Ból piersi: objawy, przyczyny, rozpoznanie i leczenie

Ból piersi jest stanem pewnego dyskomfortu, który dotyka kobiety, przede wszystkim w okresie dojrzewania i przekwitania. Kobiety określają ból jako ciągnący się, powodujący ociężałość, uczucie pieczenie, tkliwości i zmęczenia. Jeżeli ból piersi jest bezpośrednio związany z cyklem miesiączkowym, to określany jest jako cykliczny ból piersi.

Mogłoby się wydawać, że ból piersi jest pierwszym objawem rozwoju nowotworu piersi. Nic bardziej mylącego. Gdyby to była prawda, to aż 70% kobiet na świecie musiało by mieć nowotwór piersi.

Informacje w pigułce

• W większości przypadków ból piersi nie jest oznaką rozwoju nowotworu piersi.
• Ból w piersiach występuje najczęściej u kobiet w wieku okołomenopauzalnym i przedmenopauzalnym.
• Ból piersi jest zwykle definiowany jako tymczasowy oraz cykliczny.
• Nie w każdym przypadku można odnaleźć źródło bólu.
• Leczenie bólu piersi mogą przepisać środki uśmierzające dyskomfort.

Objawy bólu piersi

Ból piersi jest zwykle klasyfikowany jako ból cykliczny, czyli taki który występuję zawsze w tych samych okolicznościach oraz niecykliczny, którego cechuje spontaniczność i napadowość.

Objawy cyklicznego bólu piersi

• Ból pojawia się cyklicznie, podobnie jak cykl menstruacyjny.
• Piersi mogą stać się miękkie.
• Pacjenci opisują ból jak ciężki, tępy ból. Niektóre kobiety opisują to jako ból z ociężałością, podczas gdy inni mówią, że to jest jak przeszywający ból.
• Piersi mogą nieznacznie puchnąć.
• Piersi mogą stać się grudkowate.
• Obydwa piersi są zwykle tkliwe, zwłaszcza górne, zewnętrzne części.
• Ból może rozprzestrzenić się na pachy – węzły chłonne.
• Ból staje się bardziej intensywny na kilka dni przed rozpoczęciem miesiączki. W niektórych przypadkach ból może rozpocząć się kilka tygodni przed miesiączką.
• Bardziej prawdopodobne jest oddziaływanie na młodsze kobiety. Kobiety po menopauzie mogą odczuwać podobne bóle, jeśli są leczą się przy pomocy hormonalnej terapii zastępczej.

Objawy niecyklicznego bólu piersi

• Wpływa tylko na jedną pierś, zwykle w niewielkiej jej części, ale może rozprzestrzeniać się na inne rejony klatki piersiowej.
• Charakterystyczny u kobiet po menopauzie.
• Ból nie pojawia się podczas cyklu miesiączkowego.
• Ból może być ciągły lub sporadyczny.
• Ból, który może powodować dodatkowo wysoką gorączkę, złe samopoczucie, obrzęk i tkliwość piersi. Niekiedy może pojawić się zaczerwienienie. Ból jest zwykle opisywany jako uczucie pieczenia. W przypadku matek karmiących piersią, ból jest bardziej intensywny podczas karmienia piersią.
• Ból poza limfatyczny – ból, który wydaje się być źródłem zasadniczo prosto z piersi, ale jego przyczyny tkwi gdzie indziej. Czasami nazywany „skierowanym bólem”. Może to wystąpić w niektórych zespołach ściany klatki piersiowej, takich jak zapalenie jelit.

Przyczyny bólu piersi?

Nie w każdym przypadku można dokładanie odnaleźć przyczynę bólu piersi u kobiety. Jednak, zasadniczo wiąże się to z pewnymi, innymi zaburzeniami zdrowotnymi występujących w organizmie, należą do nich:

• Refluks żołądkowy,
• Nadmierne spożywanie alkoholu,
• Angina,
• Poczucie lęku, ogromny stres oraz stany depresyjne,
• Łagodne guzy piersi,
• Choroba Bornholmu,
• Nowotwór piersi,
• Torbiele w piersi,
• Uraz piersi – np. wcześniejsza operacja piersi,
• Karmienie piersią – możliwe zakażenie,
• Radikulopatia,
• Ból w ścianie klatki piersiowej,
• Choroba wieńcowa,
• Nieprawidłowa dieta – zwłaszcza zbyt duża ilość pitej kofeiny,
• Zapalenie sutek,
• Leki moczopędne,
• Wrzody trawienne,
• Zapalenie mięśnia sercowego,
• Zapalenie opłucnej,
• Ciąża,
• Zmiany hormonalne,
• Okres dojrzewania,
• Zator płucny,
• Złamanie żeber,
• Niedokrwistość sierpowata,
• Półpasiec,
• Uraz na ścianie klatki piersiowej.

Rozpoznanie bólu piersi

Jeśli kobieta jest w okresie przedmenopauzalnym, a więc w czasie tzw. przekwitania, lekarz spróbuje ustalić, czy ból piersi może mieć charakter cykliczny czy też jego postać jest inna. Generalnie, lekarz powinien skupić się nad precyzyjnym przeprowadzeniu wywiadu z pacjentką, w którym powinno zawrzeć się kilka pytań:

• Ile kofeiny jest spożywane w ciągu dnia?
• W którym dokładnie miejscu znajduje się ból?
• Czy piersi zawsze były wrażliwe na ból?
• Czy pacjentka pali papierosy?
• Czy pacjentka zażywa tabletki hormonalne bądź antykoncepcyjne?
• Czy spodziewa się ciąży?
• Czy w przeszłości dochodziło do bólu sutków lub piersi?

 Ponadto, badanie wykonywane przez lekarza obejmuje skontrolowanie płuc i pracy serca. Taka czynność wykluczyć inne możliwe stany i choroby.

Kiedy iść do lekarza?

Każda kobieta powinna skierować się do lekarze, jeżeli zauważy następujące procesy:

• Jedna lub obie piersi zmieniają rozmiar lub kształt.
• Z obu sutków dochodzi do wydzielania się jakiś płynów.
• Wokół brodawek pojawia się wysypka.
• Na skórze piersi pojawia się wgłębienie.
• Odczuwalny jest guzek obrzęk w jednym z pach.
• Odczuwalny jest ból wokół pach lub piersi, który nie wiąże się z cyklem miesiączkowym.
• Brodawka sutkowa zmienia kształt.
• Podczas masaży piersi odczuwalne są pewne zgrubienia.

Lekarz ginekolog może również przeprowadzić kliniczne badanie piersi w celu ustalenia, czy są jakieś grudki, zmiany w wyglądzie brodawki lub rozładowanie brodawek sutkowych. Węzły chłonne w dolnej części szyi i pod pachą również zostaną sprawdzone w celu określenia, czy są spuchnięte lub delikatne w dotyku.

W kontekście wykrycia guzka piersiowego lub nietypowego pogrubienia obszaru tkanki lub szczególnego obszaru tkanki piersi jest szczególnie bolesny, lekarz może zlecić dalsze badania, które obejmują:

• Mammografię – rentgen piersi.
• Badanie ultrasonograficzne – obraz piersi wytwarzany jest przez fale dźwiękowe.
• Biopsja piersi – polega na poraniu próbki tkanki piersiowej i zanalizowaniu jej pod katem obecności nowotworu.

Możliwości leczenia

W większości przypadków możliwe jest rozwiązanie cyklicznego bólu piersi poprzez przyjmowanie leków przeciwbólowych sprzedawanych bez recepty i noszenie dobrze dopasowanych biustonoszy. Cykliczny ból piersi jest często nieprzewidywalny – może po prostu zniknąć w danym czasie, a następnie powracać okresowo. Zdiagnozowanie cyklicznego bólu piersi, a więc nie choroby związanej z procesami zachodzącymi w piersiach, może uspokoić wielu pacjentów.

Kobiety z niecyklicznym bólem piersi mogą wymagać leczenia w celu wyeliminowania podstawowej przyczyny, na przykład zakaźnego zapalenia sutka. W takim przypadku pacjentowi zostanie przepisany środek w postaci antybiotyków.

Leki na ból piersi

Jeśli objawy bólu piersi są ciężkie i żadna z tradycyjnych środków nie jest skuteczna warto skorzystać z leków zalecanych podczas pewnych schorzeń piersi.

• Danazol – Zatwierdzony w leczeniu fibrocystycznej choroby sutka, która powoduje rozwój nienowotworowych narośli w piersiach.

• Bromokryptyna – Zatwierdzony w leczeniu niektórych stanów piersi.

• Tamoksyfen – Zatwierdzony do leczenia raka piersi.

• Goserelin – Zatwierdzono również do leczenia raka piersi i stosowano go w leczeniu mastalgii poza wskazaniami klinicznymi.

• Toremifene – Kolejny lek na raka piersi, który jest stosowany poza wskazaniami do bólu piersi.

W przypadku, gdy kobieta stosuje kuracje hormonalną lub środki antykoncepcyjne, których skutkiem ubocznym jest ból piersi, lekarz powinien rozważyć zmianę leków, zwłaszcza ze względu na przewlekły i wywołujący dyskomfort ból.