Aparat ortodontyczny – rodzaje, cena, przeznaczenie, dla kogo

Aparat ortodontyczny jest dość prostym urządzeniem służącym do prostowania zębów, profesjonalnie nazywanych wadami zgryzu. Przedmiot nosi również nazwę aparatu na zęby. Chociaż jest dość mały, występuje w różnych postaciach i wymaga odpowiedniego traktowania.

Dlaczego należy zdecydować się na aparat ortodontyczny?

Głównym celem w założeniu aparatu ortodontycznego jest uzyskanie ładnego uśmiechu z prostymi zębami. Jednakże oprócz walorów estetycznych, warto zdecydować się na to urządzenia także pod względami zdrowotnymi. Krzywe zęby uniemożliwiają poprawną higienę jamy ustnej, a także mogą powodować bóle głowy, oczu, próchnicę, a nawet utratę samych zębów. Aparat ortodontyczny ma za zadanie doprowadzić do zapobiegnięcia tym problemom.

Dla kogo?

Nawet jeszcze dzisiaj myśląc o aparacie ortodontycznym wyobrażamy sobie wyłącznie chodzące w nich dzieci. Jednakże w porównaniu do kilkunastu last wstecz, dzisiaj na aparat na zęby decydują się coraz starsze osoby, a nie tylko młodzież i słusznie. Aparat ortodontyczny może nosić każdy o ile ma dobry stan kości i brak innych ewentualnych przeciwwskazań. Ponadto warto dodać, że na wyprostowanie zębów muszą zdecydować się osoby przed wszczepieniem implantów stomatologicznych i protetyką zębów jeśli tylko jest to wymagane – a więc chodzi o osoby z natury starsze. Jedyną różnica aparatu ortodontycznego w stosunku do wieku tkwi w stosowaniu jego odpowiedniego rodzaju.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje aparatów ortodontycznych – stałe i ruchome.

Ruchome

Ruchome aparaty na zęby, jak sama nazwa wskazuje są ruchome. Inaczej mówiąc nie są na stałe przymocowane do zębów i można je wielokrotnie zakładać i zdejmować. Dodatkowo nie ma przymusu noszenia ich 24/7. W niektórych przypadkach wystarczy jedynie nosić go przez kilka godzin, ale dokładny czas zawsze jest określany przez ortodontę. Dzięki swojej ruchomej funkcji nie jest zbytnio uciążliwy w stosowaniu, jednakże nie dla każdego będzie on dobrym rozwiązaniem. Najczęściej stosuje się je u dzieci, które wciąż mają zęby mleczne. Czasami akceptowalne jest użycie ich u dorosłych, ale ich siła działania nie jest tak duża jak w aparatach stałych. W związku z tym nie nadaje się do leczenia poważnych wad zgryzu, ale akceptowalne jest ich użycie w sytuacji gdy nie można zastosować stałego zamiennika. Ruchomy aparat ortodontyczny jest bardzo prosty w obsłudze, a zdejmowanie i zakładanie go może odbywać się samodzielnie.

Stałe

Drugi rodzaj aparatów ortodontycznych jest przytwierdzony do zębów na stałe (ale nie ma się co bać, ortodonta jest w stanie go zdjąć). Urządzenie składa się z trzech elementów: zamków, ligatury czyli elastycznych elementów przypominających wyglądem małe gumki, oraz łuku. Chcąc założyć aparat stały, na miejscu zębów mlecznych dawno powinny już wyrosnąć ich stali zastępcy.

Stały aparaty ortodontyczne dzieli się na kilka rodzajów:

• Standardowe metalowe – najpopularniejsze aparaty wśród klientów. W głównej mierze wpływ na to ma ich koszt. Są one najtańsze z dostępnych typów urządzenia. Pacjenci mogą przy nich wybrać czy chcą mieć zamocowane zamki tradycyjne czy w wersji mini (mniej widoczne).
• Tytanowe – praktycznie to samo co standardowe metalowe aparaty, ale nie zawierają niklu. Z tego powodu przeznaczony jest dla osób uczulonych na ten metal.
• Estetyczne – Estetyka polega na ich zmniejszonej widoczności na zębach. Zazwyczaj wybierają go osoby nie czujące się pewnie z aparatem ortodontycznym. Odcień zamków dobiera się tak, by jak najbardziej zlały się z kolorem zębów. W tym rodzaju urządzenia do wyboru jest wersja porcelanowa, kryształowa, ceramiczna i szafirowa. Ponadto decydując się na estetyczne aparaty najlepiej jest zrezygnować z pokarmów odbarwiających. Mogą one zmienić kolor ligatury, przez co staną się one bardziej widoczne na zębach.

• Lingwalne – przykleja się je na wewnętrznej stronie zębów. Dzięki temu mówiąc lub śmiejąc się, osoby trzecie nie mają o nim pojęcia. Leczenie wady zgryzu trwa tyle samo czasu jak przy zastosowaniu standardowej wersji, ale koszty są znaczne wyższe. Ponadto taki rodzaj aparatu może utrudnić prawidłowe mówienie i powodować seplenienie. Osoby z niskimi zębami i cierpiącymi na choroby przyzębia nie mogą go używać.
• Samoligaturujące – dość nowoczesny typ aparatów na zęby. Zbudowane są w specjalny sposób, który nie wymaga aż tak dużej siły przy leczeniu wad zgryzu. Ból i dyskomfort jest znacznie mniejszy, trwa krócej i nie trzeba tak często pojawiać się u ortodonty.
• Clear Aligner – określa się je mianem niewidocznych, ze względu na przezroczyste nakładki. Można ich używać przy niektórych rodzajach skrzywionych zębów. Szyny produkuje się pod pacjenta więc stale (z częstotliwością raz na 2 tygodnie) się je wymienia. Noszony jest 24/7 z wyłączeniem posiłków i czyszczenia zębów. Taki rodzaj aparatu ortodontycznego sprawa się przy małych wadach, a same wyniki można zobaczyć jeśli nosi się je przynajmniej 20 godzin w ciągu jednej doby.

Ile kosztuje aparat ortodontyczny?

Cena aparatu ortodontycznego wraz z czynnościami z nim związanymi (zakładanie, zdejmowanie itp.) jest dość duża. W przypadku wersji ruchomej trzeba przygotować się na wydanie 500-1000 złotych. Aparaty stałe są już droższe i liczone podwójnie. Potrzeba powiem dwóch łuków (na górną część zębów i dolną). Cena za komplet standardowych metalowych aparatów na zęby to około 2,5 tysiąca złotych. Jeśli decydujemy się na porcelanowo-kompozytowe koszt wzrasta o 1000 złotych, a jeśli na kryształ – około 4,5 tysiąca złotych.
Aparaty ortodontyczne lingwalne to koszt 7-14 tysięcy złotych za parę.
Do wszystkiego dochodzą jeszcze comiesięczne wizyty i inne zabiegi.

Higiena

Aparat ortodontyczny musi być utrzymany w higienicznych warunkach. Ze względu na swoją budowę należy zaopatrzyć się w specjalnie skonstruowane szczoteczki. Zazwyczaj wykonane są z miękkiego tworzywa i w kształcie umożliwiającym czyszczenie przestrzeni pomiędzy zamkami oraz łukami aparatu. Myjąc zęby bardzo twardą szczoteczką ryzykujemy uszkodzeniem zamków. Ponadto w przypadku płynów do płukania ust, trzeba wybierać wyłącznie te, które nie zawierają alkoholu. Może on powiem spowodować odklejenie się aparatu ortodontycznego i/lub uszkodzenie go.