Ból brzucha – co to jest, przyczyny i objawy

Ból brzucha to charakterystyczny stan chorobowy, który odnosi się do dyskomfortu w przestrzeni między klatką piersiową a miednicą. Większość przypadków bólu brzucha ma łagodną postać i jest wywołana typowymi przyczynami tj. niestrawność lub napięcie mięśni.

Objawy często szybko ustępują samoistnie bez skomplikowane leczenia. Ból brzucha, zwłaszcza z ciężkimi lub przewlekłymi objawami, może być także oznaką poważniejszych schorzeń podstawowych, w tym nowotworu lub niewydolności narządowej.

Warto pamiętać, że nagły lub długotrwały ból brzucha może wymagać natychmiastowego leczenia.

 Ból brzucha w pigułce

• Problemy z trawieniem są uważane za najczęstszą przyczynę bólu brzucha.
• Większość przypadków rozwiązuje się samodzielnie bez opieki medycznej.
• Nagły lub intensywny ból wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.
• Leki bez recepty mogą złagodzić objawy łagodnego bólu brzucha.

Co to jest ból brzucha?

Problemy z trawieniem są uważane za najczęstszą przyczynę bólu brzucha. Dyskomfort lub nieprawidłowości w jakimkolwiek narządzie lub części brzucha mogą powodować ból, który swym promieniowaniem rozprzestrzenia się na całym obszarze organizmu. Wiele osób uznaje ból brzucha za coś normalnego, zdarzającego się od czasu do czasu

Jednakże brzuch jest istotną częścią ciała człowieka, w którym znajdują się znaczące narządy wewnętrzne (nerki, wątroba, jelito grube i cienkie, trzustka, śledziona, wyrostek), mięśnie, naczynia krwionośne i tkanki łączne.

Główna tętnica serca (aorta) i inna żyła serca (dolna żyła główna) również przechodzą przez brzuch. Brzuch jest także domem dla mięśni rdzeniowych, czterech grup mięśni brzucha, które zapewniają stabilność tułowia i utrzymują narządy w miejscu i są chronione.

Związku z tym, że istnieje wiele obszarów, które mogą być dotknięte, ból brzucha może mieć wiele przyczyn.

Przyczyny i objawy

Ból brzucha jest częstą dolegliwością i może być spotęgowany przez wiele zaawansowanych w swojej postaci czynników:

Grypa żołądkowa

Grypa żołądkowa powoduje nie tylko ból brzucha, ale również towarzyszą jej nudności, wymioty i luźne, wypełnione płynem stolce, które występują bardzo często i zazwyczaj po spożytym jedzeniu. Chorobę tą powodują bakterie i wirusy, a objawy zwykle ustępują po kilku dniach. Jednak, ciężkie i długotrwałe objawy mogą być oznaką  poważniejszych problemów zdrowotnych wywołanych przez infekcje lub stany zapalne, takie jak nieswoiste zapalenie jelit.

Standardowe objawy grypy żołądkowej to:

• Nudności,
• Wymioty,
• Gorączka,
• Skurcze,
• Wzdęcia,
• Gazy.

Gazy

Gazy pojawiają się, gdy  bakterie w jelicie cienkim rozkładają pokarmy, które organizm uznaje za nietolerancyjne. Zwiększone ciśnienie gazu w jelicie może powodować ostry ból. Gaz może również powodować ucisk lub ograniczenie w jamie brzusznej. Ponadto, gazom towarzyszą wzdęcia i nieprzyjemne odbijanie.

Zespół jelita drażliwego

Ból brzucha jest jednym z objawów choroby, która nazywa się Zespołem Jelita Drażliwego. Osoby, z tym schorzeniem nie są w stanie prawidłowo trawić przyjętych pokarmów, przez co ból brzucha i dyskomfort w otrzewnej jest jednym z fundamentalnych objawów. U osób cierpiących na Zespół Jelita. Jednak zdarzyć się może, że skurcze i gazy pozostaną przez jakiś czas.

Refluks żołądkowy

Czasami kwasy żołądkowe zamiast prawidłowo przemieszczać się w stronę układu wydalniczego, cofają się w kierunku gardła. Taki proces nazywa się refluksem żołądkowy, który zazwyczaj powoduje uczucie pieczenia i ból brzucha. Ponadto, refluks może wywoływać wzdęcia i skurcze w okolicach brzucha.

Wymioty

Wymioty często powodują bóle brzucha, ponieważ kwasy żołądkowe przemieszczają się przez cały układ pokarmowy, wywołując przy tym podrażnienie tkanek. Fizyczny akt wymiotów może również powodować bóle mięśni brzucha.

Nieżyt żołądka

Gdy na wyściółce żołądka dojdzie do poważnych nieprawidłowości, może pojawić się stan zapalnych lub obrzęk, który równocześnie wywołuje ból. Nudności, wymioty, gaz i wzdęcia są innymi powszechnymi objawami zapalenia błony śluzowej żołądka.

Nietolerancja pokarmowa

Kiedy organizm nie jest w stanie strawić niektórych spożytych pokarmów, które są rozkładane przez bakterie jelitowe i żołądkowe. Bakterie uwalniają gaz w trakcie trawienia. Gaz z kolei pojawia się, gdy występuję nadmierna ilość niestrawionych materiałów. Nudności, wymioty, wzdęcia, biegunka i bóle brzucha są innymi objawami nietolerancji pokarmowej.

Zaparcia

Kiedy stolec zostaje poparty odpadami, nacisk na okrężnicę jest zwiększony, co może powodować ból.

Refluks żołądkowo-przełykowy

Refluks przełykowy może powodować bóle brzucha, zgagę i nudności.

Wrzody trawienne

Wrzody lub rany, które się nie goją powodują silny i uporczywy ból brzucha.Najczęstszymi przyczynami  wrzodów żołądka i trawiennych są bakterie H. pylori i nadużywanie lub dalsze stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Choroba Leśniowskiego-Crohna

Choroba ta powoduje zapalenie wyściółki przewodu pokarmowego, co z kolei powoduje ból, gaz, biegunkę, nudności, wymioty i wzdęcia. Biorąc pod uwagę jego przewlekły charakter, stan może prowadzić do niedożywienia, odwodnienia, czego konsekwencją jest utrata wagi i wyczerpania fizyczno-emocjonalne.

Celiakia

Alergia na gluten, białko występujące w wielu ziarnach, takie jak pszenica i jęczmień, powoduje stan zapalny w jelicie cienkim, który powodując ból brzucha. Często występują również biegunka i wzdęcia. Z czasem może dojść do niedożywienia, co prowadzi do utraty wagi i wyczerpania.

Napięte mięśnie

Związku z tym, że wiele codziennych czynności wymaga użycia mięśni brzucha, często występują obrażenia lub naprężenia. Wiele osób koncentruje się również na ćwiczeniach brzusznych, zwiększając ryzyko uszkodzenia.

Skurcze menstruacyjne

Miesiączka może powodować stan zapalny i ból brzucha. Wzdęcia, gaz, skurcze i zaparcia mogą również wystąpić podczas menstruacji, powodując dyskomfort w jamie brzusznej.

Infekcje dróg moczowych i pęcherza moczowego

Infekcje dróg moczowych są najczęściej powodowane przez bakterie, głównie gatunki E. coli , które kolonizują cewkę moczową i pęcherz moczowy, powodując infekcję pęcherza lub zapalenie pęcherza moczowego. Objawy obejmują ból, ucisk i wzdęcia w dolnej części brzucha. Większość infekcji powoduje również bolesne oddawanie moczu i mętny, silnie pachnący mocz.