Chleb bezglutenowy: przepisy, zalety oraz korzyści zdrowotne
Dieta bezglutenowa jest jedynym, najlepszym rozwiązaniem dla osób z celiakią, czyli z ciężką nietolerancją glutenu. Obecnie wiele osób, nie tylko alergików, przestrzega diety bezglutenowej. Swój wybór tłumaczą lepszym samopoczuciem i zdrowiem. W ich opinii, spożywanie pokarmów bez glutenu jest zdrowsze i bezpieczniejsze. Tym samym, osoby będące na diecie bezglutenowej, a więc żywieniu opartym na braku produktów z glutenem, muszą znaleźć odpowiedniki klasycznych potraw czy produktów. Jednym z takich produktów jest chleb bezglutenowy. Bardzo rzadko można go zakupić w sklepie, ale nowoczesne i rozwijające się piekarnie coraz częściej włączają go do codziennej sprzedaży.
Co to jest gluten i dieta bezglutenowa?
Gluten to białko występujące w pszenicy, jęczmieniu, życie i pszenżycie, (połączenie pszenicy i żyta). To związek, który pomaga danej żywności, takiej jak zboża, chleb i makaron utrzymać pożądany kształt. Gluten występuje również w niektórych produktach kosmetycznych, takich jak balsam do ust, oraz w kleju stosowanym do zaklejania znaczków. U osób chorych na celiakię zażywanie tylko jednego rodzaju zboża może powodować problemy zdrowotne, ponieważ takie osoby w ogóle nie trawią glutenu. Stosowanie diety zawierającej gluten może prowadzić do ciężkiej choroby. Dieta bezglutenowa może uratować życie osoby z celiakią.
Chleb bezglutenowy – przepisy
Dzięki prostemu przepisowi na smaczny chleb bezglutenowy, żadna osoba cierpiąca na celiakię, nie będzie musiała rezygnować z jedzenia chleba. Przygotowanie chleba bezglutenowego według niniejszego przepisu zabiera około godziny czasu, ale jest wart takiego poświęcenia. Łączne kaloria takiego chleba bezglutenowego to 137. Zawartość węglowodanów to około 9%, cukrów 3%, a białka 5% – dziennego zapotrzebowania.
Potrzebne składniki:
- 325 ml mleka półtłustego – około 0,5% do 1,2%,
- 2 duże jaja klasy M,
- 1 łyżeczka białego octu winnego,
- 450 g mąki bezglutenowej pszennej, razowej,
- ½ łyżeczki soli morskiej,
- 2 duże łyżki cukru trzcinowego,
- 1½ x 7 g saszetki suszonych owoców,
- 3 łyżki oliwy z oliwek.
Przygotowanie krok po kroku
- Należy rozgrzać piekarnik do maksymalnie 200ºC. Następnie rozgrzać mleko na małej patelni na małym ogniu, a następnie pozostawić do ostygnięcia. Kolejno rozbić jajka do dużej miski, dodać ocet, a następnie stopniowo mieszać ciepłe mleko do momentu uzyskania jednolitej masy.
- W kolejnym kroku należy połączyć mąkę, sól, cukier i drożdże w innej misce, a następnie za pomocą drewnianej łyżki wymieszać suche składniki do momentu uzyskania lepkiego ciasta. Na końcu dodać oliwę z oliwek, a następnie ułóż ją razem z rękami w kulkę, dodać trochę mąki, jeśli masa jest zbyt lepka.
- Otrzymane ciasto należy rozłożyć na naoliwionej blaszce, przykryć ścierką i poczekać około godziny. Do momentu podwojenia się rozmiaru.
- Po podniesieniu ciasta, należy umieścić tacę w gorącym piekarniku i piec przez około 35 minut (do momentu uzyskania złotego koloru). Pozostawić do ostygnięcia na drążku chłodzącym, a następnie pokroić i podawać. Chleb jest idealny do podawania wraz z gęstymi zupami lub w wersji solo z dodatkiem masła lub tofu.
Chleb bezglutenowy z dodatkiem miodu
Chleb bezglutenowy z dodatkiem miodu to wersja pysznego ciasta drożdżowego, z którego wyeliminowano gluten, a dodano smaczne dodatki w postaci melasy, lnu, gryki czy sezamu. To jakie dodatki zostaną połączone zależy od osoby przygotowującej chleb.
Potrzebne składniki:
- 2 duże jaja klasy M,
- 100-80ml oleju roślinnego,
- 1 łyżka ciemnej melasy,
- ¼ szklanki oleju, około 50 ml,
- 400 ml ciepłej wody,
- Dwie łyżeczki trzcinowego cukru,
- Dwie szklanki mąki kukurydzianej,
- ½ szklanki tapioki,
- ½ szklanki mąki ryżowej,
- Szklanka siemię lnianego,
- Łyżeczka soli,
- Nasiona sezamu.
Przygotowanie krok po kroku
- W średniej wielkości miseczce należy umieścić ½ szklanki ciepłej wody, drożdży i 2 łyżeczki cukru; mieszać do rozpuszczenia. Następnie odstawić na 10 minut. Mieszanka stanie się pienista (jeśli nie, drożdże nie są aktywne i nie powinny być stosowane).
- W innej misce wymieszać jaja, białka, olej roślinny, pozostałą ciepłą wodę. Następnie dodać miód, melasę.
- W dużej misce należy dodać i wymieszać suche składniki: mąkę kukurydzianą, inne mąki, siemię lniane, gumę ksantanową i sól; mieszać razem. Dodać uprzednie suche składniki do mokrych składników już w misce do mieszania. Dodać również mieszankę drożdżową do miski miksującej. W mikserze wymieszać wszystko razem przy ustawieniu niskiej prędkości, aż do połączenia. Zwiększyć prędkość i mieszać przez około 6 minut
- Ciasto ułożyć w okrągłym naczyniu żaroodpornym – około 2 litrowym, uprzednio wysmarowanym olejem. Przykryć ciasto luźno plastikową folią i odstawić ciasto na 1 godzinę w ciepłym, suchym miejscu (ciasto powinno ostatecznie wzrosnąć około 4 cm ponad krawędź rondla).
- Umieścić w rozgrzanym piekarniku o temperaturze 200 stopni na 65 minut (po 20 minutach umieścić folię na wierzchu chleba, aby uniknąć nadmiernego przypieczenia wierzchniej warstwy).
Chleb bezglutenowy
Kliknij i sprawdź ceny!
Dlaczego chleb bez glutenu jest dobry – zalety?
- Według dietetyków i osób zajmujących się zdrowym odżywianiem spożywanie chleba bezglutenowego jest zdrowsze i łagodniejsze dla żołądka i jelit – nie wywołuje specyficznych objawów dotyczących niestrawności.
- To rodzaj pieczywa, które można przygotować w domu. Jego wytrzymałość to nawet 3-4 dni. Nie wysycha zbyt szybko, a jego wilgotność utrzymuje się zdecydowanie dłużej, niż w przypadku tradycyjnego chleba.
- Nawet osoby z niediagnozowaną celiakią mogą spróbować chleba bez glutenu. Być może mają nadwrażliwość na gluten a zamiana pszennego pieczywa na to bez glutenu poprawiło ich samopoczucie i metabolizm.
Korzyści zdrowotne
Według badań przeprowadzonych w 2017 roku przez amerykańskich naukowców, gluten może być źródłem typowych objawów jelitowych, nawet u osób nie cierpiących na celiakię. Dlatego też wprowadzenie do planu żywieniowego chleba bezglutenowego może przynieść nie tylko korzyści zdrowotne związane z pracą jelit, ale również korzyści z innych obszarów zdrowia człowieka tj. związane z autyzmem, padaczką czy schizofrenią.
- Autyzm:Niektóre badania sugerują związek między autyzmem a spożyciem glutenu, ponieważ osoby z autyzmem mają większą szansę na uzyskanie przeciwciał IgG przeciwko antygliadynie, które mogą reagować na gluten. Jednak nie znaleziono żadnego związku przyczynowego, a badania nadal są rozwijane.
- Padaczka: Może istnieć związek między celiakią a epilepsją . W badaniu obejmującym 113 osób z padaczką około 6 procent badanych miało pozytywny wynik na celiakię. Osoba, która ma tę chorobę, zdecydowanie skorzysta na diecie bez glutenu.
- Schizofrenia: Przeprowadzone badania sugerują, że osoby ze schizofrenią wydają się być bardziej narażone na przeciwciała związane z celiakią. Unikanie glutenu może pomóc tym, którzy mają ów przeciwciała. Jednak należy rozszerzyć badania.
Należy podkreślić, że unikanie glutenu może wyleczyć schizofrenię, autyzm lub epilepsję. Oznacza to, że osoby z tymi schorzeniami są bardziej narażone na celiakię.
Ryzyka
Należy pamiętać, że dieta bezglutenowa, w tym spożywanie chleba bez glutenu może nie w każdym przypadku być bezpieczne i zdrowe. Istnieją pewne przypadki, które mówią o szkodliwym działaniu diety bezglutenowej, zwłaszcza u osób, które wcale jej nie tolerują. Wyeliminowanie glutenu może rodzić pewne ryzyka zdrowotne takie jak:
- Niedobory żywieniowe: Unikanie żywności zawierającej gluten może prowadzić do niedoborów niezbędnych składników odżywczych, w tym żelaza, wapnia , błonnika, kwasu foliowego , tiaminy, ryboflawiny i niacyny. Całe ziarna, takie jak chleb pełnoziarnisty, zawierają ważne składniki odżywcze. Ponadto wiele produktów zawierających gluten, takich jak ryż i płatki śniadaniowe, jest również wzbogaconych w niezbędne witaminy.
- Błonnik: wiele produktów bezglutenowych ma niską zawartość błonnika. Unikanie całych ziaren może prowadzić do braku błonnika.
Niedawno stwierdzono, że osoby, które stosują dietę bezglutenową bez chorowania na celiakię, po dłuższym okresie czasu miały wyższe ryzyko zachorowania na choroby sercowo – naczyniowe. Taki rezultat wynika z utraty cennych dla organizmu korzyści płynących z pełnoziarnistych produktów.
Ponadto wiele przetworzonych produktów bezglutenowych może mieć wyższą zawartość tłuszczu, cukru i kalorii oraz mniejszą zawartość błonnika niż ich równoważniki glutenu. Może to prowadzić do zwiększenia masy ciała. Taki efekt może dotyczyć regularnego lub nadmiernego spożywania chleba bezglutenowego.