17 tydzień ciąży – rozwój dziecka, odczuwanie zmian przez kobietę, dolegliwości

 17 tydzień to w zasadzie przełom 4 i 5 miesiąca oczekiwania na potomka, czyli niemal półmetek prawidłowo rozwijającej się ciąży. W tym czasie dziecko ma już wykształcone wszystkie narządy wewnętrzne, serduszko bije mocno słyszalnym rytmem, płuca przygotowują się do późniejszej lekcji oddychania powietrzem. Nie oznacza to jednak, że ich rozwój się zakończył. Nadal postępuje dynamicznie wzrost poszczególnych organów.

Kolejne tygodnie to będzie czas, gdy ulegną dalszym przemianom, powiększeniu i zaczną być bardziej doskonałe tak, by zapewnić samodzielne funkcjonowanie po wyjściu z łona matki. W 17 tygodniu łożysko jest niemal tej samej wielkości co dziecko – to ono rośnie w tym czasie najbardziej gwałtownie.

17 tydzień – jak postępuje rozwój dziecka?

Ciało dziecka, chociaż ma już wykształcone wszystkie potrzebne do życia narządy, jeszcze jest mniej więcej w połowie drogi do całkowitego wyposażenia się we wszelkie potrzebne mu elementy. Ciałko jest jeszcze dość drobne (waga wynosi 140-150 g a długość ok. 11-15 cm). Skóra jest pergaminowa – cieniutka i bardzo delikatna, w zasadzie prawie przeźroczysta tak, że widać przez nią wnętrze płodu. W dalszym ciągu występuje lanugo (czyli meszek płodowy), na którym pojawiają się wzory i spiralnym kształcie – na wzór przyszłych linii papilarnych.

Ponieważ gospodarka hormonalna jeszcze nie jest rozwinięta w jego wnętrzu, łożysko – które rozmiarem dorównuje niemal płodowi – produkuje niezbędne do funkcjonowania hormony. W siedemnastym tygodniu jego „ekwipunek” zwiększa się także o tkankę tłuszczową, która po porodzie pozwoli, by ciało mogło czerpać z niej energię, jak również przyczynie się do utrzymywania stałej ciepłoty ciała. Przez resztę czasu przybierze jeszcze bardziej, by w finalnym momencie stanowić około 6 % wagi dziecka.

Płeć dziecka

W mózgu kształtują się wyraźnie kora stanowiąca ochronę dla wytworzonych delikatnych jeszcze w tym czasie zwojów i bruzd. Serduszko maleństwa jest już niemal ukończone – ma już po dwa najważniejsze z elementów jakimi są komory i przedsionki (do momentu zaczerpnięcia pierwszego oddechu po urodzeniu między nimi jest jeszcze otwór, przez który krąży krew, pomijając drugą komorę). Działa bardzo intensywnie i pompuje nawet do 30 litrów krwi w ciągu doby. Podczas badania USG można usłyszeć dwukrotnie szybszą jego pracę (w porównaniu do serca mamy).

17 tydzień ciąży jest bardzo oczekiwanym momentem przez wszystkich rodziców, którzy pragną poznać płeć swojego maleństwa. Kształtują się bowiem narządy układu rodnego (u chłopca – penis i prostata, u dziewczynki – macica, jajowody oraz wargi sromowe). Jeżeli dziecko odpowiednio ustawi się podczas badania USG, będzie można zobaczyć różnicę i wstępnie określić płeć.

Zachowania dziecka w 17 tygodniu ciąży

Rozpoczyna się okres intensywnych ćwiczeń malucha. Doskonali nie tylko odruch świadomego oddychania (na razie odbywa się ono bardziej przez pępowinę), ale także zwiększa się ruchomość rączek i nóżek, zaczyna bawić się huśtając na pępowinie, podskakuje i robi przewroty. Podczas ciąży mnogiej bliźnięta rozpoczynają w tym czasie intensywny okres zabaw.

Jednojajowe bezpośrednio chwytają się za kończyny, ciągną pępowinę lub podskakują, ocierając się przy tym o siebie. U bliźniąt dwujajowych – mimo bariery w postaci przegrody – również jest utrzymany intensywny kontakt. Delikatna ścianka działowa jest przeźroczysta, działa nieco na zasadzie folii spożywczej, co może być dla maluchów dodatkową formą zabawy, gdy przepychają się i nawiązują kontakt przez tą powłokę. Przy pierwszej ciąży ruchy, jakie wykonuje płód mogą być jeszcze w tym momencie zbyt słabe, by przyszła mama je wyczuła (za 2-3 tygodnie powinny być już dosyć wyraźne), natomiast przy drugiej i kolejnej kobieta może już odczuwać delikatne „kopanie” dziecka.

Ciało dziecka

Maluch trenuje również odruch chwytania poprzez zaciskanie i rozluźnianie dłoni. Bada swoje ciało – bardzo podoba mu się dotyk twarzy. Pojawiają się także pierwsze ruchy gałek ocznych świadczące o tym, że maluszek śpi a w tym czasie przychodzą do niego marzenia senne. Przed 17 tygodniem ciąży nie były one jeszcze wykształcone. Zaczyna również odbierać bardziej intensywnie bodźce dźwiękowe z zewnątrz.

Słuch jeszcze nie jest wykształcony, natomiast muzyka lub głosy docierają do dziecka w postaci wibracji. Zaczyna rozpoznawać ich natężenie i częstotliwość. Warto zacząć „rozmawiać” spokojnie z maleństwem i w ten sposób przyzwyczajać go do głosu.

Jak w 17 tygodniu zmienia się ciało ciężarnej

17 tydzień to moment, gdy następuje dość gwałtowny przyrost brzuszka przyszłej mamy. Powoduje to znaczący wzrost wagi kobiety – około 3 do 4 kg. Ta tendencja będzie już od tego momentu wzrostowa. Smukłą talie zastępują ciążowe krągłości – to efekt powiększenia rozmiaru macicy, której jest za ciasno w miednicy i zaczyna obejmować także wnętrze jamy brzusznej.

W jaki sposób przebieg 17 tygodnia ciąży odczuwa ciężarna?

Przyrost macicy i wchodzenie jej do wnętrza jamy brzusznej powoduje ściskanie innych narządów – stąd też wzmożone parcie na pęcherz moczowy i nadal częstsze niż przed ciążą wizyty w toalecie. Po 17 tygodniu u większości pań ulega ten stan stabilizacji.

Także zmniejszają się lub zupełnie ustępują typowe objawy jakie pojawiały się w I trymestrze jak nudności i wymioty czy też gwałtowne zmiany nastrojów. Humor coraz bardziej się stabilizuje, co nie oznacza, że nie mogą wystąpić huśtawki nastrojów czy też nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego (zwłaszcza w godzinach porannych, zaraz po wstaniu).

Pojawiają się także pierwsze dolegliwości bólowe pleców (również ze względu na zwiększoną masę ciała i przesuwanie się środka ciężkości ku przodowi). W ten sposób ciało stara się jak najlepiej przygotować na czekające je jeszcze mocniejsze przeciążenie. Ważne jest, by dużo odpoczywać, wykonywać ćwiczenia zalecane w tym czasie oraz – w miarę możliwości – zażywać delikatnych masaży okolicy krzyżowej, w celu rozluźniania mięśni i przygotowania ich na wzmożone napięcie w kolejnych tygodniach.

Witaminy dla kobiet w ciąży
Kliknij i sprawdź ceny!

Dolegliwości i trudności

Dolegliwości ciążowe charakterystyczne dla 17 tygodnia są różne i uwarunkowane przez indywidualne czynniki, jednak część z nich jest dość powtarzalna. Dotyczy to na przykład takich objawów jak:

• ze względu na wzrost ciśnienia krwi (które zwłaszcza w tym czasie powinno być regularnie kontrolowane) może pojawić się krwawienie dziąseł  (warto kontrolować stan jamy ustnej a w razie potrzeby leczyć wszelkie ubytki i zmiany próchnicze) lub z nosa;

• wzmożona potliwość;

• bóle pleców (zwłaszcza w okolicy krzyżowej i lędźwiowej kręgosłupa – tam, gdzie nacisk ścian rozrastającej się macicy jest najbardziej intensywny);

• bolesność oraz swędzenie brodawek piersi;

• trudności z dobraniem odpowiedniej pozycji snu (spowodowane powiększeniem się dość gwałtownie brzucha);

• tzw. zachcianki ciążowe na konkretne produkty spożywcze (czasem w bardzo zaskakujących konfiguracjach), napady wzmożonego apetytu nasilone w porze nocnej lub w innych niespodziewanych dotychczas porach;

• przebarwienia na twarzy, dekolcie i szyi, ramionach czy brzuchu.

Jak przyszła mama powinna dbać o siebie w 17 tygodniu ciąży?

Większość z tych objawów jest typowa i nie wymaga dodatkowych wizyt u lekarza prowadzącego. Jednak każdy przypadek niepokojących oznak, zbyt silnego bólu czy dolegliwości nieswoistych jest podstawą do umówienia się na konsultację.

Przede wszystkim ważne jest jednak dbanie o prawidłową dietę (co w tym momencie może stanowić duże wyzwanie – ze względu na pojawiające się zachcianki. Warto dużo wypoczywać i relaksować się. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, 17 tydzień jest doskonałym momentem na wyjazd poza miejsce zamieszkania, oderwanie się od codzienności pracy (dla mam aktywnych zawodowo) lub podreperowania stanu zdrowia (jeżeli pojawiają się jakieś problemy). U większości pań w tym czasie podróż samochodem a nawet samolotem jest jeszcze dobrze tolerowana. Warto więc wykorzystać do maksimum czas, bo w późniejszych miesiącach – także ze względu na zwiększającą się wagę a co za tym idzie trudności w poruszaniu się – będzie to znacznie bardziej męczące a w niektórych przypadkach zupełnie niemożliwe.

Warto także ten czas wykorzystać na zakupy garderoby – najlepiej zaopatrzyć się w przewiewne sukienki oraz spodnie przystosowane dla pań w ciąży – z wysokim stanem i rozciągliwą gumką. Wiele firm produkuje modele, które będą „rosnąć” wraz z przyszłą mamą przez kolejne miesiące.