Badanie gbs – do czego służy, profilaktyka oraz przebieg badania
Każda kobieta w ciąży powinna wykonać badanie gbs. Nazwa tego badania wzięła się od bakterii gbs. Są to paciorkowce mogące poważnie zagrozić płodowi. Podczas porodu mogą przenieść się z ciała rodzicielki na dziecko, a następstwem tej sytuacji może być zapalenie opon mózgowych, a także sepsa. Badanie gbs pozwala wykluczyć zagrożenia tego typu. Paciorkowce gbs wykrywa się w pochwie. Badanie musi zostać przeprowadzone w czasie około 35 a 37 tygodnia ciąży. Ignorowanie tematu badań gbs może być bardzo groźne dla dziecka na każdym etapie rozwoju w łonie matki. Jeśli w trakcie przeprowadzania badań gbs wyjdzie, że dziecko jest zagrożone, lekarze są w stanie zaproponować skuteczne leczenie, dzięki czemu prawdopodobieństwo zakażenia zostanie zredukowane do minimum. Ciąża to jeden z piękniejszych okresów życia każdej kobiety. Nie znaczy to wcale, że ten okres należy przechodzić beztrosko. Wszystkie badania służące kontroli prawidłowego rozwoju płodu są niezbędne, by na świat przyszło w pełni zdrowe dziecko.
Badanie gbs – przed czym ratuje?
Bakterie paciorkowe gbs mają swoje miejsce w przewodzie pokarmowym. Z uwagi na sąsiedztwo układu pokarmowego z drogami rodnymi oraz moczowymi, czasami w naturlany sposób dochodzi do przejścia bakterii do pochwy oraz cewki. Bakterie gbs mogą być obecne nawet u 30% dorosłych kobiet, przy ich zupełnej niewiedzy, bo jak zauważyć zmiany bakteryjne, gdy nie było nawet stanu zapalnego? Bakteria gbs sama w sobie nie wywołuje większego niebezpieczeństwa. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy kobieta już wie, że spodziewa się dziecka. To właśnie „błogosławiony stan”, sprawia, że bakterie w pochwie rozwijają się jeszcze dynamiczniej i szybciej, niż w przypadku kobiet, które nie spodziewają się dzieci. Masowe zdominowanie dróg rodnych przez bakterie nie wróży niczego dobrego. Patogeny mogą dopuścić do tego, że bakterie przejdą na noworodka, pojawi się zapalenie płuc wraz z innymi chorobami. Najgroźniejsze w tym wszystkim jest zapalenie opon mózgowych oraz sepsa.
Badanie gbs – na co zwrócić największą uwagę?
Wszystkie kobiety ciężarne powinny wykonać na samym początku ciąży to badanie. Szczególnie poleca się uważnie podchodzić do tematu badania gbs paniom:
- mogącym urodzić dziecko przed planowanym terminem narodzin
- chorującym na cukrzycę
- wcześniej powiły dziecko zarażone bakterią gbs
Te wszystkie trzy wyżej wymienione przypadki należą do grup najwyższego ryzyka, jeśli chodzi o zakażenie bakterią gbs. Badanie gbs w skrócie polega na tym, że:
- dochodzi do pobrania wymazu z pochwy
- badany jest przedsionek pochwy
- drugi wymaz pobierany jest z odbytu
- obrane próbki to tzw. ‘wymazówki” oddaje się do badania laboratoryjnego
- na wyniki przeprowadzanych zabiegów medycznych czeka się około 5 dni
- ujemny poziom gbs oznacza, że pochwa kobiety jest bezpieczna i płód także, nie ma paciorkowców
- dodatni poziom gbs oznacza, że bakterie niestety są obecne i istnieje prawdopodobieństwo zagrożenia płodu
- pozytywny wynik badań sprawia, że zastosowana musi być terapia z pomocą antybiotyków, mająca uratować płód przed zagrożeniami ze strony bakterii paciorkowych. Terapia polega na dożylnym podaniu pacjentce antybiotyków. Najczęściej jest to penicylina.
Badanie gbs a profilaktyka okołoporodowa
Jeśli chodzi o rozpoczęcie programu leczenia zakażenia gbs, rozpoczyna się cały proces w pierwszych chwilach porodu. Nie podaje się antybiotyków przed porodem, bo atak bakterii gbs po odsunięciu lekarstw wzrasta ze zdwojoną siłą. Profilaktykę okołoporodową kieruje się w stronę wszystkich kobiet, które:
- mają ujemne wyniki badań gbs, ale podczas wcześniejszych porodów doszło do zakażeń
- mają ujemne wyniki badań gbs, ale paciorkowce wystąpiły w moczu na wybranym etapie ciąży
- nie znają wyników badań gbs, a od chwili rozpoczęcia rodzenia do momentu dotarcia do szpitala minęło mniej, niż 18 godzin
- nie znają wyników badań gbs, ale temperatura ciała przyszłej mamy ma wartość mniejszą, niż 38 stopni C
- poród ma miejsce jeszcze przed zrobieniem badań na obecność bakterii gbs
- przeszły test z wynikiem ujemnym, ale z innego powodu trzeba zwrócić się w stronę leczenia antybiotykami
Badanie gbs – kilka prostych faktów
Okazuje się, że nie u wszystkich kobiet może występować bakteria gbs. Miejscem jej bytowania może być pochwa i odbyt około 20% polskich kobiet. Jeśli zostanie odkryte, że podczas porodu obecna będzie bakteria gbs, nie trzeba wpadać w panikę. To nie skazuje dziecka jednoznacznie na zakażenie. Bakterie nie zawsze w takich sytuacjach przenoszą się na dziecko. Prawdopodobieństwo ataku bakterii na noworodka wynosi orientacyjnie około 70%. Jeśli dziecko zostanie zakażone, nie ma gwarancji, że wszystkie wyżej wymienione choroby zaatakują. Pełne objawy dają o sobie znać jedynie w przypadku kilku procent zakażonych dzieci. Obliczono, że około 4 na 1000 dzieci w czasie porodu ma pełne objawy zakażenia. Nie każdy lekarz kieruje swoje pacjentki na badanie gbs, dlatego ważne jest, by mieć wiedze w tym temacie i nie dać się niemiło zaskoczyć na przyszłość. Zalecanie przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne jest widoczne, ale nie każda przyszła mama je w praktyce dostrzega. Nie ma jednoznacznego nakazu, dlatego dobrze jest przy wizycie u swojego osobistego ginekologa po prostu poprosić o odpowiedni dokument kierujący na badanie obecności bakterii gbs. Pozwoli to przyszłej mamie spać spokojnie i cieszyć się każdym etapem ciąży w pełni. Zdrowe dziecko po porodzie jest największą wartością. Witamy na świecie nowe życie. A każde dziecko w pełni zasługuje na to, by przyjść na świat w pełni zdrowe, wolne od zagrożeń oraz szczęśliwe. Mamy nadzieję, że dzięki naszemu artykułowi wszystkie kobiety robiące testy ciążowe i planujące rodzicielstwo w tym momencie, będą pamiętały o tych badaniach.