywne produkowane jest przez wątrobę w momencie, w którym organizm toczy walkę ze stanem zapalnym. Jego produkcja następuje wtedy, kiedy wykryte zostaną pierwsze cytokiny zapalne, które są białkami układu odpornościowego i wytwarzane są przez leukocyty we krwi. W niektórych przypadkach stan zapalny jest bezobjawowy, natomiast w przypadku odczuwania dolegliwości bólowych, w wielu przypadkach zalecane jest badanie CRP, aby potwierdzić diagnozę i wdrożyć leczenie.
Kiedy najczęściej wykonuje się badanie CRP u dziecka?
Najczęściej lekarz zleca badanie wtedy, kiedy dziecko bez powodu gorączkuje przez kilka dni, a jego stan się nie poprawia. W takich wypadkach ciężko stwierdzić, czy infekcja pozostająca w organizmie dziecka ma charakter wirusowy, czy bakteryjny. Dzięki tym wynikom badań lekarz będzie mógł stwierdzić, czy wdrażanie do leczenia antybiotyków jest konieczne. CRP bada się również w przypadku podejrzenia choroby autoimmunologicznej lub w momencie podejrzenia nowotworu. Jest to również badanie kontrolne, które ukazuje, czy leczenie przynosi efekty i czy dziecko wraca do zdrowia.
Kiedy wykonuje się badanie CRP u dziecka?
Badanie to może zostać zlecone szczególnie wtedy, kiedy:
- Nastąpiło podejrzenie infekcji (bakteryjnej, grzybiczej, wirusowej, pasożytniczej),
- lekarz chce ocenić, jak mocno tan zapalny jest rozwinięty,
- lekarz chce podjąć decyzję, jakie leki powinny zostać zastosowane do leczenia,
- po przebytej infekcji,
- podejrzewana jest choroba układu pokarmowego,
- lekarz podejrzewa wystąpienie choroby autoimmunologicznej,
- w przypadku nowotworów (np. białaczka),
- po odrzuceniu przeszczepu,
- w przypadku chorób sercowo-naczyniowych.
Normy CRP u dzieci
Prawidłowy poziom CRP wśród noworodków to 5 mg/l, natomiast u dzieci starszych wskaźnik nie powinien przekraczać 10 mg/l.
- CRP 3,1-10 mg/l – możliwa reakcja zapalna w organizmie,
- 10-40 mg/l- łagodne stany zapalne, możliwa infekcja wirusowa,
- 40-200 mg/l- możliwa infekcja bakteryjna,
- 200-500 mg/l- możliwe bardzo ciężkie zakażenia bakteryjne i oparzenia.
Co oznacza podwyższone CRP u dziecka?
W przypadku dzieci wynik świadczy zazwyczaj o toczącej się w organizmie infekcji. Zakażony może być na przykład układ moczowy, migdałki lub może powstawać zapalenie płuc. Bardzo wysoki poziom CRP może być interpretowany jako możliwa posocznica, nowotwór lub toczeń. Na szczęście w większości przypadków badanie to wykrywa niegroźne stany zapalne, które mogą zostać szybko pokonane dzięki antybiotykom i lekom wzmacniającym odporność. Niestety badanie to nie jest w stanie wskazać miejsca, w którym toczy się stan zapalny. Lekarz podejmuje wtedy decyzję o dalszych badaniach lub przepisuje ogólny antybiotyk, który działa kompleksowo. Warto pamiętać, że podwyższony wynik CRP może też wskazywać na choroby układu krwionośnego i na choroby serca.
Wynik CRP a szczepionka
Często rodzice nie wiedzą, że poziom CRP może drastycznie wzrosnąć, jeżeli dziecko niedawno było szczepione. Przez taką niewiedzę w przeszłości padało wiele błędnych diagnoz, które wręcz paraliżowały ze strachu rodziców martwiących się o zdrowie i życie dziecka. Dlaczego szczepionki mogą podnosić wskaźnik CRP? Dzieje się tak ze względu na to, że szczepionki stymulują układ odpornościowy, dlatego po ich podaniu może pojawić się nagła odpowiedź zapalna. Objawiać się ona może właśnie podwyższeniem wskaźnika CRP lub wzrostem leukocytów.
Kiedy wynik CRP świadczy o infekcji bakteryjnej, a kiedy o infekcji wirusowej?
Lekarz zleca to badanie, aby sprawdzić, jaki charakter ma przechodzona infekcja. Dlaczego następuje konieczność wykonywania wyników badań krwi w tym przypadku? Przede wszystkim dlatego, że na poszczególne rodzaje infekcji stosowane są różne antybiotyki. Jeżeli poziom CRP mieści się w granicach 15 mg/l a 20 mg/l, może to świadczyć o infekcji wirusowej, natomiast wynik powyżej 40 mg/l może świadczyć o infekcji bakteryjnej i z pewnością wdrożona zostanie antybiotykoterapia. Należy pamiętać, że wynik CRP może przez dłuższy czas utrzymywać się na wysokim poziomie, jednak pod koniec choroby z pewnością się obniży.
Przeciwwskazania do wykonania badania CRP
Do wykonania badania potrzebna jest krew w minimalnej dawce. Nie zanotowano jak dotąd żadnych przeciwwskazań dotyczących wykonywania tego badania. Przed wykonaniem badania warto jednak poprosić lekarza o wypisanie recepty na plaster znieczulający, który sprawia, że pobieranie krwi nie jest dla dziecka bolesne.
Czy paskowe testy CRP są skuteczne?
Pobierania krwi boją się nie tylko dzieci, ale równie osoby dorosłe. Jest to dosyć nieprzyjemny zabieg, przed którym chcemy się uchronić. Obecnie pomiar CRP można wykonać samodzielnie, nie wychodząc z domu. Do określania poziomu CRP służą tak zwane testy paskowe, które dostępne są w większości aptek stacjonarnych oraz w aptekach internetowych. Dzięki temu bez konieczności wychodzenia z domu można sprawdzić, czy konieczne jest udanie się do lekarza po antybiotyk. Takie paski mają zazwyczaj cztery różne zakresy, które pozwalają określić rodzaj infekcji. Wyniki, jakie może pokazać paskowy test, mieszczą się w przedziałach:
- CRP poniżej 8 mg/l,
- CRP 8-40 mg/l,
- CRP 40-100 mg/,
- CRP powyżej 100 mg/l.
Warto jednak pamiętać, że tego typu testy mogą podać błędny wynik. W przypadku dziecka warto jednak wykonać tradycyjne badanie krwi, gdyż może to pomóc uniknąć nieporozumieniom. Wynik uzyskany w laboratorium daje pełny obraz, a wyniki testów domowych nie są przyjmowane przez wielu lekarzy, który twierdzą, że nie jest to dokładna forma badań. Warto podkreślić, że cena testu paskowego jest też dużo droższa, niż badania krwi, gdyż jeden pasek kosztuje około 40-50 zł.
Co oznacza niskie CRP u dziecka?
W medycynie ma czegoś takiego jak CRP poniżej normy. Niski wynik (bliski 0) świadczy o tym, ze w organizmie nie ma żadnej infekcji i niepotrzebne jest podejmowanie leczenia. Niski wynik CRP to nic innego, jak prawidłowy wynik, dlatego jest to powód do radości dla rodziców. Niski wynik po przebytej infekcji oznacza, że leczenie przyniosło pożądane efekty.
